Kategorie i generacje praw człowieka
Ze względu na treść, prawa człowieka można podzielić na prawa osobiste, polityczne, ekonomiczne, socjalne i kulturalne. Karel Vasak zaproponował podział praw na trzy generacje, które odpowiadają hasłom rewolucji francuskiej: wolność, równość i braterstwo.
Pierwsza generacja praw człowieka obejmuje prawa osobiste, obywatelskie i polityczne. Są to prawa negatywne, które ograniczają możliwość ingerencji państwowej w różne sfery życia jednostki. Do tej kategorii należą m.in. prawo do życia, prawo do prywatności i prawo do obywatelstwa.
Definition: Prawa negatywne to takie, które ograniczają możliwość ingerencji państwowej w różne sfery życia jednostki.
Druga generacja praw człowieka dotyczy praw ekonomicznych, gospodarczych, socjalnych i kulturalnych. Są to prawa pozytywne, które zobowiązują władze państwowe do podejmowania aktywnych działań w interesie obywateli lub dla ich ochrony. Przykłady obejmują prawo do pracy, prawo do higienicznych warunków pracy, prawo do ochrony zdrowia i prawo do wypoczynku.
Trzecia generacja praw człowieka, zwana prawami solidarnościowymi, odnosi się do praw zbiorowości i narodów. Realizacja tych praw wymaga współpracy międzynarodowej. Do tej kategorii zalicza się m.in. prawo narodów do samostanowienia, prawo do pokoju, prawo do czystego środowiska naturalnego i prawo do pomocy humanitarnej.
Vocabulary: Prawa solidarnościowe to prawa trzeciej generacji, które dotyczą całych zbiorowości i narodów, a ich realizacja wymaga współpracy międzynarodowej.