Konstytucja i ustrój Rzeczypospolitej Polskiej
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej stanowi najwyższe prawo w kraju, określając ustrój państwa oraz prawa i obowiązki obywateli. Dokument ten zawiera preambułę, czyli uroczysty wstęp, oraz reguluje kwestie związane z konkordatem - umową między państwem a Kościołem.
Definicja: Trybunał Konstytucyjny pełni rolę strażnika konstytucji, oceniając zgodność innych dokumentów z ustawą zasadniczą.
W Polsce obowiązuje trójpodział władzy, który dzieli się na:
- Władzę ustawodawczą parlament:SejmiSenat
- Władzę wykonawczą prezydent,rząd−RadaMinistroˊw
- Władzę sądowniczą sądy,trybunały−StanuiKonstytucyjny
Highlight: Sejm w Polsce liczy 460 posłów, a Senat 100 senatorów, wybieranych na 4-letnią kadencję.
Wybory w Polsce charakteryzują się następującymi cechami:
- Powszechne dlaosoˊbpowyz˙ej18rokuz˙ycia,posiadającychpolskieobywatelstwo
- Równe kaz˙dymajedengłos
- Bezpośrednie głosyoddawanebezposˊrednionakandydata
- Tajne
Vocabulary: Prawo wyborcze dzieli się na czynne przysługująceosobom,ktoˊreukonˊczyły18lat i bierne przysługująceosobom,ktoˊreosiągnęłyodpowiedniągranicęwieku.
W wyborach parlamentarnych stosuje się dwie zasady głosowania:
a) Większościową - o wyborze senatora decyduje największa liczba głosów
b) Proporcjonalną - mandaty są rozdzielane zgodnie z procentowym poparciem wyborców
Główne zadania parlamentu obejmują:
- Nadanie ustroju poprzez uchwalenie konstytucji
- Uchwalanie ustaw
- Decydowanie o finansach państwa
- Powoływanie i odwoływanie rządu
Example: Prezydent, wybierany na 5-letnią kadencję, ma szereg uprawnień, w tym reprezentowanie państwa, nadawanie obywatelstwa polskiego, podpisywanie ustaw i prawo weta.
