Powoływanie i odwoływanie organów samorządu terytorialnego
Samorząd terytorialny w Polsce opiera się na zasadzie wyboru organów władzy przez mieszkańców. Część organów jest wybierana bezpośrednio, a część pośrednio przez wybranych przedstawicieli.
Highlight: W demokratycznym państwie władze samorządowe podlegają kontroli i mogą zostać odwołane.
W sytuacji naruszenia prawa lub działania na szkodę mieszkańców, premier może podjąć decyzję o odwołaniu władz samorządowych. W takim przypadku wprowadzany jest zarząd komisaryczny, który przejmuje władzę na okres do 2 lat lub do nowych wyborów.
Example: Zarząd komisaryczny to tymczasowe rozwiązanie, na czele którego stoi komisarz rządowy nadzorujący i kierujący samorządem.
Mieszkańcy również mają prawo do odwołania władz w drodze referendum. Aby referendum było ważne, musi wziąć w nim udział minimum 30% uprawnionych do głosowania, a wynik jest wiążący, gdy ponad połowa głosujących opowie się za danym rozwiązaniem.
Organy samorządu terytorialnego są powoływane w następujący sposób:
-
Województwo:
- Sejmik województwa - wybierany przez wszystkich uprawnionych mieszkańców województwa
- Marszałek i zarząd województwa - powoływani przez sejmik województwa
-
Powiat:
- Rada powiatu - wybierana przez wszystkich uprawnionych mieszkańców powiatu
- Starosta i zarząd powiatu - powoływani przez radę powiatu
-
Gmina:
- Rada gminy - wybierana przez wszystkich uprawnionych mieszkańców gminy
- Wójt/burmistrz/prezydent miasta - wybierany bezpośrednio przez uprawnionych mieszkańców
Definition: Jednostki samorządu terytorialnego to podstawowe struktury organizacyjne samorządu w Polsce, obejmujące gminy, powiaty i województwa.
Organy samorządowe działają zgodnie z zasadami określonymi w aktach prawnych. Wyróżnia się organy stanowiące prawo miejscowe oraz organy wykonawcze, które realizują to prawo. System ten zapewnia mieszkańcom znaczący wpływ na sprawy lokalne.
