Otwórz aplikację

Przedmioty

Jak wygląda demokracja w Polsce: Definicja, cechy i przykłady

142

3

Demokracja i jej geneza

2582

10 lip 2025

1 strona

Jak wygląda demokracja w Polsce: Definicja, cechy i przykłady

Demokracja to system polityczny, w którym obywatele mają zagwarantowany udział... Pokaż więcej

Temat 5 Demokracja i jej geneza
Demokracja - ustrój polityczny, w którym obywatele mają prawnie zagwarantowany udział
w sprawowaniu władzy p

Demokracja i jej geneza

Demokracja definicja: Demokracja to ustrój polityczny, w którym obywatele mają prawnie zagwarantowany udział w sprawowaniu władzy państwowej, a decyzje zapadają zgodnie z zasadą większości. Termin pochodzi od greckich słów "demos" ludlud i "kratos" władzawładza.

Formy demokracji bezpośredniej obejmują:

  1. Referendum - głosowanie, w którym obywatele rozstrzygają daną sprawę.
  2. Inicjatywa ludowa - prawo zgłoszenia przez określoną liczbę obywateli własnego projektu ustawy.
  3. Weto ludowe - prawo wniesienia przez określoną liczbę obywateli sprzeciwu wobec obowiązującej ustawy, co często prowadzi do referendum.
  4. Plebiscyt - głosowanie, w którym mieszkańcy danego obszaru wypowiadają się w sprawie jego przynależności państwowej.

Highlight: Formy demokracji bezpośredniej w Polsce obejmują głównie referendum, które jest najczęściej stosowanym narzędziem bezpośredniego udziału obywateli w podejmowaniu decyzji państwowych.

Cechy demokracji opierają się na kilku kluczowych zasadach:

  1. Zasada suwerenności ludu - najwyższą władzę w państwie sprawuje naród.
  2. Zasada podziału i równowagi władz - władza prawodawcza, wykonawcza i sądowa są rozdzielone i kontrolują się nawzajem.
  3. Zasada konstytucjonalizmu - funkcjonowanie państwa i organów władzy reguluje konstytucja.
  4. Zasada praworządności - przepisy prawne określają kompetencje i organizację organów władzy oraz relacje między nimi a obywatelami.
  5. Zasada pluralizmu - obywatele mogą wyznawać i wyrażać wiele różnych poglądów.

Definition: Demokracja pośrednia to system, w którym obywatele wybierają swoich przedstawicieli do sprawowania władzy w ich imieniu. Przykłady demokracji pośredniej to wybory parlamentarne czy prezydenckie.

Geneza demokracji sięga starożytności:

  • Starożytność - narodziła się w greckich polis, szczególnie w Atenach w V w. p.n.e. Miała charakter bezpośredni. Mężczyźni zojcaimatkiAtenˊczykoˊwz ojca i matki Ateńczyków po 20 roku życia mogli brać udział w obradach Zgromadzenia Ludowego eklezjieklezji. Władzę wykonawczą sprawowała Rada Pięciuset.
  • Średniowiecze - ukształtował się parlament i reprezentacja.
  • Nowożytność - rozwinięto koncepcję trójpodziału władzy, teorię suwerenności ludu, uchwalono pierwszą konstytucję oraz Deklarację praw człowieka i obywatela.

Example: Jak wygląda demokracja w Polsce obecnie? Polska jest demokracją parlamentarną, gdzie obywatele wybierają swoich przedstawicieli do Sejmu i Senatu, a także Prezydenta RP w wyborach powszechnych.

Ważnym elementem kształtowania się demokracji w Polsce były artykuły henrykowskie:

Vocabulary: Artykuły henrykowskie to ustawa z 1573 roku, która określała zasady ustrojowe państwa polskiego.

Co zawierały artykuły henrykowskie? Każdy nowo wybrany władca miał obowiązek:

  • Przestrzegać zasady wolnej elekcji
  • Co dwa lata zwoływać sejm walny
  • Uzyskiwać zgodę sejmu na nałożenie nowych podatków i zwołanie pospolitego ruszenia
  • Konsultować się z senatem w sprawach wojny i pokoju
  • Zachowywać prawa i przywileje przysługujące szlachcie, w tym swobodę wyznawania religii

Highlight: Jeśli król nie przestrzegał wymienionych zasad, szlachta mogła wypowiedzieć mu posłuszeństwo. To pokazuje, jak artykuły henrykowskie ograniczały władzę monarchy i wzmacniały pozycję szlachty w systemie politycznym I Rzeczypospolitej.



Myśleliśmy, że nigdy nie zapytasz...

Czym jest Towarzysz AI z Knowunity?

Nasz asystent AI jest specjalnie dostosowany do potrzeb uczniów. W oparciu o miliony treści, które mamy na platformie, możemy udzielać uczniom naprawdę znaczących i trafnych odpowiedzi. Ale nie chodzi tylko o odpowiedzi, towarzysz prowadzi również uczniów przez codzienne wyzwania związane z nauką, ze spersonalizowanymi planami nauki, quizami lub treściami na czacie i 100% personalizacją opartą na umiejętnościach i rozwoju uczniów.

Gdzie mogę pobrać aplikację Knowunity?

Aplikację możesz pobrać z Google Play i Apple Store.

Czy aplikacja Knowunity naprawdę jest darmowa?

Tak, masz całkowicie darmowy dostęp do wszystkich notatek w aplikacji, możesz w każdej chwili rozmawiać z Ekspertami lub ich obserwować. Możesz użyć punktów, aby odblokować pewne funkcje w aplikacji, które również możesz otrzymać za darmo. Dodatkowo oferujemy usługę Knowunity Premium, która pozwala na odblokowanie większej liczby funkcji.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Zobacz, co mówią o nas nasi użytkownicy. Pokochali nas — pokochasz też i Ty.

4.9/5

App Store

4.8/5

Google Play

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.

Stefan S

użytkownik iOS

Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.

Samantha Klich

użytkownik Androida

Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.

Anna

użytkownik iOS

Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷

Patrycja

użytkowniczka iOS

Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.

Szymon

użytkownik Android

Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄​

Szymon

użytkownik iOS

Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!

Kuba T

użytkownik Androida

W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.

Kriss

użytkownik Androida

Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍

Gosia

użytkowniczka Android

Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)

Sara

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙

Krzysztof

użytkownik Android

Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.

Oliwia

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.

Stefan S

użytkownik iOS

Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.

Samantha Klich

użytkownik Androida

Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.

Anna

użytkownik iOS

Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷

Patrycja

użytkowniczka iOS

Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.

Szymon

użytkownik Android

Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄​

Szymon

użytkownik iOS

Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!

Kuba T

użytkownik Androida

W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.

Kriss

użytkownik Androida

Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍

Gosia

użytkowniczka Android

Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)

Sara

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙

Krzysztof

użytkownik Android

Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.

Oliwia

użytkowniczka iOS

 

WOS

2582

10 lip 2025

1 strona

Jak wygląda demokracja w Polsce: Definicja, cechy i przykłady

Demokracja to system polityczny, w którym obywatele mają zagwarantowany udział w rządzeniu państwem. Kluczowe cechy to:

  • Formy demokracji bezpośredniej jak referendum i inicjatywa ludowa
  • Zasady takie jak suwerenność ludu i trójpodział władzy
  • Geneza sięgająca starożytnej Grecji, rozwój w średniowieczu i... Pokaż więcej

Temat 5 Demokracja i jej geneza
Demokracja - ustrój polityczny, w którym obywatele mają prawnie zagwarantowany udział
w sprawowaniu władzy p

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Demokracja i jej geneza

Demokracja definicja: Demokracja to ustrój polityczny, w którym obywatele mają prawnie zagwarantowany udział w sprawowaniu władzy państwowej, a decyzje zapadają zgodnie z zasadą większości. Termin pochodzi od greckich słów "demos" ludlud i "kratos" władzawładza.

Formy demokracji bezpośredniej obejmują:

  1. Referendum - głosowanie, w którym obywatele rozstrzygają daną sprawę.
  2. Inicjatywa ludowa - prawo zgłoszenia przez określoną liczbę obywateli własnego projektu ustawy.
  3. Weto ludowe - prawo wniesienia przez określoną liczbę obywateli sprzeciwu wobec obowiązującej ustawy, co często prowadzi do referendum.
  4. Plebiscyt - głosowanie, w którym mieszkańcy danego obszaru wypowiadają się w sprawie jego przynależności państwowej.

Highlight: Formy demokracji bezpośredniej w Polsce obejmują głównie referendum, które jest najczęściej stosowanym narzędziem bezpośredniego udziału obywateli w podejmowaniu decyzji państwowych.

Cechy demokracji opierają się na kilku kluczowych zasadach:

  1. Zasada suwerenności ludu - najwyższą władzę w państwie sprawuje naród.
  2. Zasada podziału i równowagi władz - władza prawodawcza, wykonawcza i sądowa są rozdzielone i kontrolują się nawzajem.
  3. Zasada konstytucjonalizmu - funkcjonowanie państwa i organów władzy reguluje konstytucja.
  4. Zasada praworządności - przepisy prawne określają kompetencje i organizację organów władzy oraz relacje między nimi a obywatelami.
  5. Zasada pluralizmu - obywatele mogą wyznawać i wyrażać wiele różnych poglądów.

Definition: Demokracja pośrednia to system, w którym obywatele wybierają swoich przedstawicieli do sprawowania władzy w ich imieniu. Przykłady demokracji pośredniej to wybory parlamentarne czy prezydenckie.

Geneza demokracji sięga starożytności:

  • Starożytność - narodziła się w greckich polis, szczególnie w Atenach w V w. p.n.e. Miała charakter bezpośredni. Mężczyźni zojcaimatkiAtenˊczykoˊwz ojca i matki Ateńczyków po 20 roku życia mogli brać udział w obradach Zgromadzenia Ludowego eklezjieklezji. Władzę wykonawczą sprawowała Rada Pięciuset.
  • Średniowiecze - ukształtował się parlament i reprezentacja.
  • Nowożytność - rozwinięto koncepcję trójpodziału władzy, teorię suwerenności ludu, uchwalono pierwszą konstytucję oraz Deklarację praw człowieka i obywatela.

Example: Jak wygląda demokracja w Polsce obecnie? Polska jest demokracją parlamentarną, gdzie obywatele wybierają swoich przedstawicieli do Sejmu i Senatu, a także Prezydenta RP w wyborach powszechnych.

Ważnym elementem kształtowania się demokracji w Polsce były artykuły henrykowskie:

Vocabulary: Artykuły henrykowskie to ustawa z 1573 roku, która określała zasady ustrojowe państwa polskiego.

Co zawierały artykuły henrykowskie? Każdy nowo wybrany władca miał obowiązek:

  • Przestrzegać zasady wolnej elekcji
  • Co dwa lata zwoływać sejm walny
  • Uzyskiwać zgodę sejmu na nałożenie nowych podatków i zwołanie pospolitego ruszenia
  • Konsultować się z senatem w sprawach wojny i pokoju
  • Zachowywać prawa i przywileje przysługujące szlachcie, w tym swobodę wyznawania religii

Highlight: Jeśli król nie przestrzegał wymienionych zasad, szlachta mogła wypowiedzieć mu posłuszeństwo. To pokazuje, jak artykuły henrykowskie ograniczały władzę monarchy i wzmacniały pozycję szlachty w systemie politycznym I Rzeczypospolitej.

Myśleliśmy, że nigdy nie zapytasz...

Czym jest Towarzysz AI z Knowunity?

Nasz asystent AI jest specjalnie dostosowany do potrzeb uczniów. W oparciu o miliony treści, które mamy na platformie, możemy udzielać uczniom naprawdę znaczących i trafnych odpowiedzi. Ale nie chodzi tylko o odpowiedzi, towarzysz prowadzi również uczniów przez codzienne wyzwania związane z nauką, ze spersonalizowanymi planami nauki, quizami lub treściami na czacie i 100% personalizacją opartą na umiejętnościach i rozwoju uczniów.

Gdzie mogę pobrać aplikację Knowunity?

Aplikację możesz pobrać z Google Play i Apple Store.

Czy aplikacja Knowunity naprawdę jest darmowa?

Tak, masz całkowicie darmowy dostęp do wszystkich notatek w aplikacji, możesz w każdej chwili rozmawiać z Ekspertami lub ich obserwować. Możesz użyć punktów, aby odblokować pewne funkcje w aplikacji, które również możesz otrzymać za darmo. Dodatkowo oferujemy usługę Knowunity Premium, która pozwala na odblokowanie większej liczby funkcji.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Zobacz, co mówią o nas nasi użytkownicy. Pokochali nas — pokochasz też i Ty.

4.9/5

App Store

4.8/5

Google Play

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.

Stefan S

użytkownik iOS

Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.

Samantha Klich

użytkownik Androida

Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.

Anna

użytkownik iOS

Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷

Patrycja

użytkowniczka iOS

Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.

Szymon

użytkownik Android

Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄​

Szymon

użytkownik iOS

Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!

Kuba T

użytkownik Androida

W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.

Kriss

użytkownik Androida

Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍

Gosia

użytkowniczka Android

Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)

Sara

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙

Krzysztof

użytkownik Android

Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.

Oliwia

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.

Stefan S

użytkownik iOS

Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.

Samantha Klich

użytkownik Androida

Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.

Anna

użytkownik iOS

Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷

Patrycja

użytkowniczka iOS

Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.

Szymon

użytkownik Android

Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄​

Szymon

użytkownik iOS

Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!

Kuba T

użytkownik Androida

W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.

Kriss

użytkownik Androida

Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍

Gosia

użytkowniczka Android

Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)

Sara

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙

Krzysztof

użytkownik Android

Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.

Oliwia

użytkowniczka iOS