Podstawy porządku prawnego
Prawo dzieli się na przedmiotowe i podmiotowe. Prawo pozytywne i prawo naturalne to dwie główne koncepcje prawne omawiane w ramach WOS w centrum uwagi 3 zakres rozszerzony - pdf.
Prawo przedmiotowe reguluje relacje między ludźmi na danym obszarze, określając nakazy i zakazy. Prawo podmiotowe dotyczy konkretnych uprawnień jednostek, takich jak prawa wyborcze czy autorskie.
Definicja: Prawo pozytywne to normy ustanowione przez organy państwowe, zapisane w aktach prawnych.
Definicja: Prawo naturalne odwołuje się do uniwersalnych wartości, boskich nakazów lub natury ludzkiej.
Charakterystyka prawa pozytywnego:
- Tworzone przez człowieka i państwo
- Zmienne w czasie
- Niezależne od moralności
- Interpretowane dosłownie
Charakterystyka prawa naturalnego:
- Pochodzące od Boga lub uniwersalnych wzorców
- Trwałe i niezmienne
- Ściśle powiązane z moralnością
- Interpretowane w szerokim kontekście społecznym
Highlight: Formuła Radbrucha stanowi próbę pogodzenia obu koncepcji, stwierdzając, że rażąco niesprawiedliwe normy nie zasługują na miano prawa.
Inne rodzaje norm społecznych obejmują normy religijne, zwyczajowe, obyczajowe i moralne. Każda z nich ma swoje specyficzne cechy i źródła.
Example: Normy religijne wywodzą się z wierzeń i tradycji, wskazując wiernym właściwe postępowanie w ramach ich religii.
