Literatura wojenna stanowi wyjątkowe świadectwo tragicznych doświadczeń narodu polskiego podczas II wojny światowej.
Poezja pokolenia Kolumbów w czasach wojny to szczególny rozdział w historii literatury polskiej. Młodzi twórcy, urodzeni około 1920 roku, zostali brutalnie doświadczeni przez wojnę w momencie wchodzenia w dorosłość. Ich twórczość charakteryzuje się głęboką refleksją nad kondycją człowieka w obliczu okrucieństwa, poszukiwaniem wartości moralnych oraz próbą zachowania człowieczeństwa w nieludzkich czasach. Krzysztof Kamil Baczyński, Tadeusz Gajcy czy Tadeusz Borowski to najważniejsi przedstawiciele tego pokolenia, których utwory przepełnione są zarówno heroizmem, jak i tragizmem wojennej rzeczywistości.
Etyka odwróconego Dekalogu u Baczyńskiego stanowi przejmujące świadectwo moralnego chaosu czasów wojny. Poeta pokazuje, jak fundamentalne zasady etyczne zostają wywrócone na nice, a człowiek musi dokonywać wyborów sprzecznych z podstawowymi wartościami. Motywy apokaliptyczne w literaturze wojennej pojawiają się jako naturalna konsekwencja doświadczenia zagłady świata wartości i porządku przedwojennego. Wizje końca świata, obrazy zniszczenia i katastrofy przeplatają się z próbą odnalezienia sensu w rzeczywistości pozbawionej fundamentów moralnych. Literatura ta pokazuje nie tylko fizyczne zniszczenie, ale przede wszystkim destrukcję duchową i moralną społeczeństwa. Jednocześnie twórcy tego okresu, mimo tragicznych doświadczeń, starali się zachować wiarę w człowieka i możliwość odrodzenia wartości humanistycznych.
