Przedmioty

Przedmioty

Więcej

Średniowiecze - najważniejsze motywy, dzieła i twórcy

Zobacz

Średniowiecze - najważniejsze motywy, dzieła i twórcy
user profile picture

Karolina Młynek

@karolinamynek_hddq

·

5 Obserwujących

Obserwuj

Literatura średniowieczna to fascynujący okres w historii kultury europejskiej, trwający od 476 do 1493 roku. Charakteryzuje się uniwersalizmem średniowiecznym, teocentryzmem i dualizmem. Epoka ta przyniosła wiele ważnych motywów literackich i filozoficznych, które ukształtowały europejską myśl na wieki.

  • Motywy średniowieczne w literaturze obejmują memento mori, ars moriendi i danse macabre.
  • Filozofia w średniowieczu była zdominowana przez chrześcijaństwo, z kluczowymi nurtami takimi jak tomizm, augustynizm i franciszkanizm.
  • Sztuka średniowiecza rozwijała się głównie w stylach romańskim i gotyckim.
  • Najważniejsi twórcy średniowiecza to m.in. św. Tomasz z Akwinu, św. Augustyn i św. Franciszek z Asyżu.

18.01.2023

2769

Filozofia średniowieczna

Filozofia w średniowieczu była ściśle powiązana z wiarą chrześcijańską. Trzy najważniejsze nurty filozoficzne tego okresu to:

  1. Tomizm - stworzony przez św. Tomasza z Akwinu
  2. Augustynizm - oparty na myśli św. Augustyna
  3. Franciszkanizm - inspirowany naukami św. Franciszka z Asyżu

Definition: Tomizm to filozofia, która łączy wiarę i rozum jako dwie drogi poznania prawdy wiecznej. Według św. Tomasza, człowiek jest istotą rozumną, a wszystko, co stworzył Bóg, jest dobre.

Definition: Augustynizm głosi, że człowiek składa się z wiecznej duszy i śmiertelnego ciała. Szczęście można osiągnąć tylko poprzez miłość do Boga.

Definition: Franciszkanizm to najbardziej optymistyczna z filozofii średniowiecznych, zakładająca afirmację życia i szacunek dla całego stworzenia.

Literatura parenetyczna w średniowieczu prezentowała wzorce do naśladowania, takie jak:

  • Ideał ascety w "Legendzie o św. Aleksym"
  • Ideał rycerza w "Pieśni o Rolandzie"
  • Ideał władcy w "Kronice Polskiej"

Te dzieła stanowią ważne przykłady najważniejszych utworów średniowiecza, ilustrujące wartości i ideały epoki.

Średniowiecze
Czas trwania epoki: 476r.-1493r.
Nazwa epoki pochodzi od łacińskiego "medium aerum" - wieki średnie
1.UNIWERSALIZM ŚREDNIOWIEC

Kwiatki św. Franciszka - przykład literatury średniowiecznej

"Kwiatki św. Franciszka" to zbiór legend o św. Franciszku z Asyżu, żyjącym na przełomie XII i XIII wieku. Jedna z najbardziej znanych opowieści to historia o "Dzikich Turkawkach".

Streszczenie:

  1. Św. Franciszek spotyka młodzieńca niosącego schwytane turkawki na targ.
  2. Święty prosi o oddanie mu ptaków.
  3. Franciszek wygłasza kazanie do turkawek i oswaja je.
  4. Buduje gniazda dla ptaków.
  5. Przepowiada młodzieńcowi, że zostanie franciszkaninem.

Highlight: Postawa franciszkańska charakteryzuje się pokorą wobec Boga, miłością do wszystkich stworzeń, dobrocią i życiem w harmonii z naturą.

Ta historia ilustruje kluczowe aspekty franciszkanizmu, jednego z najważniejszych nurtów filozoficznych średniowiecza. Pokazuje ona, jak średniowieczne motywy religijne i etyczne przenikały literaturę tego okresu.

Średniowiecze
Czas trwania epoki: 476r.-1493r.
Nazwa epoki pochodzi od łacińskiego "medium aerum" - wieki średnie
1.UNIWERSALIZM ŚREDNIOWIEC

Zobacz

Podsumowanie średniowiecznej literatury i filozofii

Literatura średniowieczna i filozofia w średniowieczu stanowią fundamenty europejskiej kultury. Charakteryzują się one:

  1. Silnym wpływem chrześcijaństwa
  2. Uniwersalizmem i teocentryzmem
  3. Bogactwem motywów literackich
  4. Rozwojem różnych nurtów filozoficznych

Vocabulary: Teocentryzm to przekonanie, że Bóg jest centrum wszechświata i źródłem wszelkiego sensu.

Najważniejsi filozofowie średniowiecza to św. Tomasz z Akwinu, św. Augustyn i św. Franciszek z Asyżu. Ich myśl ukształtowała średniowieczną filozofię chrześcijańską, która łączyła wiarę z rozumem.

Quote: "Wiara i rozum to dwie drogi poznania prawdy wiecznej" - św. Tomasz z Akwinu

Sztuka średniowiecza rozwijała się głównie w stylach romańskim i gotyckim, odzwierciedlając duchowe i intelektualne prądy epoki.

Najważniejsze utwory średniowiecza, takie jak "Kwiatki św. Franciszka" czy legendy o świętych, ilustrują kluczowe wartości i ideały tego okresu, stanowiąc cenne źródło wiedzy o mentalności ludzi żyjących w wiekach średnich.

Zrozumienie motywów średniowiecznych w literaturze i filozofii średniowiecza jest kluczowe dla pełnego doceniania bogactwa kulturowego tej fascynującej epoki.

Średniowiecze
Czas trwania epoki: 476r.-1493r.
Nazwa epoki pochodzi od łacińskiego "medium aerum" - wieki średnie
1.UNIWERSALIZM ŚREDNIOWIEC

Zobacz

Średniowiecze - Podstawy epoki

Średniowiecze, trwające od 476 do 1493 roku, to epoka, której nazwa pochodzi od łacińskiego "medium aerum" - wieki średnie. Charakteryzuje się ona uniwersalizmem średniowiecznym, który obejmował dominację chrześcijaństwa, powszechne użycie łaciny i system feudalny.

Kluczowe pojęcia dla zrozumienia epoki to:

  • Teocentryzm: przekonanie o centralnej roli Boga w świecie.
  • Dualizm: pogląd o współistnieniu dobra i zła.
  • Uniwersalizm: dążenie do powszechnie obowiązujących wzorców kulturowych.
  • Scholastyka: główny nurt filozofii chrześcijańskiej, łączący wiarę z rozumem.

Highlight: Teologia była najważniejszym przedmiotem studiów, nazywana "Królową nauk".

Motywy popularne w średniowieczu obejmowały:

  1. Memento mori ("Pamiętaj o śmierci")
  2. Ars moriendi ("Sztuka umierania")
  3. Danse macabre ("Taniec śmierci")
  4. Planctus (lament żałobny)
  5. Stabat mater (motyw cierpiącej matki)

Example: "Rozmowa mistrza Poligarpa ze śmiercią" to przykład utworu wykorzystującego motyw danse macabre.

Te motywy średniowieczne w literaturze odzwierciedlały ówczesne postrzeganie życia, śmierci i relacji człowieka z Bogiem, stanowiąc fundamenty polskiej literatury średniowiecznej.

Średniowiecze
Czas trwania epoki: 476r.-1493r.
Nazwa epoki pochodzi od łacińskiego "medium aerum" - wieki średnie
1.UNIWERSALIZM ŚREDNIOWIEC

Zobacz

Wilk z Gubbio - przykład postawy franciszkańskiej

Historia "Wilka z Gubbio" to kolejny przykład literatury średniowiecznej, ilustrujący postawę franciszkańską:

  1. Mieszkańcy Gubbio cierpią z powodu drapieżnego wilka.
  2. Św. Franciszek udaje się do siedziby wilka.
  3. Uspokaja zwierzę znakiem krzyża.
  4. Proponuje zawarcie umowy między wilkiem a mieszkańcami.
  5. Przyprowadza wilka do miasta.
  6. Wzywa mieszkańców do pokuty i informuje o umowie.
  7. Zawiera pokój między wilkiem a ludźmi.

Example: Ta historia jest doskonałym przykładem średniowiecznych motywów literackich, łączących elementy religijne z moralnymi naukami.

Opowieść o wilku z Gubbio pokazuje, jak filozofia średniowiecza, a szczególnie franciszkanizm, wpływała na literaturę i kulturę tego okresu. Ilustruje ona ideały pokoju, pojednania i harmonii między człowiekiem a naturą, które były kluczowe dla franciszkańskiego światopoglądu.

Te legendy o św. Franciszku stanowią ważną część polskiej literatury średniowiecznej i są cennym źródłem wiedzy o średniowiecznych motywach i wartościach.

Średniowiecze
Czas trwania epoki: 476r.-1493r.
Nazwa epoki pochodzi od łacińskiego "medium aerum" - wieki średnie
1.UNIWERSALIZM ŚREDNIOWIEC

Zobacz

Średniowiecze
Czas trwania epoki: 476r.-1493r.
Nazwa epoki pochodzi od łacińskiego "medium aerum" - wieki średnie
1.UNIWERSALIZM ŚREDNIOWIEC

Zobacz

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Ranked #1 Education App

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

13 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 12 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Ranked #1 Education App

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

13 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 12 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.

Średniowiecze - najważniejsze motywy, dzieła i twórcy

user profile picture

Karolina Młynek

@karolinamynek_hddq

·

5 Obserwujących

Obserwuj

Literatura średniowieczna to fascynujący okres w historii kultury europejskiej, trwający od 476 do 1493 roku. Charakteryzuje się uniwersalizmem średniowiecznym, teocentryzmem i dualizmem. Epoka ta przyniosła wiele ważnych motywów literackich i filozoficznych, które ukształtowały europejską myśl na wieki.

  • Motywy średniowieczne w literaturze obejmują memento mori, ars moriendi i danse macabre.
  • Filozofia w średniowieczu była zdominowana przez chrześcijaństwo, z kluczowymi nurtami takimi jak tomizm, augustynizm i franciszkanizm.
  • Sztuka średniowiecza rozwijała się głównie w stylach romańskim i gotyckim.
  • Najważniejsi twórcy średniowiecza to m.in. św. Tomasz z Akwinu, św. Augustyn i św. Franciszek z Asyżu.

18.01.2023

2769

 

1

 

Język polski

231

Filozofia średniowieczna

Filozofia w średniowieczu była ściśle powiązana z wiarą chrześcijańską. Trzy najważniejsze nurty filozoficzne tego okresu to:

  1. Tomizm - stworzony przez św. Tomasza z Akwinu
  2. Augustynizm - oparty na myśli św. Augustyna
  3. Franciszkanizm - inspirowany naukami św. Franciszka z Asyżu

Definition: Tomizm to filozofia, która łączy wiarę i rozum jako dwie drogi poznania prawdy wiecznej. Według św. Tomasza, człowiek jest istotą rozumną, a wszystko, co stworzył Bóg, jest dobre.

Definition: Augustynizm głosi, że człowiek składa się z wiecznej duszy i śmiertelnego ciała. Szczęście można osiągnąć tylko poprzez miłość do Boga.

Definition: Franciszkanizm to najbardziej optymistyczna z filozofii średniowiecznych, zakładająca afirmację życia i szacunek dla całego stworzenia.

Literatura parenetyczna w średniowieczu prezentowała wzorce do naśladowania, takie jak:

  • Ideał ascety w "Legendzie o św. Aleksym"
  • Ideał rycerza w "Pieśni o Rolandzie"
  • Ideał władcy w "Kronice Polskiej"

Te dzieła stanowią ważne przykłady najważniejszych utworów średniowiecza, ilustrujące wartości i ideały epoki.

Średniowiecze
Czas trwania epoki: 476r.-1493r.
Nazwa epoki pochodzi od łacińskiego "medium aerum" - wieki średnie
1.UNIWERSALIZM ŚREDNIOWIEC
keylock

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Dołącz do milionów studentów

Popraw swoje oceny

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Kwiatki św. Franciszka - przykład literatury średniowiecznej

"Kwiatki św. Franciszka" to zbiór legend o św. Franciszku z Asyżu, żyjącym na przełomie XII i XIII wieku. Jedna z najbardziej znanych opowieści to historia o "Dzikich Turkawkach".

Streszczenie:

  1. Św. Franciszek spotyka młodzieńca niosącego schwytane turkawki na targ.
  2. Święty prosi o oddanie mu ptaków.
  3. Franciszek wygłasza kazanie do turkawek i oswaja je.
  4. Buduje gniazda dla ptaków.
  5. Przepowiada młodzieńcowi, że zostanie franciszkaninem.

Highlight: Postawa franciszkańska charakteryzuje się pokorą wobec Boga, miłością do wszystkich stworzeń, dobrocią i życiem w harmonii z naturą.

Ta historia ilustruje kluczowe aspekty franciszkanizmu, jednego z najważniejszych nurtów filozoficznych średniowiecza. Pokazuje ona, jak średniowieczne motywy religijne i etyczne przenikały literaturę tego okresu.

Średniowiecze
Czas trwania epoki: 476r.-1493r.
Nazwa epoki pochodzi od łacińskiego "medium aerum" - wieki średnie
1.UNIWERSALIZM ŚREDNIOWIEC
keylock

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Dołącz do milionów studentów

Popraw swoje oceny

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Podsumowanie średniowiecznej literatury i filozofii

Literatura średniowieczna i filozofia w średniowieczu stanowią fundamenty europejskiej kultury. Charakteryzują się one:

  1. Silnym wpływem chrześcijaństwa
  2. Uniwersalizmem i teocentryzmem
  3. Bogactwem motywów literackich
  4. Rozwojem różnych nurtów filozoficznych

Vocabulary: Teocentryzm to przekonanie, że Bóg jest centrum wszechświata i źródłem wszelkiego sensu.

Najważniejsi filozofowie średniowiecza to św. Tomasz z Akwinu, św. Augustyn i św. Franciszek z Asyżu. Ich myśl ukształtowała średniowieczną filozofię chrześcijańską, która łączyła wiarę z rozumem.

Quote: "Wiara i rozum to dwie drogi poznania prawdy wiecznej" - św. Tomasz z Akwinu

Sztuka średniowiecza rozwijała się głównie w stylach romańskim i gotyckim, odzwierciedlając duchowe i intelektualne prądy epoki.

Najważniejsze utwory średniowiecza, takie jak "Kwiatki św. Franciszka" czy legendy o świętych, ilustrują kluczowe wartości i ideały tego okresu, stanowiąc cenne źródło wiedzy o mentalności ludzi żyjących w wiekach średnich.

Zrozumienie motywów średniowiecznych w literaturze i filozofii średniowiecza jest kluczowe dla pełnego doceniania bogactwa kulturowego tej fascynującej epoki.

Średniowiecze
Czas trwania epoki: 476r.-1493r.
Nazwa epoki pochodzi od łacińskiego "medium aerum" - wieki średnie
1.UNIWERSALIZM ŚREDNIOWIEC
keylock

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Dołącz do milionów studentów

Popraw swoje oceny

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Średniowiecze - Podstawy epoki

Średniowiecze, trwające od 476 do 1493 roku, to epoka, której nazwa pochodzi od łacińskiego "medium aerum" - wieki średnie. Charakteryzuje się ona uniwersalizmem średniowiecznym, który obejmował dominację chrześcijaństwa, powszechne użycie łaciny i system feudalny.

Kluczowe pojęcia dla zrozumienia epoki to:

  • Teocentryzm: przekonanie o centralnej roli Boga w świecie.
  • Dualizm: pogląd o współistnieniu dobra i zła.
  • Uniwersalizm: dążenie do powszechnie obowiązujących wzorców kulturowych.
  • Scholastyka: główny nurt filozofii chrześcijańskiej, łączący wiarę z rozumem.

Highlight: Teologia była najważniejszym przedmiotem studiów, nazywana "Królową nauk".

Motywy popularne w średniowieczu obejmowały:

  1. Memento mori ("Pamiętaj o śmierci")
  2. Ars moriendi ("Sztuka umierania")
  3. Danse macabre ("Taniec śmierci")
  4. Planctus (lament żałobny)
  5. Stabat mater (motyw cierpiącej matki)

Example: "Rozmowa mistrza Poligarpa ze śmiercią" to przykład utworu wykorzystującego motyw danse macabre.

Te motywy średniowieczne w literaturze odzwierciedlały ówczesne postrzeganie życia, śmierci i relacji człowieka z Bogiem, stanowiąc fundamenty polskiej literatury średniowiecznej.

Średniowiecze
Czas trwania epoki: 476r.-1493r.
Nazwa epoki pochodzi od łacińskiego "medium aerum" - wieki średnie
1.UNIWERSALIZM ŚREDNIOWIEC
keylock

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Dołącz do milionów studentów

Popraw swoje oceny

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Wilk z Gubbio - przykład postawy franciszkańskiej

Historia "Wilka z Gubbio" to kolejny przykład literatury średniowiecznej, ilustrujący postawę franciszkańską:

  1. Mieszkańcy Gubbio cierpią z powodu drapieżnego wilka.
  2. Św. Franciszek udaje się do siedziby wilka.
  3. Uspokaja zwierzę znakiem krzyża.
  4. Proponuje zawarcie umowy między wilkiem a mieszkańcami.
  5. Przyprowadza wilka do miasta.
  6. Wzywa mieszkańców do pokuty i informuje o umowie.
  7. Zawiera pokój między wilkiem a ludźmi.

Example: Ta historia jest doskonałym przykładem średniowiecznych motywów literackich, łączących elementy religijne z moralnymi naukami.

Opowieść o wilku z Gubbio pokazuje, jak filozofia średniowiecza, a szczególnie franciszkanizm, wpływała na literaturę i kulturę tego okresu. Ilustruje ona ideały pokoju, pojednania i harmonii między człowiekiem a naturą, które były kluczowe dla franciszkańskiego światopoglądu.

Te legendy o św. Franciszku stanowią ważną część polskiej literatury średniowiecznej i są cennym źródłem wiedzy o średniowiecznych motywach i wartościach.

Średniowiecze
Czas trwania epoki: 476r.-1493r.
Nazwa epoki pochodzi od łacińskiego "medium aerum" - wieki średnie
1.UNIWERSALIZM ŚREDNIOWIEC
keylock

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Dołącz do milionów studentów

Popraw swoje oceny

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Średniowiecze
Czas trwania epoki: 476r.-1493r.
Nazwa epoki pochodzi od łacińskiego "medium aerum" - wieki średnie
1.UNIWERSALIZM ŚREDNIOWIEC
keylock

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Dołącz do milionów studentów

Popraw swoje oceny

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Ranked #1 Education App

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

13 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 12 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.