Księga Koheleta - życie, śmierć i sens istnienia
Wyobraź sobie człowieka, który pod koniec życia zastanawia się nad jego sensem - to właśnie główny temat Księgi Koheleta. Ta fascynująca księga mądrościowa powstała około III wieku p.n.e. i zawiera głębokie refleksje o wierze, moralności i ludzkim losie.
Autor jest nieznany, choć długo myślano, że był nim król Salomon. Tekst przypomina starożytne egipskie dzieło "Dialog zrozpaczonego ze swoją duszą" - podobnie przedstawia skargi człowieka zbliżającego się do śmierci, który nie znalazł jeszcze sensu w swoim życiu.
Kohelet w języku hebrajskim oznacza "człowieka przemawiającego na zgromadzeniu" - swojego rodzaju kaznodzieję czy nauczyciela. Stąd polska nazwa "kaznodzieja" lub grecka "Eklezjasta", którą użył Czesław Miłosz w swoim tłumaczeniu.
Księga jest napisana jako wierszowany wywód filozoficzny pełen aforyzmów i osobistych refleksji. To sprawia, że czyta się ją jak intymny pamiętnik mądrego człowieka zastanawiającego się nad największymi pytaniami egzystencji.
💡 Warto wiedzieć: Tekst wykorzystuje paralelizm składniowy (powtarzanie podobnych konstrukcji zdań) i znaczeniowy (powtarzanie podobnych znaczeń), co było typowe dla starożytnej poezji hebrajskiej.
Najważniejszym pojęciem w Księdze jest vanitas (łac. "marność") - idea, że wszystkie rzeczy materialne i ludzkie sprawy są przemijające i bezwartościowe. Słynne wyrażenie "vanitas vanitatum" (marność nad marnościami) stało się klasycznym określeniem kruchości ludzkiego życia.