Przedmioty

Przedmioty

Więcej

Szukaj

Knowunity Pro

AI Knowunity

Hierarchia źródeł prawa w Polsce: Co musisz wiedzieć o aktach prawnych i umowach międzynarodowych

Otwórz

102

3

user profile picture

Natalia

23.02.2023

WOS

Źródła prawa

Przedmioty

/

WOS

Hierarchia źródeł prawa w Polsce: Co musisz wiedzieć o aktach prawnych i umowach międzynarodowych

System źródeł prawa w Polsce opiera się na ściśle określonej hierarchii aktów prawnych, gdzie najwyższym aktem jest Konstytucja RP.

Hierarchia źródeł prawa powszechnie obowiązującego obejmuje następujące poziomy (od najwyższego):

  • Konstytucja RP
  • Ratyfikowane umowy międzynarodowe
  • Ustawy
  • Rozporządzenia
  • Akty prawa miejscowego

W polskim systemie prawnym szczególną rolę odgrywają ratyfikowane umowy międzynarodowe, których proces zatwierdzania reguluje Art 90 Konstytucji. Ratyfikacji dokonuje Prezydent RP za zgodą parlamentu, przy czym wyróżniamy tzw. małą ratyfikację (zgoda wyrażona w ustawie) oraz dużą ratyfikację (zgoda wyrażona w referendum). Przykładami ratyfikowanych umów są traktaty akcesyjne do Unii Europejskiej czy konwencje dotyczące praw człowieka.

Akty prawa miejscowego stanowią istotny element systemu prawnego na poziomie lokalnym. Są wydawane przez organy samorządu terytorialnego i administracji rządowej, obowiązując wyłącznie na określonym terenie. Akty prawa miejscowego w gminie obejmują uchwały rady gminy i zarządzenia wójta/burmistrza/prezydenta miasta. Na poziomie powiatu i województwa wydawane są odpowiednio przez rady powiatu i sejmiki województw. Charakterystyczną cechą tych aktów jest ich ograniczony zasięg terytorialny oraz konieczność zgodności z aktami wyższego rzędu. Formalne i materialne źródła prawa tworzą kompleksowy system norm prawnych, gdzie źródła formalne to konkretne akty prawne, a materialne to czynniki społeczno-gospodarcze wpływające na tworzenie prawa.

...

23.02.2023

3718

O 3.3.2 Źródła prawa Akty prawne Akty nienormatywne: Akty prawne w Polsce Akty stanowienia prawa (normatywne, źródła prawa) Akty stosowania

Zobacz

Hierarchia i Źródła Prawa w Polsce - Podstawowe Informacje

System źródeł prawa w Polsce jest precyzyjnie uregulowany i zhierarchizowany. Na szczycie hierarchii źródeł prawa powszechnie obowiązującego znajduje się Konstytucja RP, która stanowi najwyższy akt prawny w państwie. Jest to fundament całego systemu prawnego, określający podstawowe zasady ustrojowe oraz prawa i wolności obywatelskie.

Definicja: Źródła prawa to akty normatywne zawierające normy prawne regulujące stosunki społeczne. Dzielą się na powszechnie obowiązujące oraz wewnętrzne.

W kolejności hierarchicznej, po Konstytucji znajdują się ratyfikowane umowy międzynarodowe. Szczególne znaczenie mają umowy ratyfikowane za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie, które zgodnie z Art. 90 Konstytucji mogą przekazywać organizacji międzynarodowej lub organowi międzynarodowemu kompetencje organów władzy państwowej w niektórych sprawach.

Przykład: Przykładem ratyfikowanej umowy międzynarodowej w Polsce jest Traktat o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej czy Europejska Konwencja Praw Człowieka.

O 3.3.2 Źródła prawa Akty prawne Akty nienormatywne: Akty prawne w Polsce Akty stanowienia prawa (normatywne, źródła prawa) Akty stosowania

Zobacz

Akty Prawa Miejscowego i Ich Znaczenie

Akty prawa miejscowego stanowią istotny element systemu prawnego, działający na określonym terytorium. Akty prawa miejscowego rodzaje obejmują różne formy regulacji prawnych, w tym uchwały rad gmin, zarządzenia wojewodów czy rozporządzenia porządkowe.

Ważne: Akty prawa miejscowego obowiązują tylko na obszarze działania organów, które je ustanowiły. Akty prawa miejscowego cechy charakterystyczne to: ograniczony zasięg terytorialny, powszechne obowiązywanie na danym terenie oraz konkretny charakter regulacji.

Akty prawa miejscowego w gminie mogą dotyczyć między innymi: organizacji urzędu gminy, zasad utrzymania czystości i porządku, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Natomiast akty prawa miejscowego w powiecie obejmują sprawy takie jak: organizacja urzędu powiatowego czy regulacje dotyczące użytkowania obiektów użyteczności publicznej.

O 3.3.2 Źródła prawa Akty prawne Akty nienormatywne: Akty prawne w Polsce Akty stanowienia prawa (normatywne, źródła prawa) Akty stosowania

Zobacz

Ratyfikacja Umów Międzynarodowych

Proces ratyfikacji umów międzynarodowych w Polsce jest złożony i może przebiegać różnymi ścieżkami. Ratyfikowane umowy międzynarodowe w Polsce przykłady obejmują zarówno umowy dwustronne jak i wielostronne porozumienia międzynarodowe.

Procedura: Kto ratyfikuje umowy międzynarodowe? Zgodnie z Konstytucją, ratyfikacji dokonuje Prezydent RP, jednak w niektórych przypadkach wymagana jest uprzednia zgoda parlamentu wyrażona w ustawie.

Istnieją dwa główne tryby ratyfikacji: tzw. mała ratyfikacja, która nie wymaga zgody parlamentu, oraz ratyfikacja za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie. Nieratyfikowane umowy międzynarodowe mają niższą rangę w hierarchii źródeł prawa i nie mogą być bezpośrednio stosowane przez sądy krajowe.

O 3.3.2 Źródła prawa Akty prawne Akty nienormatywne: Akty prawne w Polsce Akty stanowienia prawa (normatywne, źródła prawa) Akty stosowania

Zobacz

Formalne i Materialne Źródła Prawa

Formalne i materialne źródła prawa to dwa fundamentalne aspekty systemu prawnego. Źródła formalne to akty prawne zawierające normy prawne, natomiast źródła materialne to czynniki wpływające na treść prawa.

Systematyka: Hierarchia aktów prawnych w Polsce schemat przedstawia się następująco: Konstytucja → ratyfikowane umowy międzynarodowe → ustawy → rozporządzenia → akty prawa miejscowego.

Rodzaje źródeł prawa można podzielić na powszechnie obowiązujące oraz wewnętrzne. Do pierwszej kategorii należą wszystkie akty wymienione w hierarchii, natomiast źródła prawa wewnętrznego obejmują zarządzenia, uchwały i inne akty obowiązujące tylko jednostki organizacyjnie podległe organowi wydającemu.

O 3.3.2 Źródła prawa Akty prawne Akty nienormatywne: Akty prawne w Polsce Akty stanowienia prawa (normatywne, źródła prawa) Akty stosowania

Zobacz

Hierarchia Źródeł Prawa w Polsce - Podstawowe Zasady i Struktura

System źródeł prawa w Polsce jest precyzyjnie uregulowany i zhierarchizowany. Na szczycie tej hierarchii znajduje się Konstytucja RP, która stanowi najważniejszy akt prawny w państwie. Wszystkie pozostałe akty prawne muszą być z nią zgodne.

Definicja: Hierarchia źródeł prawa powszechnie obowiązującego to uporządkowany system aktów prawnych, w którym akty niższego rzędu muszą być zgodne z aktami wyższego rzędu.

Normy prawne zaczynają obowiązywać od momentu ich ogłoszenia w odpowiednim dzienniku urzędowym, chyba że prawodawca ustali późniejszą datę wejścia w życie. W strukturze tej hierarchii, po Konstytucji, znajdują się dokumenty międzynarodowe, w tym zwyczajowe prawo międzynarodowe, prawo UE oraz ratyfikowane umowy międzynarodowe.

Przykład: Przykładami ratyfikowanych umów międzynarodowych w Polsce są: Karta Narodów Zjednoczonych, Traktat Północnoatlantycki czy Konwencja o prawach dziecka.

O 3.3.2 Źródła prawa Akty prawne Akty nienormatywne: Akty prawne w Polsce Akty stanowienia prawa (normatywne, źródła prawa) Akty stosowania

Zobacz

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej jako Najwyższe Źródło Prawa

Konstytucja RP, uchwalona 2 kwietnia 1997 roku, stanowi fundament polskiego systemu prawnego. Jej szczególna pozycja wynika z trzech głównych aspektów: mocy prawnej, treści oraz formy.

Ważne: Konstytucja gwarantuje ochronę fundamentalnych wartości oraz praw człowieka i obywatela, a wszystkie inne akty prawne muszą być z nią zgodne.

Kontrolę zgodności aktów prawnych niższego rzędu z Konstytucją sprawuje Trybunał Konstytucyjny. Obowiązuje zasada bezpośredniego stosowania przepisów Konstytucji, co oznacza możliwość bezpośredniego powoływania się na jej postanowienia w toku rozstrzygania spraw.

Słownictwo: Konstytucja często określana jest mianem "ustawy zasadniczej", co podkreśla jej fundamentalne znaczenie w systemie prawnym.

O 3.3.2 Źródła prawa Akty prawne Akty nienormatywne: Akty prawne w Polsce Akty stanowienia prawa (normatywne, źródła prawa) Akty stosowania

Zobacz

Umowy Międzynarodowe w Polskim Systemie Prawnym

Ratyfikowane umowy międzynarodowe stanowią istotny element polskiego systemu prawnego. Proces ratyfikacji może przebiegać na dwa sposoby: za zgodą parlamentu wyrażoną w ustawie (tzw. duża ratyfikacja) lub bez takiej zgody (mała ratyfikacja).

Definicja: Ratyfikacja to formalne zatwierdzenie umowy międzynarodowej przez uprawniony organ państwowy, najczęściej parlament lub głowę państwa.

Zgodnie z Art. 90 Konstytucji, szczególną procedurę stosuje się przy ratyfikacji umów przekazujących kompetencje organów państwowych organizacjom międzynarodowym. Wymaga to zgody wyrażonej w ustawie uchwalonej większością 2/3 głosów lub w referendum ogólnokrajowym.

Przykład: Nieratyfikowane umowy międzynarodowe to np. porozumienia zatwierdzone przez Radę Ministrów w formie uchwały rządu.

O 3.3.2 Źródła prawa Akty prawne Akty nienormatywne: Akty prawne w Polsce Akty stanowienia prawa (normatywne, źródła prawa) Akty stosowania

Zobacz

Prawo Unii Europejskiej w Polskim Porządku Prawnym

Prawo Unii Europejskiej zajmuje szczególne miejsce w polskim systemie prawnym, opierając się na koncepcji multicentryczności. Oznacza to współistnienie wielu równorzędnych źródeł prawa, które nie tworzą klasycznego układu hierarchicznego.

Ważne: W przypadku kolizji norm prawa krajowego z prawem UE, obowiązuje zasada pierwszeństwa stosowania prawa unijnego.

Ta zasada dotyczy jednak wyłącznie kompetencji przekazanych Unii Europejskiej lub uregulowanych w traktatach UE. W przypadku niezgodności normy krajowej z prawem UE, norma krajowa nie traci ważności, ale nie może być stosowana.

Przykład: W praktyce sądowej stosuje się tzw. wykładnię przyjazną prawu UE, która pomaga rozstrzygać wątpliwości interpretacyjne.

O 3.3.2 Źródła prawa Akty prawne Akty nienormatywne: Akty prawne w Polsce Akty stanowienia prawa (normatywne, źródła prawa) Akty stosowania

Zobacz

Prawo Unii Europejskiej i jego źródła

System źródeł prawa w Unii Europejskiej jest złożonym mechanizmem, który opiera się na dwóch głównych filarach: prawie pierwotnym i wtórnym. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) pełni kluczową rolę w interpretacji i egzekwowaniu tego prawa, mając siedzibę w Luksemburgu.

Definicja: Prawo pierwotne UE stanowi fundament funkcjonowania Unii Europejskiej i wynika z wielostronnych traktatów zawartych między państwami członkowskimi.

W ramach prawa pierwotnego możemy wyróżnić kluczowe dokumenty założycielskie, takie jak Traktat o Unii Europejskiej (TUE), Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), czy Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej. Istotnym elementem jest również Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej oraz późniejsze traktaty rewizyjne, jak traktat lizboński czy traktat z Aten.

Przykład: Rozporządzenia UE są przykładem prawa wtórnego, które obowiązuje bezpośrednio we wszystkich państwach członkowskich. Przykładem może być RODO (Rozporządzenie o Ochronie Danych Osobowych).

Prawo wtórne UE obejmuje akty prawne wydawane przez instytucje unijne w celu realizacji celów określonych w traktatach. Najważniejsze formy to rozporządzenia i dyrektywy. Rozporządzenia są wiążące w całości i stosowane bezpośrednio we wszystkich państwach członkowskich. Dyrektywy natomiast wiążą państwa członkowskie co do rezultatu, pozostawiając swobodę w wyborze środków jego osiągnięcia.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Ranked #1 Education App

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

17 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 17 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.

Przedmioty

/

WOS

Hierarchia źródeł prawa w Polsce: Co musisz wiedzieć o aktach prawnych i umowach międzynarodowych

user profile picture

Natalia

@nataliaxx

·

17 Obserwujących

Obserwuj

System źródeł prawa w Polsce opiera się na ściśle określonej hierarchii aktów prawnych, gdzie najwyższym aktem jest Konstytucja RP.

Hierarchia źródeł prawa powszechnie obowiązującego obejmuje następujące poziomy (od najwyższego):

  • Konstytucja RP
  • Ratyfikowane umowy międzynarodowe
  • Ustawy
  • Rozporządzenia
  • Akty prawa miejscowego

W polskim systemie prawnym szczególną rolę odgrywają ratyfikowane umowy międzynarodowe, których proces zatwierdzania reguluje Art 90 Konstytucji. Ratyfikacji dokonuje Prezydent RP za zgodą parlamentu, przy czym wyróżniamy tzw. małą ratyfikację (zgoda wyrażona w ustawie) oraz dużą ratyfikację (zgoda wyrażona w referendum). Przykładami ratyfikowanych umów są traktaty akcesyjne do Unii Europejskiej czy konwencje dotyczące praw człowieka.

Akty prawa miejscowego stanowią istotny element systemu prawnego na poziomie lokalnym. Są wydawane przez organy samorządu terytorialnego i administracji rządowej, obowiązując wyłącznie na określonym terenie. Akty prawa miejscowego w gminie obejmują uchwały rady gminy i zarządzenia wójta/burmistrza/prezydenta miasta. Na poziomie powiatu i województwa wydawane są odpowiednio przez rady powiatu i sejmiki województw. Charakterystyczną cechą tych aktów jest ich ograniczony zasięg terytorialny oraz konieczność zgodności z aktami wyższego rzędu. Formalne i materialne źródła prawa tworzą kompleksowy system norm prawnych, gdzie źródła formalne to konkretne akty prawne, a materialne to czynniki społeczno-gospodarcze wpływające na tworzenie prawa.

...

23.02.2023

3718

 

3

 

WOS

102

O 3.3.2 Źródła prawa Akty prawne Akty nienormatywne: Akty prawne w Polsce Akty stanowienia prawa (normatywne, źródła prawa) Akty stosowania

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Hierarchia i Źródła Prawa w Polsce - Podstawowe Informacje

System źródeł prawa w Polsce jest precyzyjnie uregulowany i zhierarchizowany. Na szczycie hierarchii źródeł prawa powszechnie obowiązującego znajduje się Konstytucja RP, która stanowi najwyższy akt prawny w państwie. Jest to fundament całego systemu prawnego, określający podstawowe zasady ustrojowe oraz prawa i wolności obywatelskie.

Definicja: Źródła prawa to akty normatywne zawierające normy prawne regulujące stosunki społeczne. Dzielą się na powszechnie obowiązujące oraz wewnętrzne.

W kolejności hierarchicznej, po Konstytucji znajdują się ratyfikowane umowy międzynarodowe. Szczególne znaczenie mają umowy ratyfikowane za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie, które zgodnie z Art. 90 Konstytucji mogą przekazywać organizacji międzynarodowej lub organowi międzynarodowemu kompetencje organów władzy państwowej w niektórych sprawach.

Przykład: Przykładem ratyfikowanej umowy międzynarodowej w Polsce jest Traktat o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej czy Europejska Konwencja Praw Człowieka.

O 3.3.2 Źródła prawa Akty prawne Akty nienormatywne: Akty prawne w Polsce Akty stanowienia prawa (normatywne, źródła prawa) Akty stosowania

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Akty Prawa Miejscowego i Ich Znaczenie

Akty prawa miejscowego stanowią istotny element systemu prawnego, działający na określonym terytorium. Akty prawa miejscowego rodzaje obejmują różne formy regulacji prawnych, w tym uchwały rad gmin, zarządzenia wojewodów czy rozporządzenia porządkowe.

Ważne: Akty prawa miejscowego obowiązują tylko na obszarze działania organów, które je ustanowiły. Akty prawa miejscowego cechy charakterystyczne to: ograniczony zasięg terytorialny, powszechne obowiązywanie na danym terenie oraz konkretny charakter regulacji.

Akty prawa miejscowego w gminie mogą dotyczyć między innymi: organizacji urzędu gminy, zasad utrzymania czystości i porządku, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Natomiast akty prawa miejscowego w powiecie obejmują sprawy takie jak: organizacja urzędu powiatowego czy regulacje dotyczące użytkowania obiektów użyteczności publicznej.

O 3.3.2 Źródła prawa Akty prawne Akty nienormatywne: Akty prawne w Polsce Akty stanowienia prawa (normatywne, źródła prawa) Akty stosowania

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Ratyfikacja Umów Międzynarodowych

Proces ratyfikacji umów międzynarodowych w Polsce jest złożony i może przebiegać różnymi ścieżkami. Ratyfikowane umowy międzynarodowe w Polsce przykłady obejmują zarówno umowy dwustronne jak i wielostronne porozumienia międzynarodowe.

Procedura: Kto ratyfikuje umowy międzynarodowe? Zgodnie z Konstytucją, ratyfikacji dokonuje Prezydent RP, jednak w niektórych przypadkach wymagana jest uprzednia zgoda parlamentu wyrażona w ustawie.

Istnieją dwa główne tryby ratyfikacji: tzw. mała ratyfikacja, która nie wymaga zgody parlamentu, oraz ratyfikacja za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie. Nieratyfikowane umowy międzynarodowe mają niższą rangę w hierarchii źródeł prawa i nie mogą być bezpośrednio stosowane przez sądy krajowe.

O 3.3.2 Źródła prawa Akty prawne Akty nienormatywne: Akty prawne w Polsce Akty stanowienia prawa (normatywne, źródła prawa) Akty stosowania

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Formalne i Materialne Źródła Prawa

Formalne i materialne źródła prawa to dwa fundamentalne aspekty systemu prawnego. Źródła formalne to akty prawne zawierające normy prawne, natomiast źródła materialne to czynniki wpływające na treść prawa.

Systematyka: Hierarchia aktów prawnych w Polsce schemat przedstawia się następująco: Konstytucja → ratyfikowane umowy międzynarodowe → ustawy → rozporządzenia → akty prawa miejscowego.

Rodzaje źródeł prawa można podzielić na powszechnie obowiązujące oraz wewnętrzne. Do pierwszej kategorii należą wszystkie akty wymienione w hierarchii, natomiast źródła prawa wewnętrznego obejmują zarządzenia, uchwały i inne akty obowiązujące tylko jednostki organizacyjnie podległe organowi wydającemu.

O 3.3.2 Źródła prawa Akty prawne Akty nienormatywne: Akty prawne w Polsce Akty stanowienia prawa (normatywne, źródła prawa) Akty stosowania

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Hierarchia Źródeł Prawa w Polsce - Podstawowe Zasady i Struktura

System źródeł prawa w Polsce jest precyzyjnie uregulowany i zhierarchizowany. Na szczycie tej hierarchii znajduje się Konstytucja RP, która stanowi najważniejszy akt prawny w państwie. Wszystkie pozostałe akty prawne muszą być z nią zgodne.

Definicja: Hierarchia źródeł prawa powszechnie obowiązującego to uporządkowany system aktów prawnych, w którym akty niższego rzędu muszą być zgodne z aktami wyższego rzędu.

Normy prawne zaczynają obowiązywać od momentu ich ogłoszenia w odpowiednim dzienniku urzędowym, chyba że prawodawca ustali późniejszą datę wejścia w życie. W strukturze tej hierarchii, po Konstytucji, znajdują się dokumenty międzynarodowe, w tym zwyczajowe prawo międzynarodowe, prawo UE oraz ratyfikowane umowy międzynarodowe.

Przykład: Przykładami ratyfikowanych umów międzynarodowych w Polsce są: Karta Narodów Zjednoczonych, Traktat Północnoatlantycki czy Konwencja o prawach dziecka.

O 3.3.2 Źródła prawa Akty prawne Akty nienormatywne: Akty prawne w Polsce Akty stanowienia prawa (normatywne, źródła prawa) Akty stosowania

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej jako Najwyższe Źródło Prawa

Konstytucja RP, uchwalona 2 kwietnia 1997 roku, stanowi fundament polskiego systemu prawnego. Jej szczególna pozycja wynika z trzech głównych aspektów: mocy prawnej, treści oraz formy.

Ważne: Konstytucja gwarantuje ochronę fundamentalnych wartości oraz praw człowieka i obywatela, a wszystkie inne akty prawne muszą być z nią zgodne.

Kontrolę zgodności aktów prawnych niższego rzędu z Konstytucją sprawuje Trybunał Konstytucyjny. Obowiązuje zasada bezpośredniego stosowania przepisów Konstytucji, co oznacza możliwość bezpośredniego powoływania się na jej postanowienia w toku rozstrzygania spraw.

Słownictwo: Konstytucja często określana jest mianem "ustawy zasadniczej", co podkreśla jej fundamentalne znaczenie w systemie prawnym.

O 3.3.2 Źródła prawa Akty prawne Akty nienormatywne: Akty prawne w Polsce Akty stanowienia prawa (normatywne, źródła prawa) Akty stosowania

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Umowy Międzynarodowe w Polskim Systemie Prawnym

Ratyfikowane umowy międzynarodowe stanowią istotny element polskiego systemu prawnego. Proces ratyfikacji może przebiegać na dwa sposoby: za zgodą parlamentu wyrażoną w ustawie (tzw. duża ratyfikacja) lub bez takiej zgody (mała ratyfikacja).

Definicja: Ratyfikacja to formalne zatwierdzenie umowy międzynarodowej przez uprawniony organ państwowy, najczęściej parlament lub głowę państwa.

Zgodnie z Art. 90 Konstytucji, szczególną procedurę stosuje się przy ratyfikacji umów przekazujących kompetencje organów państwowych organizacjom międzynarodowym. Wymaga to zgody wyrażonej w ustawie uchwalonej większością 2/3 głosów lub w referendum ogólnokrajowym.

Przykład: Nieratyfikowane umowy międzynarodowe to np. porozumienia zatwierdzone przez Radę Ministrów w formie uchwały rządu.

O 3.3.2 Źródła prawa Akty prawne Akty nienormatywne: Akty prawne w Polsce Akty stanowienia prawa (normatywne, źródła prawa) Akty stosowania

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Prawo Unii Europejskiej w Polskim Porządku Prawnym

Prawo Unii Europejskiej zajmuje szczególne miejsce w polskim systemie prawnym, opierając się na koncepcji multicentryczności. Oznacza to współistnienie wielu równorzędnych źródeł prawa, które nie tworzą klasycznego układu hierarchicznego.

Ważne: W przypadku kolizji norm prawa krajowego z prawem UE, obowiązuje zasada pierwszeństwa stosowania prawa unijnego.

Ta zasada dotyczy jednak wyłącznie kompetencji przekazanych Unii Europejskiej lub uregulowanych w traktatach UE. W przypadku niezgodności normy krajowej z prawem UE, norma krajowa nie traci ważności, ale nie może być stosowana.

Przykład: W praktyce sądowej stosuje się tzw. wykładnię przyjazną prawu UE, która pomaga rozstrzygać wątpliwości interpretacyjne.

O 3.3.2 Źródła prawa Akty prawne Akty nienormatywne: Akty prawne w Polsce Akty stanowienia prawa (normatywne, źródła prawa) Akty stosowania

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Prawo Unii Europejskiej i jego źródła

System źródeł prawa w Unii Europejskiej jest złożonym mechanizmem, który opiera się na dwóch głównych filarach: prawie pierwotnym i wtórnym. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) pełni kluczową rolę w interpretacji i egzekwowaniu tego prawa, mając siedzibę w Luksemburgu.

Definicja: Prawo pierwotne UE stanowi fundament funkcjonowania Unii Europejskiej i wynika z wielostronnych traktatów zawartych między państwami członkowskimi.

W ramach prawa pierwotnego możemy wyróżnić kluczowe dokumenty założycielskie, takie jak Traktat o Unii Europejskiej (TUE), Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), czy Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej. Istotnym elementem jest również Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej oraz późniejsze traktaty rewizyjne, jak traktat lizboński czy traktat z Aten.

Przykład: Rozporządzenia UE są przykładem prawa wtórnego, które obowiązuje bezpośrednio we wszystkich państwach członkowskich. Przykładem może być RODO (Rozporządzenie o Ochronie Danych Osobowych).

Prawo wtórne UE obejmuje akty prawne wydawane przez instytucje unijne w celu realizacji celów określonych w traktatach. Najważniejsze formy to rozporządzenia i dyrektywy. Rozporządzenia są wiążące w całości i stosowane bezpośrednio we wszystkich państwach członkowskich. Dyrektywy natomiast wiążą państwa członkowskie co do rezultatu, pozostawiając swobodę w wyborze środków jego osiągnięcia.

O 3.3.2 Źródła prawa Akty prawne Akty nienormatywne: Akty prawne w Polsce Akty stanowienia prawa (normatywne, źródła prawa) Akty stosowania

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Implementacja prawa UE w krajowych systemach prawnych

Hierarchia źródeł prawa w kontekście prawa unijnego wymaga szczególnej uwagi przy implementacji do krajowych systemów prawnych. Proces ten jest ściśle związany z zasadą pierwszeństwa prawa UE nad prawem krajowym.

Highlight: Dyrektywy UE, w przeciwieństwie do rozporządzeń, wymagają implementacji do krajowego porządku prawnego w określonym terminie, zazwyczaj od 18 miesięcy do 2 lat.

Formalne i materialne źródła prawa UE tworzą kompleksowy system norm prawnych. Prawo miękkie UE, choć nie ma charakteru wiążącego, prezentuje istotne postulaty i preferencje instytucji europejskich, które często wpływają na kształtowanie polityk krajowych.

Vocabulary: Prawo miękkie (soft law) - niewiążące akty prawne UE, takie jak zalecenia, opinie czy wytyczne, które mimo braku mocy wiążącej mają istotne znaczenie praktyczne.

TSUE pełni kluczową rolę w zapewnieniu jednolitej interpretacji prawa UE poprzez wydawanie orzeczeń prejudycjalnych i rozstrzyganie sporów między państwami członkowskimi. Jego orzecznictwo stanowi istotne źródło wykładni prawa unijnego i ma bezpośredni wpływ na stosowanie tego prawa w państwach członkowskich.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Ranked #1 Education App

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

17 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 17 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.