Polski parlament - Sejm i Senat
Sejm i Senat stanowią władzę ustawodawczą w Polsce. Do głównych zadań parlamentu należy tworzenie prawa regulującego różne obszary życia społeczeństwa, określanie zasad działania organów państwa oraz powoływanie osób na urzędy państwowe.
Definicja: Sejm i Senat to dwie izby polskiego parlamentu. Sejm jest izbą niższą i składa się z 460 posłów, natomiast Senat jest izbą wyższą i liczy 100 senatorów.
Funkcjonowanie Sejmu i Senatu opiera się na kilku kluczowych zasadach:
- Decyzje podejmowane są większością głosów
- Pracami izb kierują marszałkowie
- Kadencja posłów i senatorów trwa cztery lata
- Parlamentarzyści są chronieni immunitetem
Highlight: Immunitet parlamentarny chroni posłów i senatorów przed aresztowaniem i postawieniem przed sądem bez zgody odpowiedniej izby, zapewniając im ochronę przed naciskami ze strony innych organów państwa.
Kompetencje Sejmu i Senatu różnią się między sobą. Sejm ma szersze uprawnienia, w tym:
- Uchwalanie ustaw
- Zatwierdzanie składu rządu i udzielanie mu wotum zaufania
- Kontrolowanie działalności rządu i innych organów państwa
- Udział w powoływaniu ważnych urzędników państwowych
Senat natomiast:
- Ocenia ustawy uchwalone przez Sejm i może zgłaszać poprawki
- Występuje z inicjatywą ustawodawczą
- Zatwierdza decyzje prezydenta o przeprowadzeniu referendum ogólnokrajowego
- Sprawuje opiekę nad Polakami mieszkającymi za granicą
Vocabulary: Zgromadzenie Narodowe to wspólne posiedzenie Sejmu i Senatu, zwoływane m.in. w celu odebrania przysięgi od nowo wybranego prezydenta.
Wybory do Sejmu i Senatu odbywają się zgodnie z demokratycznymi zasadami:
- Powszechne
- Bezpośrednie
- Tajne
- Równe
- Proporcjonalne (do Sejmu) lub większościowe (do Senatu)
Example: W wyborach do Sejmu głosujemy na listę partyjną, a liczba mandatów zależy od proporcji uzyskanych głosów. W wyborach do Senatu zwycięża kandydat z największą liczbą głosów w okręgu.