Struktura władzy sądowniczej w Polsce
Władza sądownicza w Polsce jest podzielona na dwa główne segmenty: sądy oraz trybunały. Do sądów zaliczamy Sąd Najwyższy, sądy powszechne, administracyjne i wojskowe. Trybunały obejmują Trybunał Konstytucyjny oraz Trybunał Stanu. Warto zaznaczyć, że pojęcie wymiaru sprawiedliwości odnosi się wyłącznie do działalności sądów.
Sąd Najwyższy pełni kluczową rolę w polskim systemie sądownictwa. Sprawuje on nadzór nad orzecznictwem sądów powszechnych i wojskowych. Dodatkowo, Sąd Najwyższy zajmuje się rozpatrywaniem spraw dyscyplinarnych związanych z wykonywaniem zawodów prawniczych oraz podejmuje uchwały rozstrzygające zagadnienia prawne.
W przypadku sądownictwa powszechnego, sędziowie są powoływani przez Prezydenta RP na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa. Ich kadencja jest bezterminowa. Nadzór nad orzekaniem sędziów sprawuje Sąd Najwyższy, natomiast Minister Sprawiedliwości sprawuje zewnętrzny nadzór nad działalnością administracyjną sądów i powołuje ich prezesów.
Definicja: Trybunał Stanu to organ władzy sądowniczej, którego głównym zadaniem jest orzekanie o odpowiedzialności konstytucyjnej osób pełniących najwyższe funkcje w państwie.
Trybunał Stanu składa się z przewodniczącego, dwóch zastępców oraz 16 członków. Funkcjonuje jako sąd pierwszej i drugiej instancji, przy czym od wyroku sądu drugiej instancji nie przysługuje kasacja.
Highlight: Trybunał Konstytucyjny odgrywa kluczową rolę w polskim systemie prawnym, orzekając o zgodności ustaw i innych aktów prawnych z Konstytucją RP.
Skład Trybunału Konstytucyjnego to 15 sędziów, wybieranych indywidualnie przez Sejm RP bezwzględną większością głosów na 9-letnią kadencję. Ta instytucja ma fundamentalne znaczenie dla zachowania praworządności i konstytucyjnego porządku w Polsce.