Romantyzm to jedna z najważniejszych epok w historii literatury i kultury europejskiej oraz polskiej.
Ramy czasowe romantyzmu w Europie przypadają na lata 1789-1848, przy czym za symboliczny początek uznaje się wybuch Wielkiej Rewolucji Francuskiej. Romantyzm w Polsce rozwijał się w latach 1822-1863, rozpoczynając się wydaniem "Ballad i romansów" Adama Mickiewicza, a kończąc wraz z upadkiem powstania styczniowego.
Najwybitniejsi pisarze romantyzmu w Polsce to przede wszystkim trzej wieszczowie: Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki i Zygmunt Krasiński. Do grona twórców polskiego romantyzmu należeli również Cyprian Kamil Norwid, Seweryn Goszczyński czy Józef Bohdan Zaleski. Cechy romantyzmu obejmowały indywidualizm, bunt przeciwko klasycystycznym regułom, zwrot ku ludowości i folklorowi, a także silny związek z historią narodową. Główne idee romantyzmu koncentrowały się wokół uczuć, wyobraźni i duchowości, przeciwstawiając się oświeceniowemu racjonalizmowi. W Polsce romantyzm miał szczególny charakter ze względu na sytuację polityczną kraju - literatura stała się narzędziem walki o niepodległość i zachowanie tożsamości narodowej.
Polski romantyzm cechy charakterystyczne to mesjanizm narodowy, mistycyzm, idealizacja przeszłości, kult bohaterstwa i poświęcenia dla ojczyzny. Najważniejsze wydarzenia romantyzmu w Polsce to publikacje wielkich dzieł literatury narodowej, takich jak "Pan Tadeusz", "Dziady", "Kordian" czy "Nie-Boska komedia", a także powstania narodowe - listopadowe i styczniowe, które znacząco wpłynęły na kształt polskiej literatury romantycznej. Nazwa "romantyzm" wywodzi się od średniowiecznych romansów rycerskich, które były inspiracją dla twórców tej epoki, szczególnie w zakresie tematyki i nastrojowości utworów.
