Hasła i cechy literatury średniowiecznej

Główne hasła epoki średniowiecza to "memento mori" (pamiętaj o śmierci), przypominające o nieuchronności śmierci i przemijaniu doczesnych spraw, oraz "ora et labora" (módl się i pracuj), odzwierciedlające postawę zakonników wobec Boga i świata. Cechy literatury średniowiecza obejmowały dwujęzyczność (pisano po łacinie i w językach narodowych), anonimowość (autorzy pozostawali nieznani, tworząc na chwałę Boga), religijność (dominowały utwory związane z wiarą), alegoryczność i symboliczność (dzieła niosły ukryte znaczenia), dydaktyczność (utwory miały wychowywać odbiorców) oraz parenetyczność (kreowano wzorce osobowe do naśladowania).

Przykład: "Bogurodzica" i "Legenda o św. Aleksym" to przykłady literatury średniowiecza, które ilustrują teocentryzm i parenetyczność epoki.

Definicja: Parenetyczność to cecha literatury średniowiecznej polegająca na kreowaniu wzorców osobowych, które powinny być naśladowane przez odbiorców.

Gatunki literackie i koncepcje filozoficzne średniowiecza

W epoce średniowiecza rozwinęły się specyficzne gatunki literackie, takie jak hagiografia (żywoty świętych) czy "ars moriendi" (sztuka umierania). Hagiografia zajmowała się opisywaniem życia świętych, stanowiąc ważny element literatury religijnej. "Ars moriendi" to gatunek przedstawiający, jak należy przygotować się na nadejście śmierci zgodnie z chrześcijańskimi wzorcami. Ważną koncepcją filozoficzną była "fuga mundi" (ucieczka od świata), polegająca na odwróceniu się od spraw doczesnych. Literatura średniowieczna charakteryzowała się również hierarchizmem, czyli uporządkowaniem rzeczy, zagadnień i osób od najważniejszych do najmniej istotnych, co odzwierciedlało średniowieczny porządek świata.

Vocabulary: Hagiografia to dział piśmiennictwa zajmujący się opisywaniem żywotów świętych, popularny w literaturze średniowiecznej.

Highlight: Średniowiecze pojęcia takie jak "ars moriendi", "fuga mundi" czy hierarchizm kształtowały sposób myślenia i tworzenia literatury w tej epoce.

Motywy literackie

Literatura średniowiecza przykłady motywów:

Example:

• Motyw miłości do Boga: "Lament Świętokrzyski"
• Motyw śmierci: "Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią"
• Motyw cierpienia: "Boska komedia"
• Motyw idealnego władcy: sprawiedliwego i hojnego