Główne hasła polskiego pozytywizmu

Praca organiczna i praca u podstaw to dwa kluczowe hasła epoki pozytywizmu w Polsce.

Definition: Praca organiczna to działanie na rzecz rozwoju gospodarczego ludności ziem polskich. Pozytywiści porównywali społeczeństwo do żywego organizmu, w którym wszystkie organy (warstwy społeczne) muszą współpracować dla dobra całości.

Example: W myśl idei pracy organicznej, każda warstwa społeczna miała się zajmować tym, co do niej należy: chłopi rolnictwem, mieszczaństwo przemysłem i handlem. Tylko wtedy "organizm społeczny" mógł funkcjonować prawidłowo.

Definition: Praca u podstaw to pomoc ludziom z nizin społecznych w procesie adaptacji do kapitalistycznych form działalności. Obejmowała ona edukację chłopów, naukę czytania, pisania i podstaw arytmetyki.

Highlight: Pozytywiści propagowali krzewienie polskiej oświaty wśród chłopów, mając świadomość, że szkolnictwo pozostawione w rękach zaborców stanowi narzędzie rusyfikacji i germanizacji.

Inne ważne idee pozytywizmu to:

• Scjentyzm - zaufanie do nauki opartej na rozumie i doświadczeniu
• Utylitaryzm - przekonanie o wartości działań użytecznych dla społeczeństwa
• Emancypacja kobiet - dążenie do równouprawnienia społecznego kobiet
• Asymilacja Żydów - próba integracji mniejszości żydowskiej z polskim społeczeństwem