Zasady i procedura budżetowa Unii Europejskiej
Budżet UE opiera się na kilku kluczowych zasadach, które zapewniają jego prawidłowe funkcjonowanie. Zasada jedności i dokładności wymaga, aby wszystkie dochody i wydatki były ujęte w jednym dokumencie, a wydatki nie przekraczały planowanych kwot. Zasada powszechności opiera się na regule nieprzenośności i niewyrównywania. Budżet musi być zrównoważony, co oznacza, że dochody muszą być równe wydatkom. Stosuje się również zasadę roczności budżetu oraz używa euro jako jednostki rozliczeniowej.
Procedura budżetowa UE angażuje trzy główne instytucje: Komisję Europejską, Radę Unii Europejskiej i Parlament Europejski. Komisja Europejska przygotowuje wstępny projekt budżetu do końca sierpnia, bazując na preliminarzach wydatków instytucji wspólnotowych. Rada UE ma prawo wprowadzać poprawki i uchwala projekt budżetu, który następnie przekazuje Parlamentowi. Parlament Europejski ma 45 dni na zaakceptowanie projektu lub zgłoszenie poprawek.
Highlight: W przypadku braku porozumienia między Radą a Parlamentem, istnieje możliwość zażądania nowego projektu od Komisji.
Dochody budżetu UE pochodzą głównie z zasobów własnych opartych na dochodzie narodowym brutto państw członkowskich, podatku VAT, ceł przywozowych oraz innych źródeł, takich jak podatki od zarobków pracowników UE czy grzywny. Wydatki Unii Europejskiej obejmują szeroki zakres obszarów, w tym rolnictwo, działania strukturalne, polityki wewnętrzne, działania zewnętrzne, administrację, rezerwy, pomoc przedakcesyjną i rekompensaty.
Vocabulary: System części dwunastych - procedura stosowana w przypadku, gdy budżet roczny nie jest przyjęty na początku roku. Polega na przeznaczaniu na każdy miesiąc 1/12 budżetu z roku poprzedniego.