Alternatywny zapis:

19 kwietnia 1943 (w getcie pozostato 50-70 tys. Żydów z pół miliona) ► 19-24 kwietnia - walki uliczne 24.04-10.05 - obrona w domach i bunkrach ► 16 maja - Hysadzenie Wielkiej Synagogi (koniec powstania, choć sporadyczne walki ustaTy dopiero w czerwcu 1943 r.) czas akcji → obejmuje okres od wybuchu powstania w getcie warszawskim 19.04.1943r. do jego likwidacji → obejmuje lata powojenne, pracę Edelmana miejsce akcji → ulice domy i bunkry getta H Warszawie, miejsca gazie toczy się walka żydów z Hitlerowcami → UNSHLAGPLATZ → ŻEGOTA - Rada Pomocy zydom →ŻOB -zydowska Organizacja Bojowa, powstała w 1944 r. - miejsce zbiórki, przewozu do Treblinki bohaterowie →MAREK EDELMAN data i miejsce urodzin nieznane; przyjęto 01.01.1922 w Warszawie, zmart 02.10.2009 r. w Warszawie. W czasie powstania w Warszawskim getcie pełniT obowiązki zastępcy komendanta. Jeden z założycieli ZOBU. Podczas likwidacyjnych dziaтań и getcie ratowar od wywiezienia do obozu zagrady ludzi potrzebnych ZOB. Hybitny lekarz, nie bat się ryzyka. Opracował i wprowadził w życie rewolucyjną. metodę leczenia schorzeń sercowych. Pan Bóg już chce zgasić zgąsić świeczkę, a ja muszę szybko ostonić promień, wykorzystując jego chwilową, nieuwagę." - zdążyć przechytrzyć śmierć to rola ·(1 Edelmana. Hażny cytat +Tumaczący tytuł książki i zachowanie bohatera. → MORDECHAJ ANIELEWICZ komendant powstania w getcie, bo bardzo chciał. Wraz ze swoją dziewczyną, popernit samobójstwo 8 maja 1943 r. Pomagał swojej mamie w oszustwie, malował skrzela ryb na czerwono, by wyglądały na świeższe. Byt ambitny, oczytany jednak staby psychicznie i podatny na wpływy w wyniku czego się zabit. → MICHAŁ KLEPFISZ: wysoki, szczupry szatyn, cichy i spokojny. zdolny inżynier, jeden z uczestników powstania w getcie. Dzięki temu, że zasToniT HTasnym ciałem karabin maszynowy, umożliwił ucieczkę grupie Edelmana. Pośmiertnie odznaczoňy Krzyżem virtuti Militari. : →ADAM CZERNIAKOW przewodniczący Rady zydowskiej, jedyny człowiek, który mógł potwierdzić STOwa Edelmana. Popernit samobójstwo w drugim dniu akcji „przesiedlania ludności na Wschód" KRYSTYNA KRACHELSKA: wysoka, piękna, jasnowłosa dziewczyna, która pozowaTa Nitschowej do pomnika syreny. Pisata wiersze i śpiewała dumki. Zginęła w powstaniu, dla Marka Edelmana stała się symbolem pięknej śmierci. Zginęła od kuli na polach słoneczników Prawdziwie estetyczna śmierć. Tylko tak należy. umierać. Ale tak żyją i umierają piękni i jąśni ludzie." → CELINA mToda Zydówka, która walczyła H powstaniu w getcie. Razem z Edelmanem przeszta kanatami na stronę aryjską. →RYWKA URMAN 30-letnia zydówka, która z grodu odgryzta kawałek zmartego synka. →POLA LIFSZYC: dziewczyna, która wyglądem nie przypominata Zydówki. Niata spore szanse na ukrycie się po stronie aryjskiej. Hyprowadzona z Umshlagplatzu przez Edelmana. Dołączyła jednak do kolumny transportowej spowrotem, kiedy H +Tumie ludzi zobaczyła matkę. → FRANIA mToda zydówka, ocalona z akcji likwidacyjnej dzięki tzw. numerkowi życia. Ocalita później życie kilkunastu osobom i Hyniosta jednego chłopca z powstania. →TOSIA TENENBAUMOWNA: mroda, pogodna zydówka. Córka przełożonej pielęgniarek w getcie, która odata Frani własny numerek życia, a następnie popeτnita samobójstwo. Tosi numerek oddała matka, która widząc, że córka nie dostata, również poperniTa samobójstwo, wypijając truciznę. → JUREK WILNER: przedstawiciel ZOBU po stronie aryjskiej. To on dat sygnał do zbiorowego samobójstwa w bunkrze przy ul. NiTej 18 NUMEREK ZYCIA. dostawali je mieszkańcy getta, Ci którzy dostali numerek zostawali w getcie, wszyscy inni szli na Umshlagplatz. warunki życia w getcie → odizolowanie → mata przestrzeń = przeludnienie → Hszechwтadza Niemców - upokarzanie, Tapanki, terror → własny zarząd JUDENRAD- na jego czele stat Adam Czerniakow (Zydoйska Rada Starszych) → HTasna policja szkoły, zakTady pracy → gróa (Edelman opowiada bezňamiętnie, ponieważ syły nie zrozumie głodnego) → kartki na żywność → dzieci na ulicy wyrywają, przechodniom paczki (jedzenie natych- - miast pożerają). → zupa rozdawana przy eskorcie policji, bo +Tum Hyrywa jedzenie. → pożeranie trupów → zwłoki zmarłych porozrzucane na ulicy → prowadzenie przez lekarzy badań nad głodem ↳ zmiany w psychice - ludzie stawali się senni, ospali, a na widok jedzenia stawali się agresywni. badania przerwano w chwili likwidacji getta. → wszechobecna śmierć Tam nigdy nie chodziło o życie, zawsze .o. Śmierć " rozpaczliwe próby ratunku CIĄGŁA WALKA O ZYCIE (choćby jego przedrużenie) bycie blisko z drugim człowiekiem → zdobywanie maszyn do szycia - obietnica pozostania przy życiu. → zdobywanie numerków na życie (historia Frani) → choroba i kalectwo chroniły przed transportem - pielęgniarki TamaTy nogi tym, których należało ocalić. →ocalająca siTa miłości = mieć dla kogo żyć (historia Poli Lifszyc) ucieczka kanałami → dobrowolne zgłaszanie się na Umshlagplatz ze ślepą wiarą, że jadą do pracy, bo Niemcy przecież nie mogą zmarnować tyle chleba → strzały w reflektor (Zygmunt) NIE DAĆ SIĘ UPOKORZYĆ (Halka o godność ) Nie stać na beczce" (metafora) →nie dać się odczłowieczyć, pozbawić godności, wrażliwości →nie stać się biernym → przetrwać tortury (Jurek Wilner) → ustrzec się śmierci bezsensownej i nieestetycznej → uczestniczyć w ruchu oporu → ratować innych Halka z bronią, w ręku, działanie → podjąć się przywództwa być wyrozumiałym dla ludzkich słabości → współczuć skrzywdzonym i upokarzanym → być odważnym UPOKARZANIEM BYŁY : → świadomość, że powodem skazania na śmierć jest samo bycie Zydem → hasTo z plakatu: „Zydzi - wszy -tyfus plamisty" → karuzela pod murem getta WALKA O GODNĄ ŚMIERC synek Henocha Rusa zmarī na początku wojny wskutek transfuzji → ojciec odczuwał połem wdzięczność, że dziecko zmarło w domu. jak czTowiek wybór sposobu umierania np. samobójstwo