Rodzaje Literackie i ich Gatunki
Pierwszym rodzajem literackim jest liryka. To utwory, w których występuje podmiot liryczny - osoba mówiąca w wierszu. W liryce ważny jest zarówno nadawca, jak i adresat. Utwory liryczne mają często budowę stroficzną i mogą zawierać rymy.
Do gatunków lirycznych zaliczamy:
- fraszka - krótki, żartobliwy utwór
- hymn - uroczysta, podniosła pieśń pochwalna
- pieśń - utwór stroficzny z regularną budową i refrenem
- tren - poezja żałobna pisana po stracie ważnej osoby
Drugim rodzajem jest dramat, który składa się z dialogów i monologów (tekst główny) oraz didaskaliów (tekst poboczny z wskazówkami dla aktorów). Dramat dzieli się na akty i sceny. Najpopularniejsze gatunki dramatyczne to: dramat właściwy, komedia i tragedia.
Trzecim rodzajem jest epika. Charakteryzuje się narracją pierwszo−lubtrzecioosobową i rozbudowanym światem przedstawionym. Do gatunków epickich zaliczamy m.in. bajkę, baśń, epos, legendę, nowelę, powieść, opowiadanie.
Ciekawostka: Istnieją też gatunki mieszane, które łączą cechy różnych rodzajów literackich. Przykładem jest ballada (łączy cechy liryki, epiki i dramatu) oraz satyra (ośmiesza zjawiska społeczne i wady ludzkie).
Zapamiętaj: epika opowiada, liryka wyraża uczucia, a dramat pokazuje. Ta prosta zasada pomoże Ci rozpoznać rodzaj literacki każdego utworu!