Rodzaje formantów
Podstawowy-wyraz, od którego został utworzony inny wyraz
Na przykład: kot, mądry, jechać
Pochodny- wyraz, który został utworzony od innego wyrazu
Na przykład: kotek, mądrość, dojechać
Formanty słowotwórcze
Temat słowotwórczy
Część wyrazu podstawowego, od której został utworzony wyraz pochodny, mogą w nim występować oboczności (wymiany głosek). Na przykład: kot, mądrość, dojechaćFormant
Cząstka, przy pomocy której tworzymy nowe wyrazy
Rodzaje formantów słowotwórczych
- Przedrostek- część, która występuje przed tematem słowotwórczym, np. dojechać, najszybszy
- Przyrostek- część, która występuje po temacie słowotwórczym, np. kotek, mądrość
- Wrostek- część, która występuje pomiędzy dwoma tematami słowotwórczymi pochodzącymi od dwóch wyrazów, np. powieściopisarz, czarnowłosy
- Formant zerowy- występuje wówczas, gdy część wyrazu została odrzucona, np. dźwigać→→dźwig0
Rodzaje formantów
- Przykłady formantów: -ek, -ość, -arz, -i, -y, -ownia, -isko, -alnia, -arnia, -anin, -ańczyk, -ak, -al, -ka, -owy, -ysko
Funkcje formantów
- Nazwy czynności
- Nazwy wykonawców czynności
- Nazwy narzędzi i urządzeń
- Nazwy cech
- Nazwy nosicieli cech
- Nazwy miejsc
- Nazwy mieszkańców
- Nazwy żeńskie
- Nazwy zdrobniałe
- Nazwy zgrubiałe
Formanty słowotwórcze przykłady
Na podstawie przykładów formantów można wyróżnić różne funkcje i znaczenia.
Dlaczego tworzymy wyrazy złożone?
- Zrosty: dwa wyrazy zrośnięte ze sobą bez żadnych elementów łączących, na przykład: Wielkanoc
- Złożenia: dwie podstawy słowotwórcze połączone wrostkiem, na przykład: grzybobranie
Rodzina wyrazów
Słownik rodziny wyrazów
- Jest to grupa słów, w której występuje wspólna cząstka znaczeniowa, czyli rdzeń. Wszystkie słowa, które mają wspólną rdzeń nazywamy wyrazami pokrewnymi.
Rodzina wyrazów ćwiczenia
- Zestawienia: dwa odrębne wyrazy tworzące jedną całość znaczeniową, na przykład: Boże Narodzenie
Rodzina wyrazów ćwiczenia Klasa 7
- W ramach nauki słowotwórstwa klasy 7 można wykonywać ćwiczenia związane z tworzeniem rodziny wyrazów, co pozwoli lepiej zrozumieć temat.
Rodzina wyrazów klasa 3 karty pracy
- Słowotwórstwo klasa 3 może obejmować karty pracy związane z tworzeniem rodziny wyrazów, co pomoże w zrozumieniu tematu.
Nauka rodziny wyrazów
- Zapoznanie się ze słownikiem rodziny wyrazów i wykonanie ćwiczeń pozwoli lepiej zrozumieć tworzenie słów w języku polskim.
Słowotwórstwo klasa 7
W klasie 7 można pogłębić znajomość słowotwórstwa poprzez bardziej zaawansowane ćwiczenia i zadania.
Słowotwórstwo przykłady
- Przykłady rodziny wyrazów, wyrazy złożone, wyrazy pochodne, wyraz podstawowy i pochodny przykłady pomogą zrozumieć temat.
Słowotwórstwo klasa 7 powtórzenie
- W klasie 7 powtórzenie materiału związane z rodzina wyrazów, wyrazami złożonymi czy wyrazami pochodnymi pozwoli lepiej zrozumieć temat.
Rodzina wyrazów karta pracy
- Karta pracy na temat rodziny wyrazów pozwoli utrwalić zdobytą wiedzę na temat słowotwórstwa.
Słowotwórstwo klasa 7
- Wyrazy złożone ćwiczenia i inne zadania w ramach nauki słowotwórstwa mogą być ważne dla zrozumienia tematu w klasie 7.