Ciąg geometryczny - najważniejsze wzory
Ciąg geometryczny to taki, w którym każdy kolejny wyraz powstaje przez pomnożenie poprzedniego przez stałą wartość - iloraz ciągu (q). Wzór ogólny na n-ty wyraz ciągu to: a_n = a₁·q^n−1, gdzie a₁ to pierwszy wyraz ciągu.
Jeśli znamy trzy kolejne wyrazy ciągu geometrycznego: a, b, c, to zawsze zachodzi zależność: b² = a·c. To niezwykle pomocna własność przy rozwiązywaniu zadań, gdzie szukamy brakującego wyrazu, np. gdy mamy 6, 81, x-2, możemy ułożyć równanie 81² = 6·x−2 i obliczyć wartość x.
Sumę n pierwszych wyrazów ciągu obliczamy za pomocą wzoru:
- S_n = n·a₁ dlaq=1
- S_n = a₁·1−qn/1−q (dla q ≠ 1)
Wskazówka: Wzór na sumę ciągu geometrycznego nieskończonego S=a1/(1−q) działa tylko wtedy, gdy |q| < 1. Pamiętaj o tym warunku, rozwiązując zadania!
Ciągi geometryczne mają też praktyczne zastosowanie w finansach przy obliczaniu procentu składanego i kapitalizacji odsetek. Wzór na kapitał po n latach: K_n = K·1+p/(100⋅k)^(n·k), gdzie K to kapitał początkowy, p - oprocentowanie w skali roku, a k - liczba kapitalizacji w roku.