Skróty i skrótowce - podstawowe informacje
Skróty i skrótowce są nieodłączną częścią języka polskiego, ułatwiającą komunikację i oszczędzającą czas. W tym rozdziale omówimy podstawowe zasady tworzenia i stosowania skrótów oraz skrótowców.
Definicja: Skróty to skrócone formy różnych wyrazów, wyrażeń lub zwrotów, zapisywane małymi literami i odczytywane zawsze w pełnym brzmieniu.
Przykłady skrótów:
- itd. - i tak dalej
- np. - na przykład
Definicja: Skrótowce to skrócenia nazw kilkuwyrazowych, tworzone przez połączenie ich pierwszych liter, głosek lub sylab. Najczęściej dotyczą instytucji, organizacji, firm czy partii politycznych.
Skróty i skrótowce ćwiczenia często obejmują rozpoznawanie różnych typów skrótowców:
- Literowce - połączenie pierwszych liter, czytane pełnymi nazwami (np. PKS)
- Głoskowce - połączenie pierwszych głosek wyrazów, czytane łącznie (np. PAN, GUS)
- Sylabowce - połączenie pierwszych sylab, czytane łącznie (np. Polfa, Pafawag)
- Mieszane - połączenie w sposób niejednolity (np. CePeLIA, CBOS)
Highlight: W literowcach i głoskowcach wszystkie litery (poza przyimkami i spójnikami) są wielkie. W sylabowcach tylko pierwsza litera jest wielka.
Zasady stawiania kropek w skrótach:
-
Stawiamy kropkę:
- Po skrótach niezakończonych ostatnią literą skracanego wyrazu (prof. - profesor, kl. - klasa)
- Po ostatniej literze skrótu nazwy wielowyrazowej, jeśli kolejne wyrazy zaczynają się od spółgłoski (itd. - i tak dalej, np. - na przykład)
- Po każdej literze skrótu nazwy wielowyrazowej, jeśli kolejne wyrazy zaczynają się od samogłoski (p.n.e. - przed naszą erą)
-
Nie stawiamy kropki:
- Po skrótach oznaczających nazwy polskich jednostek monetarnych (zł - złoty, gr - grosz)
- Po skrótach oznaczających jednostki odległości, miary, czasu, wagi (cm - centymetr, kg - kilogram, min - minuta)
- Po skrótach zakończonych ostatnią literą skracanego wyrazu (mgr - magister, mjr - major)
Example: Prawidłowe użycie skrótu "mgr" w różnych formach:
- mgr Kowalski
- mgr. Kowalskiego
- mgr. Kowalskiemu
- mgr. Kowalskim
- mgr Kowalski!
Vocabulary: Sylabowce - typ skrótowców utworzonych z pierwszych sylab wyrazów wchodzących w skład nazwy wielowyrazowej.
Tabela skrótów i lista skrótów w języku polskim są niezwykle pomocne w nauce i codziennym użytkowaniu języka. Warto pamiętać, że znane skróty polskie są często używane w komunikacji pisemnej i ustnej, dlatego ich znajomość jest istotna dla efektywnego porozumiewania się.
Highlight: Po literach skrótowca nigdy nie stawiamy kropek. W skrótowcach typu Polfa, Pafawag, Polfilm - czyli w sylabowcach - tylko pierwsza litera jest wielka.
Skróty i skrótowce Klasa 7 to ważny temat w edukacji językowej. Uczniowie powinni rozumieć różnice między różnymi typami skrótów i skrótowców oraz umieć je poprawnie stosować w praktyce. Skróty i skrótowce wordwall mogą być pomocnym narzędziem do nauki i utrwalania tej wiedzy.