Przedmioty

Przedmioty

Więcej

Budowle i Kościoły Gotyckie w Polsce i Europie

Otwórz

39

1

user profile picture

Lake Frog

22.07.2022

Plastyka

(Historia Sztuki) Architektura sakralna w Polsce

Budowle i Kościoły Gotyckie w Polsce i Europie

Sztuka gotycka w Polsce stanowi niezwykle ważny rozdział w historii polskiej architektury i kultury, rozwijający się głównie w okresie od XIII do XVI wieku.

Architektura gotycka cechy charakteryzuje się przede wszystkim strzelistymi formami, ostrołukowymi sklepieniami i wielkimi oknami z maswerkami. W Polsce najwspanialsze przykłady budowli gotyckich znajdują się głównie w dużych miastach. Kościoły gotyckie w Polsce to przede wszystkim monumentalne katedry, jak Bazylika Mariacka w Krakowie czy Katedra św. Jana w Warszawie. Budowle gotyckie przykłady obejmują również zamki (Malbork, Nidzica), ratusze (Wrocław, Toruń) oraz kamienice mieszczańskie, które do dziś zdobią starówki polskich miast.

Malarstwo gotyckie w Polsce rozwijało się równolegle z architekturą, tworząc unikalne dzieła sztuki sakralnej. Najbardziej znane przykłady to ołtarz Wita Stwosza w Kościele Mariackim w Krakowie oraz polichromie w kościołach. Styl gotycki w polskiej sztuce charakteryzował się połączeniem wpływów zachodnioeuropejskich z lokalnymi tradycjami. Szczególnie widoczne jest to w przykładach gotyckiej architektury miejskiej w Polsce, gdzie obok typowych dla gotyku elementów konstrukcyjnych pojawiają się lokalne rozwiązania architektoniczne. Budowle gotyckie w Europie wywarły znaczący wpływ na rozwój polskiej architektury gotyckiej, jednak polscy budowniczowie wypracowali własny, charakterystyczny styl, widoczny szczególnie w architekturze sakralnej i obronnej. Katedry gotyckie w Polsce stanowią najlepszy przykład tego połączenia, łącząc monumentalizm z lokalną tradycją budowlaną.

...

22.07.2022

732

POLSKA
Architektura Sakralna
Pochodzenie
W Polsce gotyk pojawił się wraz z zakonami dominikańskimi i
franciszkańskimi w XIIIw.
• Pierwszymi

Zobacz

Gotyk w Polsce - Rozwój i Charakterystyka Architektury Sakralnej

Sztuka gotycka w Polsce rozwinęła się w XIII wieku, głównie za sprawą zakonów dominikańskich i franciszkańskich. Pierwsze elementy tego stylu pojawiły się w 1226 roku w bazylice św. Trójcy w Krakowie, gdzie zastosowano charakterystyczne ostrołukowe łęki międzynawowe. Budowle gotyckie w Polsce początkowo cechowały się prostotą form, brakiem wież i skromnym wystrojem, co było typowe dla architektury zakonów żebraczych.

Definicja: Architektura gotycka cechy charakterystyczne to przede wszystkim ostrołuki, sklepienia krzyżowo-żebrowe, system filarowo-szkarpowy oraz strzeliste proporcje budowli.

Rozwój sztuki gotyckiej w Polsce był ściśle związany z czynnikami społeczno-ekonomicznymi. Kluczową rolę odegrało mieszczaństwo, lokowanie miast na prawie magdeburskim oraz mecenat królewski. Szczególnie intensywny rozwój przypadł na okres panowania Kazimierza Wielkiego, a później Kazimierza Jagiellończyka. Reforma państwa w XIV wieku umożliwiła realizację wielu znaczących inwestycji budowlanych.

Kościoły gotyckie w Polsce różniły się w zależności od regionu. Można wyróżnić trzy główne style regionalne: gotyk nadwiślański w Małopolsce, charakteryzujący się połączeniem cegły i kamienia, gotyk śląski ze słynnym sklepieniem trójdzielnym, oraz gotyk pomorski z charakterystycznymi halowymi kościołami i potężnymi wieżami.

POLSKA
Architektura Sakralna
Pochodzenie
W Polsce gotyk pojawił się wraz z zakonami dominikańskimi i
franciszkańskimi w XIIIw.
• Pierwszymi

Zobacz

Regionalne Zróżnicowanie Gotyku w Polsce

Jakie są przykłady gotyckiej architektury miejskiej w Polsce? Odpowiedź na to pytanie wymaga analizy regionalnej. Polska południowa, szczególnie Dolny Śląsk, pozostawała pod silnym wpływem budownictwa czeskiego. Małopolska, będąc pod patronatem królewskim, rozwinęła charakterystyczny styl dworski. Z kolei Polska północna czerpała inspiracje z architektury hanzeatyckiej i krzyżackiej.

Przykład: Najdłużej tradycje gotyckie utrzymały się na Pomorzu, gdzie kontynuowano je aż do przełomu XVI i XVII wieku.

Wielkopolska, po utracie wiodącej roli politycznej na rzecz Małopolski, czerpała inspiracje głównie ze Śląska i Pomorza. Mazowsze, które przyłączyło się do Korony w 1526 roku, adaptowało wzorce pomorskie. Ta regionalna różnorodność przyczyniła się do powstania unikalnego charakteru polskiego gotyku.

Malarstwo gotyckie w Polsce rozwijało się równolegle z architekturą, tworząc kompleksowy obraz średniowiecznej sztuki sakralnej. Chronologicznie możemy wyróżnić trzy główne fazy: gotyk wczesny (1240-1300), gotyk dojrzały (1300-1450) oraz gotyk późny (1450-1520).

POLSKA
Architektura Sakralna
Pochodzenie
W Polsce gotyk pojawił się wraz z zakonami dominikańskimi i
franciszkańskimi w XIIIw.
• Pierwszymi

Zobacz

Charakterystyka Gotyku Redukcyjnego

Styl gotycki w Polsce przyjął szczególną formę w postaci gotyku redukcyjnego, który charakteryzował się specyficznymi cechami konstrukcyjnymi i dekoracyjnymi. Główne elementy to wydłużone proporcje, uproszczone plany bez wyodrębnionych transeptów i prezbiteriów, oraz sklepienia wsparte na wspornikach.

Highlight: Gotyk redukcyjny wprowadził innowacyjne rozwiązanie w postaci systemu filarowo-szkarpowego, który zastąpił tradycyjne łuki przyporowe.

Charakterystycznym elementem budowli gotyckich w Polsce było wykorzystanie cegły jako głównego materiału budowlanego. Elewacje zdobiono jasnymi blendami, które w połączeniu z czerwienią cegły tworzyły charakterystyczne efekty kolorystyczne. Stosowano również cegłę glazurowaną i zendrówkę do dekoracji.

POLSKA
Architektura Sakralna
Pochodzenie
W Polsce gotyk pojawił się wraz z zakonami dominikańskimi i
franciszkańskimi w XIIIw.
• Pierwszymi

Zobacz

Techniczne Aspekty Gotyku w Polsce

Katedry gotyckie w Polsce wykorzystywały zaawansowane rozwiązania konstrukcyjne. System filarowo-szkarpowy, będący alternatywą dla łuków przyporowych, polegał na bezpośrednim połączeniu skarp z filarami, co zwiększało stabilność konstrukcji.

Vocabulary: Zendrówka - specjalny rodzaj cegły ceramicznej wypalanej do zeszklenia, stosowanej zarówno konstrukcyjnie jak i dekoracyjnie.

Szczególnym osiągnięciem polskiego gotyku było sklepienie trójdzielne, zwane też piastowskim. Charakteryzowało się ono podziałem przęsła na dziewięć tarcz poprzez system żeber wspartych w pięciu punktach. To rozwiązanie było szczególnie popularne w okresie wczesnego gotyku na terenie Dolnego Śląska i Małopolski.

Budowle gotyckie przykłady w Polsce pokazują różnorodność rozwiązań technicznych i artystycznych, które przyczyniły się do stworzenia unikalnego charakteru polskiej architektury średniowiecznej.

POLSKA
Architektura Sakralna
Pochodzenie
W Polsce gotyk pojawił się wraz z zakonami dominikańskimi i
franciszkańskimi w XIIIw.
• Pierwszymi

Zobacz

Najważniejsze Budowle gotyckie w Polsce - Część Pierwsza

Polska architektura gotycka reprezentowana jest przez wiele wspaniałych budowli sakralnych, które do dziś zachwycają swoim majestatem. Jednym z pierwszych przykładów stylu gotyckiego w Polsce jest Kaplica św. Jadwigi w Trzebnicy, wzniesiona w latach 1268-1269. Ten historyczny obiekt, będący częścią bazyliki św. Jadwigi, wyróżnia się nie tylko swoją architekturą, ale także bogatym wystrojem wnętrza, gdzie znajduje się barokowy sarkofag świętej wykonany z marmuru oraz jej alabastrowy posąg pod kolumnowym baldachimem.

Definicja: Styl gotycki w architekturze charakteryzuje się wykorzystaniem łuku ostrego, sklepień krzyżowo-żebrowych oraz systemu filarowo-skarpowego, co pozwalało na wznoszenie wysokich i przestronnych budowli.

Wśród najważniejszych budowli gotyckich w Polsce znajduje się również Archikatedra św. Jana Chrzciciela we Wrocławiu, której budowę rozpoczęto w 1244 roku i kontynuowano do 1272 roku. Ta monumentalna świątynia reprezentuje klasyczne cechy architektury gotyckiej, łącząc w sobie zarówno funkcje religijne, jak i symboliczne znaczenie dla miasta.

Bazylika Świętej Trójcy w Krakowie, wznoszona w latach 1241-1884, stanowi przykład długotrwałego procesu budowy i rozwoju architektury gotyckiej w Polsce. Jej historia odzwierciedla ewolucję stylów architektonicznych i technik budowlanych na przestrzeni wieków.

POLSKA
Architektura Sakralna
Pochodzenie
W Polsce gotyk pojawił się wraz z zakonami dominikańskimi i
franciszkańskimi w XIIIw.
• Pierwszymi

Zobacz

Katedra Wawelska - Perła Architektury gotyckiej w Polsce

Katedra na Wawelu, której budowę rozpoczęto w 1320 roku, jest jednym z najważniejszych przykładów budowli gotyckich w Polsce. Pierwszym etapem było wzniesienie prezbiterium z prostokątnym obejściem, które przykryto sklepieniami krzyżowymi, przy czym ostatnie przęsło i Kaplicę Mariacką wyróżniono sklepieniami trójpolowymi.

Przykład: Katedra Wawelska jest trójnawową bazyliką z charakterystycznym układem przestrzennym: posiada trójprzęsłowy korpus, transept niewystający poza mury naw bocznych oraz wydłużone, czteroprzęsłowe prezbiterium otoczone obejściem.

W latach 1330-1364 wzniesiono trójnawowy korpus świątyni, wykorzystując system filarowo-skarpowy do podparcia sklepień nawy głównej. Charakterystycznym elementem katedry są trzy wieże oraz wydłużony korpus z prostokątnym ambitem i wieńcem kaplic, zorganizowany wokół ołtarza i miejsca z relikwiami św. Stanisława.

Architektura katedry wykazuje pewne nieregularności, w tym lekkie skrzywienie osi kościoła, co wynika z konieczności dostosowania nowej budowli do zachowanych fragmentów wcześniejszych konstrukcji. To pokazuje, jak średniowieczni budowniczowie potrafili twórczo rozwiązywać problemy techniczne, jednocześnie tworząc harmonijną całość.

POLSKA
Architektura Sakralna
Pochodzenie
W Polsce gotyk pojawił się wraz z zakonami dominikańskimi i
franciszkańskimi w XIIIw.
• Pierwszymi

Zobacz

Najważniejsze Katedry gotyckie w Polsce

Katedra gnieźnieńska pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, budowana w latach 1342-1382, stanowi kolejny znaczący przykład architektury gotyckiej w Polsce. Jej trójnawowy korpus bazyliki został wzbogacony o prezbiterium z obejściem i wieniec kaplic na planie połowy dwunastoboku, a całość przykryto sklepieniami krzyżowymi.

Highlight: Gotyckie katedry były nie tylko miejscami kultu, ale również centrami życia społecznego i kulturalnego średniowiecznych miast. Służyły także jako miejsca koronacji królów, jak w przypadku Katedry Wawelskiej.

Katedra w Poznaniu, wzniesiona w XIV-XV wieku, reprezentuje ceglany gotyk. Ta trójnawowa bazylika bez transeptu, z prezbiterium otoczonym obejściem i sklepieniem gwiaździstym, oraz charakterystycznymi dwiema wieżami od strony zachodniej, przeszła liczne transformacje na przestrzeni wieków. Mimo zniszczeń w 1945 roku i późniejszych remontów, zachowała wiele oryginalnych gotyckich elementów, w tym słynną rozetę nad portalem.

POLSKA
Architektura Sakralna
Pochodzenie
W Polsce gotyk pojawił się wraz z zakonami dominikańskimi i
franciszkańskimi w XIIIw.
• Pierwszymi

Zobacz

Kościoły gotyckie w Polsce - Przykłady z Torunia i Krakowa

Kościół św. Jakuba w Toruniu, wzniesiony w pierwszej połowie XIV wieku, jest doskonałym przykładem architektury gotyckiej. Ta trójnawowa bazylika wyróżnia się dwoma rzędami kaplic przylegających do naw bocznych oraz charakterystycznymi gwiaździstymi sklepieniami nad nawą główną.

Vocabulary: Blendy - ślepe okna w architekturze gotyckiej, służące dekoracji elewacji Przykład: Sklepienie gwiaździste - typ sklepienia gotyckiego o złożonym układzie żeber tworzących wzór gwiazdy

Kościół Mariacki w Krakowie, przebudowany pod koniec XIV wieku, stanowi jeden z najwspanialszych przykładów sztuki gotyckiej w Polsce. Ta ceglana bazylika z kamiennymi detalami posiada charakterystyczne dwie wieże: północną z późnogotyckim hełmem (1478) oraz południową, niedokończoną, zwieńczoną renesansowym hełmem (1592). Szczególną wartość artystyczną przedstawia znajdujący się wewnątrz gotycki ołtarz dłuta Wita Stwosza, będący arcydziełem późnogotyckiej sztuki rzeźbiarskiej.

POLSKA
Architektura Sakralna
Pochodzenie
W Polsce gotyk pojawił się wraz z zakonami dominikańskimi i
franciszkańskimi w XIIIw.
• Pierwszymi

Zobacz

Kościół Mariacki w Gdańsku - Perła Architektury Gotyckiej w Polsce

Kościół Mariacki w Gdańsku stanowi jeden z najwspanialszych przykładów budowli gotyckich w Polsce. Wzniesiony w latach 1346-1506 pod kierownictwem architekta Henryka Ungeradina, reprezentuje szczytowe osiągnięcie stylu gotyckiego w architekturze sakralnej. Ta monumentalna świątynia jest największym gotyckim kościołem ceglanym wzniesionym w średniowiecznej Europie, co świadczy o potędze i bogactwie ówczesnego Gdańska.

Definicja: Gotyk ceglany to odmiana architektury gotyckiej charakterystyczna dla terenów pozbawionych kamienia budowlanego, gdzie głównym materiałem konstrukcyjnym była cegła.

Konstrukcja kościoła opiera się na układzie trzynawowej hali z transeptem i prostokątnym prezbiterium, wzniesionych w latach 1370-1379. Architektura gotycka cechy charakterystyczne dla tej budowli to przede wszystkim monumentalne sklepienia gwiaździste o bogatym rozczłonkowaniu, które przykrywają nawy. Przestrzeń między przyporami naw bocznych została wykorzystana do utworzenia rzędu kaplic, co było typowym rozwiązaniem dla kościołów gotyckich w Polsce.

Szczególną uwagę zwraca zachodnia wieża świątyni, która stanowi dominantę w panoramie miasta. Jest to przykład doskonałego połączenia funkcji sakralnej z reprezentacyjną, charakterystycznego dla gotyckiej architektury miejskiej w Polsce. Wnętrze kościoła zachwyca przestronnością i wysokością naw, a system konstrukcyjny oparty na filarach i łękach przyporowych pozwolił na wprowadzenie dużych okien, wypełnionych witrażami, co jest jedną z najważniejszych cech sztuki gotyckiej w Polsce.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Ranked #1 Education App

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

17 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 17 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.

Budowle i Kościoły Gotyckie w Polsce i Europie

user profile picture

Lake Frog

@lakefrog_phgn

·

241 Obserwujących

Obserwuj

Sztuka gotycka w Polsce stanowi niezwykle ważny rozdział w historii polskiej architektury i kultury, rozwijający się głównie w okresie od XIII do XVI wieku.

Architektura gotycka cechy charakteryzuje się przede wszystkim strzelistymi formami, ostrołukowymi sklepieniami i wielkimi oknami z maswerkami. W Polsce najwspanialsze przykłady budowli gotyckich znajdują się głównie w dużych miastach. Kościoły gotyckie w Polsce to przede wszystkim monumentalne katedry, jak Bazylika Mariacka w Krakowie czy Katedra św. Jana w Warszawie. Budowle gotyckie przykłady obejmują również zamki (Malbork, Nidzica), ratusze (Wrocław, Toruń) oraz kamienice mieszczańskie, które do dziś zdobią starówki polskich miast.

Malarstwo gotyckie w Polsce rozwijało się równolegle z architekturą, tworząc unikalne dzieła sztuki sakralnej. Najbardziej znane przykłady to ołtarz Wita Stwosza w Kościele Mariackim w Krakowie oraz polichromie w kościołach. Styl gotycki w polskiej sztuce charakteryzował się połączeniem wpływów zachodnioeuropejskich z lokalnymi tradycjami. Szczególnie widoczne jest to w przykładach gotyckiej architektury miejskiej w Polsce, gdzie obok typowych dla gotyku elementów konstrukcyjnych pojawiają się lokalne rozwiązania architektoniczne. Budowle gotyckie w Europie wywarły znaczący wpływ na rozwój polskiej architektury gotyckiej, jednak polscy budowniczowie wypracowali własny, charakterystyczny styl, widoczny szczególnie w architekturze sakralnej i obronnej. Katedry gotyckie w Polsce stanowią najlepszy przykład tego połączenia, łącząc monumentalizm z lokalną tradycją budowlaną.

...

22.07.2022

732

 

4/2

 

Plastyka

39

POLSKA
Architektura Sakralna
Pochodzenie
W Polsce gotyk pojawił się wraz z zakonami dominikańskimi i
franciszkańskimi w XIIIw.
• Pierwszymi

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Gotyk w Polsce - Rozwój i Charakterystyka Architektury Sakralnej

Sztuka gotycka w Polsce rozwinęła się w XIII wieku, głównie za sprawą zakonów dominikańskich i franciszkańskich. Pierwsze elementy tego stylu pojawiły się w 1226 roku w bazylice św. Trójcy w Krakowie, gdzie zastosowano charakterystyczne ostrołukowe łęki międzynawowe. Budowle gotyckie w Polsce początkowo cechowały się prostotą form, brakiem wież i skromnym wystrojem, co było typowe dla architektury zakonów żebraczych.

Definicja: Architektura gotycka cechy charakterystyczne to przede wszystkim ostrołuki, sklepienia krzyżowo-żebrowe, system filarowo-szkarpowy oraz strzeliste proporcje budowli.

Rozwój sztuki gotyckiej w Polsce był ściśle związany z czynnikami społeczno-ekonomicznymi. Kluczową rolę odegrało mieszczaństwo, lokowanie miast na prawie magdeburskim oraz mecenat królewski. Szczególnie intensywny rozwój przypadł na okres panowania Kazimierza Wielkiego, a później Kazimierza Jagiellończyka. Reforma państwa w XIV wieku umożliwiła realizację wielu znaczących inwestycji budowlanych.

Kościoły gotyckie w Polsce różniły się w zależności od regionu. Można wyróżnić trzy główne style regionalne: gotyk nadwiślański w Małopolsce, charakteryzujący się połączeniem cegły i kamienia, gotyk śląski ze słynnym sklepieniem trójdzielnym, oraz gotyk pomorski z charakterystycznymi halowymi kościołami i potężnymi wieżami.

POLSKA
Architektura Sakralna
Pochodzenie
W Polsce gotyk pojawił się wraz z zakonami dominikańskimi i
franciszkańskimi w XIIIw.
• Pierwszymi

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Regionalne Zróżnicowanie Gotyku w Polsce

Jakie są przykłady gotyckiej architektury miejskiej w Polsce? Odpowiedź na to pytanie wymaga analizy regionalnej. Polska południowa, szczególnie Dolny Śląsk, pozostawała pod silnym wpływem budownictwa czeskiego. Małopolska, będąc pod patronatem królewskim, rozwinęła charakterystyczny styl dworski. Z kolei Polska północna czerpała inspiracje z architektury hanzeatyckiej i krzyżackiej.

Przykład: Najdłużej tradycje gotyckie utrzymały się na Pomorzu, gdzie kontynuowano je aż do przełomu XVI i XVII wieku.

Wielkopolska, po utracie wiodącej roli politycznej na rzecz Małopolski, czerpała inspiracje głównie ze Śląska i Pomorza. Mazowsze, które przyłączyło się do Korony w 1526 roku, adaptowało wzorce pomorskie. Ta regionalna różnorodność przyczyniła się do powstania unikalnego charakteru polskiego gotyku.

Malarstwo gotyckie w Polsce rozwijało się równolegle z architekturą, tworząc kompleksowy obraz średniowiecznej sztuki sakralnej. Chronologicznie możemy wyróżnić trzy główne fazy: gotyk wczesny (1240-1300), gotyk dojrzały (1300-1450) oraz gotyk późny (1450-1520).

POLSKA
Architektura Sakralna
Pochodzenie
W Polsce gotyk pojawił się wraz z zakonami dominikańskimi i
franciszkańskimi w XIIIw.
• Pierwszymi

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Charakterystyka Gotyku Redukcyjnego

Styl gotycki w Polsce przyjął szczególną formę w postaci gotyku redukcyjnego, który charakteryzował się specyficznymi cechami konstrukcyjnymi i dekoracyjnymi. Główne elementy to wydłużone proporcje, uproszczone plany bez wyodrębnionych transeptów i prezbiteriów, oraz sklepienia wsparte na wspornikach.

Highlight: Gotyk redukcyjny wprowadził innowacyjne rozwiązanie w postaci systemu filarowo-szkarpowego, który zastąpił tradycyjne łuki przyporowe.

Charakterystycznym elementem budowli gotyckich w Polsce było wykorzystanie cegły jako głównego materiału budowlanego. Elewacje zdobiono jasnymi blendami, które w połączeniu z czerwienią cegły tworzyły charakterystyczne efekty kolorystyczne. Stosowano również cegłę glazurowaną i zendrówkę do dekoracji.

POLSKA
Architektura Sakralna
Pochodzenie
W Polsce gotyk pojawił się wraz z zakonami dominikańskimi i
franciszkańskimi w XIIIw.
• Pierwszymi

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Techniczne Aspekty Gotyku w Polsce

Katedry gotyckie w Polsce wykorzystywały zaawansowane rozwiązania konstrukcyjne. System filarowo-szkarpowy, będący alternatywą dla łuków przyporowych, polegał na bezpośrednim połączeniu skarp z filarami, co zwiększało stabilność konstrukcji.

Vocabulary: Zendrówka - specjalny rodzaj cegły ceramicznej wypalanej do zeszklenia, stosowanej zarówno konstrukcyjnie jak i dekoracyjnie.

Szczególnym osiągnięciem polskiego gotyku było sklepienie trójdzielne, zwane też piastowskim. Charakteryzowało się ono podziałem przęsła na dziewięć tarcz poprzez system żeber wspartych w pięciu punktach. To rozwiązanie było szczególnie popularne w okresie wczesnego gotyku na terenie Dolnego Śląska i Małopolski.

Budowle gotyckie przykłady w Polsce pokazują różnorodność rozwiązań technicznych i artystycznych, które przyczyniły się do stworzenia unikalnego charakteru polskiej architektury średniowiecznej.

POLSKA
Architektura Sakralna
Pochodzenie
W Polsce gotyk pojawił się wraz z zakonami dominikańskimi i
franciszkańskimi w XIIIw.
• Pierwszymi

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Najważniejsze Budowle gotyckie w Polsce - Część Pierwsza

Polska architektura gotycka reprezentowana jest przez wiele wspaniałych budowli sakralnych, które do dziś zachwycają swoim majestatem. Jednym z pierwszych przykładów stylu gotyckiego w Polsce jest Kaplica św. Jadwigi w Trzebnicy, wzniesiona w latach 1268-1269. Ten historyczny obiekt, będący częścią bazyliki św. Jadwigi, wyróżnia się nie tylko swoją architekturą, ale także bogatym wystrojem wnętrza, gdzie znajduje się barokowy sarkofag świętej wykonany z marmuru oraz jej alabastrowy posąg pod kolumnowym baldachimem.

Definicja: Styl gotycki w architekturze charakteryzuje się wykorzystaniem łuku ostrego, sklepień krzyżowo-żebrowych oraz systemu filarowo-skarpowego, co pozwalało na wznoszenie wysokich i przestronnych budowli.

Wśród najważniejszych budowli gotyckich w Polsce znajduje się również Archikatedra św. Jana Chrzciciela we Wrocławiu, której budowę rozpoczęto w 1244 roku i kontynuowano do 1272 roku. Ta monumentalna świątynia reprezentuje klasyczne cechy architektury gotyckiej, łącząc w sobie zarówno funkcje religijne, jak i symboliczne znaczenie dla miasta.

Bazylika Świętej Trójcy w Krakowie, wznoszona w latach 1241-1884, stanowi przykład długotrwałego procesu budowy i rozwoju architektury gotyckiej w Polsce. Jej historia odzwierciedla ewolucję stylów architektonicznych i technik budowlanych na przestrzeni wieków.

POLSKA
Architektura Sakralna
Pochodzenie
W Polsce gotyk pojawił się wraz z zakonami dominikańskimi i
franciszkańskimi w XIIIw.
• Pierwszymi

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Katedra Wawelska - Perła Architektury gotyckiej w Polsce

Katedra na Wawelu, której budowę rozpoczęto w 1320 roku, jest jednym z najważniejszych przykładów budowli gotyckich w Polsce. Pierwszym etapem było wzniesienie prezbiterium z prostokątnym obejściem, które przykryto sklepieniami krzyżowymi, przy czym ostatnie przęsło i Kaplicę Mariacką wyróżniono sklepieniami trójpolowymi.

Przykład: Katedra Wawelska jest trójnawową bazyliką z charakterystycznym układem przestrzennym: posiada trójprzęsłowy korpus, transept niewystający poza mury naw bocznych oraz wydłużone, czteroprzęsłowe prezbiterium otoczone obejściem.

W latach 1330-1364 wzniesiono trójnawowy korpus świątyni, wykorzystując system filarowo-skarpowy do podparcia sklepień nawy głównej. Charakterystycznym elementem katedry są trzy wieże oraz wydłużony korpus z prostokątnym ambitem i wieńcem kaplic, zorganizowany wokół ołtarza i miejsca z relikwiami św. Stanisława.

Architektura katedry wykazuje pewne nieregularności, w tym lekkie skrzywienie osi kościoła, co wynika z konieczności dostosowania nowej budowli do zachowanych fragmentów wcześniejszych konstrukcji. To pokazuje, jak średniowieczni budowniczowie potrafili twórczo rozwiązywać problemy techniczne, jednocześnie tworząc harmonijną całość.

POLSKA
Architektura Sakralna
Pochodzenie
W Polsce gotyk pojawił się wraz z zakonami dominikańskimi i
franciszkańskimi w XIIIw.
• Pierwszymi

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Najważniejsze Katedry gotyckie w Polsce

Katedra gnieźnieńska pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, budowana w latach 1342-1382, stanowi kolejny znaczący przykład architektury gotyckiej w Polsce. Jej trójnawowy korpus bazyliki został wzbogacony o prezbiterium z obejściem i wieniec kaplic na planie połowy dwunastoboku, a całość przykryto sklepieniami krzyżowymi.

Highlight: Gotyckie katedry były nie tylko miejscami kultu, ale również centrami życia społecznego i kulturalnego średniowiecznych miast. Służyły także jako miejsca koronacji królów, jak w przypadku Katedry Wawelskiej.

Katedra w Poznaniu, wzniesiona w XIV-XV wieku, reprezentuje ceglany gotyk. Ta trójnawowa bazylika bez transeptu, z prezbiterium otoczonym obejściem i sklepieniem gwiaździstym, oraz charakterystycznymi dwiema wieżami od strony zachodniej, przeszła liczne transformacje na przestrzeni wieków. Mimo zniszczeń w 1945 roku i późniejszych remontów, zachowała wiele oryginalnych gotyckich elementów, w tym słynną rozetę nad portalem.

POLSKA
Architektura Sakralna
Pochodzenie
W Polsce gotyk pojawił się wraz z zakonami dominikańskimi i
franciszkańskimi w XIIIw.
• Pierwszymi

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Kościoły gotyckie w Polsce - Przykłady z Torunia i Krakowa

Kościół św. Jakuba w Toruniu, wzniesiony w pierwszej połowie XIV wieku, jest doskonałym przykładem architektury gotyckiej. Ta trójnawowa bazylika wyróżnia się dwoma rzędami kaplic przylegających do naw bocznych oraz charakterystycznymi gwiaździstymi sklepieniami nad nawą główną.

Vocabulary: Blendy - ślepe okna w architekturze gotyckiej, służące dekoracji elewacji Przykład: Sklepienie gwiaździste - typ sklepienia gotyckiego o złożonym układzie żeber tworzących wzór gwiazdy

Kościół Mariacki w Krakowie, przebudowany pod koniec XIV wieku, stanowi jeden z najwspanialszych przykładów sztuki gotyckiej w Polsce. Ta ceglana bazylika z kamiennymi detalami posiada charakterystyczne dwie wieże: północną z późnogotyckim hełmem (1478) oraz południową, niedokończoną, zwieńczoną renesansowym hełmem (1592). Szczególną wartość artystyczną przedstawia znajdujący się wewnątrz gotycki ołtarz dłuta Wita Stwosza, będący arcydziełem późnogotyckiej sztuki rzeźbiarskiej.

POLSKA
Architektura Sakralna
Pochodzenie
W Polsce gotyk pojawił się wraz z zakonami dominikańskimi i
franciszkańskimi w XIIIw.
• Pierwszymi

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Kościół Mariacki w Gdańsku - Perła Architektury Gotyckiej w Polsce

Kościół Mariacki w Gdańsku stanowi jeden z najwspanialszych przykładów budowli gotyckich w Polsce. Wzniesiony w latach 1346-1506 pod kierownictwem architekta Henryka Ungeradina, reprezentuje szczytowe osiągnięcie stylu gotyckiego w architekturze sakralnej. Ta monumentalna świątynia jest największym gotyckim kościołem ceglanym wzniesionym w średniowiecznej Europie, co świadczy o potędze i bogactwie ówczesnego Gdańska.

Definicja: Gotyk ceglany to odmiana architektury gotyckiej charakterystyczna dla terenów pozbawionych kamienia budowlanego, gdzie głównym materiałem konstrukcyjnym była cegła.

Konstrukcja kościoła opiera się na układzie trzynawowej hali z transeptem i prostokątnym prezbiterium, wzniesionych w latach 1370-1379. Architektura gotycka cechy charakterystyczne dla tej budowli to przede wszystkim monumentalne sklepienia gwiaździste o bogatym rozczłonkowaniu, które przykrywają nawy. Przestrzeń między przyporami naw bocznych została wykorzystana do utworzenia rzędu kaplic, co było typowym rozwiązaniem dla kościołów gotyckich w Polsce.

Szczególną uwagę zwraca zachodnia wieża świątyni, która stanowi dominantę w panoramie miasta. Jest to przykład doskonałego połączenia funkcji sakralnej z reprezentacyjną, charakterystycznego dla gotyckiej architektury miejskiej w Polsce. Wnętrze kościoła zachwyca przestronnością i wysokością naw, a system konstrukcyjny oparty na filarach i łękach przyporowych pozwolił na wprowadzenie dużych okien, wypełnionych witrażami, co jest jedną z najważniejszych cech sztuki gotyckiej w Polsce.

POLSKA
Architektura Sakralna
Pochodzenie
W Polsce gotyk pojawił się wraz z zakonami dominikańskimi i
franciszkańskimi w XIIIw.
• Pierwszymi

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Znaczenie Kościoła Mariackiego w Kontekście Europejskim

Kościół Mariacki w Gdańsku zajmuje wyjątkowe miejsce wśród budowli gotyckich w Europie. Jego monumentalna skala i mistrzowskie wykonanie świadczą o wysokim poziomie średniowiecznej sztuki budowlanej. Świątynia ta jest nie tylko przykładem doskonałości technicznej, ale także symbolem potęgi gospodarczej hanzeatyckiego Gdańska.

Przykład: Sklepienia gwiaździste kościoła Mariackiego są jednymi z najbardziej skomplikowanych przykładów sztuki gotyckiej w Europie Środkowej, demonstrując najwyższy poziom średniowiecznej inżynierii.

Architektura kościoła łączy w sobie najważniejsze cechy stylu gotyckiego: strzelistość, wertykalność oraz dążenie do maksymalnego doświetlenia wnętrza. System konstrukcyjny oparty na filarach i łękach przyporowych pozwolił na stworzenie przestronnego wnętrza, które mogło pomieścić tysiące wiernych. To doskonały przykład jak architektura gotycka łączyła funkcje praktyczne z duchowymi aspiracjami średniowiecznego społeczeństwa.

Kościół Mariacki jest również świadectwem rozwoju malarstwa gotyckiego w Polsce, czego dowodem są zachowane fragmenty polichromii i wyposażenie wnętrza. Jego powstanie wiąże się z okresem największego rozkwitu miasta, gdy Gdańsk był jednym z najważniejszych ośrodków handlowych w basenie Morza Bałtyckiego. Świątynia ta do dziś pozostaje jednym z najważniejszych zabytków sztuki gotyckiej w Polsce.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Ranked #1 Education App

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

17 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 17 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.