Przedmioty

Przedmioty

Więcej

Co to jest epika i jak się różni od liryki?

Zobacz

Co to jest epika i jak się różni od liryki?
user profile picture

Antonina Pajerska

@antoninapajerska_rwfm

·

23 Obserwujących

Obserwuj

Podsumowanie kluczowych cech trzech rodzajów literackich: epiki, liryki i dramatu, z naciskiem na ich charakterystyczne elementy i gatunki.

  • Epika charakteryzuje się obecnością narratora, fabułą i światem przedstawionym
  • Liryka cechuje się bogactwem środków stylistycznych i obecnością podmiotu lirycznego
  • Dramat przeznaczony jest do wystawiania na scenie, zbudowany z dialogów i didaskaliów

12.09.2022

6170

epika
Cechy:
L> o wydaneniach opowiada narrator
↳ wypowiadajor się także bohaterowie (dialogi, monologi)
L> świat predstawiony ma charakter

Zobacz

Liryka - ekspresja uczuć i refleksji

Liryka to rodzaj literacki, który koncentruje się na wyrażaniu uczuć, emocji i refleksji podmiotu lirycznego. Jest kluczowym elementem rodzajów i gatunków literackich omawianych w klasie 8.

Cechy liryki:

  • Bogactwo środków stylistycznych
  • Częste występowanie rymów
  • Obecność podmiotu lirycznego
  • Wyrażanie doznań w formie monologu lirycznego
  • Zazwyczaj podział na strofy zbudowane z wersów

Typy liryki:

  1. Liryka bezpośrednia - podmiot liryczny wyraża swoje przeżycia wprost
  2. Liryka pośrednia - podmiot liryczny pozostaje ukryty, prezentuje myśli i uczucia poprzez opis

Definition: Podmiot liryczny to osoba mówiąca w wierszu, wyrażająca swoje uczucia i refleksje.

Rodzaje wierszy:

  • Wiersz stroficzny
  • Wiersz sylabiczny
  • Wiersz wolny
  • Wiersz biały

Highlight: Wiersz wolny to utwór o swobodnej budowie, charakterystyczny dla poezji współczesnej.

Gatunki liryczne:

  1. Pieśń
  2. Hymn
  3. Tren
  4. Fraszka
  5. Sonet

Example: "Treny" Jana Kochanowskiego są przykładem utworu żałobnego poświęconego zmarłej osobie.

Vocabulary: Strofa - grupa wersów wyodrębniona graficznie w wierszu.

epika
Cechy:
L> o wydaneniach opowiada narrator
↳ wypowiadajor się także bohaterowie (dialogi, monologi)
L> świat predstawiony ma charakter

Zobacz

Dramat - sztuka sceniczna

Dramat to rodzaj literacki przeznaczony głównie do wystawiania na scenie. Jest istotnym elementem rodzajów i gatunków literackich omawianych w ramach przygotowań do egzaminu ósmoklasisty.

Cechy dramatu:

  • Przeznaczony najczęściej do wystawiania na scenie
  • Napisany z podziałem na akty i sceny
  • Zbudowany z dialogów (tekst główny) oraz wskazówek inscenizacyjnych (tekst poboczny)
  • Pozbawiony narratora, z wyraźnie zarysowaną akcją ukazaną przez wypowiedzi i działania bohaterów

Najważniejsze elementy dramatu:

  • Akty
  • Sceny
  • Tekst główny (dialogi i monologi)
  • Tekst poboczny (didaskalia)

Definition: Didaskalia to wskazówki inscenizacyjne w dramacie, zawierające informacje o wyglądzie i zachowaniu postaci, scenografii itp.

Gatunki dramatyczne:

  1. Tragedia
  2. Komedia

Highlight: Tragizm w tragedii polega na tym, że bohater znajduje się w sytuacji bez wyjścia - każdy wybór prowadzi do klęski i kończy się katastrofą.

Example: "Zemsta" Aleksandra Fredry jest przykładem komedii w polskiej literaturze.

Vocabulary: Komizm - efekt wywołujący śmiech, może być sytuacyjny, językowy lub postaci.

Rodzaje i gatunki literackie stanowią podstawę analizy i interpretacji tekstów literackich. Znajomość ich cech i przykładów jest kluczowa dla uczniów przygotowujących się do egzaminu ósmoklasisty z języka polskiego.

epika
Cechy:
L> o wydaneniach opowiada narrator
↳ wypowiadajor się także bohaterowie (dialogi, monologi)
L> świat predstawiony ma charakter

Zobacz

Epika - podstawa narracji literackiej

Epika to rodzaj literacki, który skupia się na opowiadaniu historii. Jest fundamentalnym elementem wielu lektur obowiązkowych 8 klasy.

Cechy epiki:

  • Obecność narratora opowiadającego o wydarzeniach
  • Wypowiedzi bohaterów w formie dialogów i monologów
  • Świat przedstawiony o charakterze fabularnym
  • Najczęściej pisana prozą, rzadziej wierszem

Najważniejsze elementy utworu epickiego:

  • Narrator
  • Fabuła (jednowątkowa lub wielowątkowa)
  • Akcja
  • Wątek
  • Punkt kulminacyjny
  • Retrospekcja
  • Bohater literacki

Highlight: Przebieg akcji w utworze epickim obejmuje: ekspozycję, rozwinięcie, punkt kulminacyjny i zakończenie.

Typy narratora:

  1. Pierwszoosobowy - wypowiada się w pierwszej osobie liczby pojedynczej
  2. Trzecioosobowy - wypowiada się w trzeciej osobie liczby pojedynczej, jest wszechwiedzący

Definition: Narrator to osoba opowiadająca historię w utworze epickim.

Gatunki epickie:

  1. Mit, legenda, baśń, bajka
  2. Przypowieść
  3. Pamiętnik
  4. Dziennik
  5. Nowela
  6. Opowiadanie
  7. Powieść
  8. Epopeja

Example: "Pan Tadeusz" Adama Mickiewicza jest przykładem epopei narodowej.

Vocabulary: Fabuła - układ wydarzeń w utworze epickim.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Ranked #1 Education App

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

15 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 12 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.

Co to jest epika i jak się różni od liryki?

user profile picture

Antonina Pajerska

@antoninapajerska_rwfm

·

23 Obserwujących

Obserwuj

Podsumowanie kluczowych cech trzech rodzajów literackich: epiki, liryki i dramatu, z naciskiem na ich charakterystyczne elementy i gatunki.

  • Epika charakteryzuje się obecnością narratora, fabułą i światem przedstawionym
  • Liryka cechuje się bogactwem środków stylistycznych i obecnością podmiotu lirycznego
  • Dramat przeznaczony jest do wystawiania na scenie, zbudowany z dialogów i didaskaliów

12.09.2022

6170

 

6/7

 

Język polski

392

epika
Cechy:
L> o wydaneniach opowiada narrator
↳ wypowiadajor się także bohaterowie (dialogi, monologi)
L> świat predstawiony ma charakter

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Liryka - ekspresja uczuć i refleksji

Liryka to rodzaj literacki, który koncentruje się na wyrażaniu uczuć, emocji i refleksji podmiotu lirycznego. Jest kluczowym elementem rodzajów i gatunków literackich omawianych w klasie 8.

Cechy liryki:

  • Bogactwo środków stylistycznych
  • Częste występowanie rymów
  • Obecność podmiotu lirycznego
  • Wyrażanie doznań w formie monologu lirycznego
  • Zazwyczaj podział na strofy zbudowane z wersów

Typy liryki:

  1. Liryka bezpośrednia - podmiot liryczny wyraża swoje przeżycia wprost
  2. Liryka pośrednia - podmiot liryczny pozostaje ukryty, prezentuje myśli i uczucia poprzez opis

Definition: Podmiot liryczny to osoba mówiąca w wierszu, wyrażająca swoje uczucia i refleksje.

Rodzaje wierszy:

  • Wiersz stroficzny
  • Wiersz sylabiczny
  • Wiersz wolny
  • Wiersz biały

Highlight: Wiersz wolny to utwór o swobodnej budowie, charakterystyczny dla poezji współczesnej.

Gatunki liryczne:

  1. Pieśń
  2. Hymn
  3. Tren
  4. Fraszka
  5. Sonet

Example: "Treny" Jana Kochanowskiego są przykładem utworu żałobnego poświęconego zmarłej osobie.

Vocabulary: Strofa - grupa wersów wyodrębniona graficznie w wierszu.

epika
Cechy:
L> o wydaneniach opowiada narrator
↳ wypowiadajor się także bohaterowie (dialogi, monologi)
L> świat predstawiony ma charakter

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Dramat - sztuka sceniczna

Dramat to rodzaj literacki przeznaczony głównie do wystawiania na scenie. Jest istotnym elementem rodzajów i gatunków literackich omawianych w ramach przygotowań do egzaminu ósmoklasisty.

Cechy dramatu:

  • Przeznaczony najczęściej do wystawiania na scenie
  • Napisany z podziałem na akty i sceny
  • Zbudowany z dialogów (tekst główny) oraz wskazówek inscenizacyjnych (tekst poboczny)
  • Pozbawiony narratora, z wyraźnie zarysowaną akcją ukazaną przez wypowiedzi i działania bohaterów

Najważniejsze elementy dramatu:

  • Akty
  • Sceny
  • Tekst główny (dialogi i monologi)
  • Tekst poboczny (didaskalia)

Definition: Didaskalia to wskazówki inscenizacyjne w dramacie, zawierające informacje o wyglądzie i zachowaniu postaci, scenografii itp.

Gatunki dramatyczne:

  1. Tragedia
  2. Komedia

Highlight: Tragizm w tragedii polega na tym, że bohater znajduje się w sytuacji bez wyjścia - każdy wybór prowadzi do klęski i kończy się katastrofą.

Example: "Zemsta" Aleksandra Fredry jest przykładem komedii w polskiej literaturze.

Vocabulary: Komizm - efekt wywołujący śmiech, może być sytuacyjny, językowy lub postaci.

Rodzaje i gatunki literackie stanowią podstawę analizy i interpretacji tekstów literackich. Znajomość ich cech i przykładów jest kluczowa dla uczniów przygotowujących się do egzaminu ósmoklasisty z języka polskiego.

epika
Cechy:
L> o wydaneniach opowiada narrator
↳ wypowiadajor się także bohaterowie (dialogi, monologi)
L> świat predstawiony ma charakter

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Epika - podstawa narracji literackiej

Epika to rodzaj literacki, który skupia się na opowiadaniu historii. Jest fundamentalnym elementem wielu lektur obowiązkowych 8 klasy.

Cechy epiki:

  • Obecność narratora opowiadającego o wydarzeniach
  • Wypowiedzi bohaterów w formie dialogów i monologów
  • Świat przedstawiony o charakterze fabularnym
  • Najczęściej pisana prozą, rzadziej wierszem

Najważniejsze elementy utworu epickiego:

  • Narrator
  • Fabuła (jednowątkowa lub wielowątkowa)
  • Akcja
  • Wątek
  • Punkt kulminacyjny
  • Retrospekcja
  • Bohater literacki

Highlight: Przebieg akcji w utworze epickim obejmuje: ekspozycję, rozwinięcie, punkt kulminacyjny i zakończenie.

Typy narratora:

  1. Pierwszoosobowy - wypowiada się w pierwszej osobie liczby pojedynczej
  2. Trzecioosobowy - wypowiada się w trzeciej osobie liczby pojedynczej, jest wszechwiedzący

Definition: Narrator to osoba opowiadająca historię w utworze epickim.

Gatunki epickie:

  1. Mit, legenda, baśń, bajka
  2. Przypowieść
  3. Pamiętnik
  4. Dziennik
  5. Nowela
  6. Opowiadanie
  7. Powieść
  8. Epopeja

Example: "Pan Tadeusz" Adama Mickiewicza jest przykładem epopei narodowej.

Vocabulary: Fabuła - układ wydarzeń w utworze epickim.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Ranked #1 Education App

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

15 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 12 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.