Organizacje w społeczeństwie obywatelskim
Czym jest społeczeństwo obywatelskie to kluczowe pytanie w zrozumieniu funkcjonowania nowoczesnej demokracji. Społeczeństwo obywatelskie definiuje się jako zbiorowość ukształtowaną dzięki działaniu różnych instytucji życia politycznego, takich jak powszechne wybory, oraz kulturę polityczną.
Definicja: Społeczeństwo obywatelskie to zbiorowość ukształtowana dzięki działaniu różnych instytucji życia politycznego jak wybory powszechne oraz kulturę polityczną.
Organizacje obywatelskie w Polsce odgrywają kluczową rolę w kształtowaniu społeczeństwa obywatelskiego. Wśród nich wyróżniamy stowarzyszenia i fundacje.
Stowarzyszenia są dobrowolnymi i trwałymi zrzeszeniami o celach niezarobkowych, które samodzielnie określają swoje cele. Dzielą się one na dwa główne typy:
-
Stowarzyszenia rejestrowe:
- Utworzone przez co najmniej 15 osób
- Posiadają osobowość prawną
- Mają prawo do prowadzenia działalności gospodarczej i przyjmowania spadków
-
Stowarzyszenia zwykłe:
- Utworzone przez co najmniej 3 osoby
- Nie posiadają osobowości prawnej
- Mogą prowadzić działalność gospodarczą
- Ich majątek pochodzi ze składek członkowskich
Highlight: Podstawą prawną dla działalności stowarzyszeń jest ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 roku - Prawo o stowarzyszeniach.
Organizacje obywatelskie przykłady obejmują również fundacje. Fundacje to organizacje ustanowione przez założycieli (fundatorów) dla realizacji określonych celów społecznych, takich jak rozwój nauki, oświaty czy pomoc społeczna.
Vocabulary: Fundator - osoba lub instytucja zakładająca fundację i przekazująca majątek na realizację jej celów.
Prawo o stowarzyszeniach oraz Ustawa o fundacjach stanowią podstawy prawne dla działalności tych organizacji w Polsce. Ustawa o fundacjach z dnia 6 kwietnia 1984 r., z późniejszymi zmianami, reguluje zasady tworzenia i funkcjonowania fundacji.
Example: Przykładem fundacji działającej w Polsce może być Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy, która zbiera fundusze na wsparcie ochrony zdrowia.
Wymień czynniki wpływające na rozwój społeczeństwa obywatelskiego to ważne zagadnienie w kontekście analizy funkcjonowania demokracji. Do tych czynników można zaliczyć: aktywność obywatelską, edukację obywatelską, transparentność instytucji publicznych oraz wsparcie prawne i finansowe dla organizacji pozarządowych.
