Podstawy prawa administracyjnego
Prawo administracyjne stanowi fundamentalną gałąź prawa publicznego, regulującą funkcjonowanie administracji państwowej. Charakteryzuje się ono specyficznymi cechami, które odróżniają je od innych dziedzin prawa.
Highlight: Kluczowe cechy prawa administracyjnego to udział organu administracji publicznej jako jednej ze stron postępowania oraz nierównorzędna pozycja podmiotów.
Struktura administracji publicznej w Polsce jest złożona i obejmuje różne szczeble oraz rodzaje organów. Administracja publiczna pełni kluczową rolę w zarządzaniu państwem i realizacji zadań publicznych.
Definition: Administracja publiczna to ogół organów i instytucji państwa zarządzających różnymi obszarami życia społecznego.
Do głównych zadań administracji publicznej należą:
- Stanowienie prawa
- Stosowanie prawa
- Kontrola przestrzegania prawa
- Inne czynności urzędowe, np. wydawanie zaświadczeń
Vocabulary: Kompetencja w kontekście administracji publicznej oznacza uprawnienia i obowiązek podmiotu administracji do podejmowania działań w prawnie uregulowanej formie, w celu realizacji jego zadań.
Organy administracji publicznej mogą być jednoosobowe (np. wójt, burmistrz, prezydent) lub kolegialne (np. Sejm, rada miasta, sejmik wojewódzki). Warto również wspomnieć o urzędach, które stanowią zorganizowany zespół urzędników przydzielony do pełnienia funkcji organu administracji publicznej.
Example: Przykładami urzędów są Kancelaria Prezydenta RP, urząd miasta czy urząd wojewódzki.
Rodzaje administracji publicznej w Polsce obejmują:
- Administrację rządową:
- Centralną (rząd i urzędy centralne)
- Terenową:
- Zespoloną (podlegającą wojewodzie)
- Niezespoloną (podlegającą ministrom i urzędom centralnym)
- Administrację samorządową (na poziomie województwa, powiatu i gminy)
Example: Do administracji niezespolonej należą m.in. urzędy celne i urzędy skarbowe, natomiast przykładami administracji zespolonej są Kuratorium Oświaty czy Komenda Wojewódzka Policji.
