Organizacja władzy wykonawczej i powoływanie rządu
Na świecie istnieją różne modele organizacji władzy wykonawczej. W modelu monokratycznym cała władza należy do jednego podmiotu (jak w USA). W Polsce funkcjonuje model dualistyczny władzy wykonawczej, gdzie współdziałają głowa państwa (Prezydent) i rząd (Rada Ministrów).
Powoływanie rządu w Polsce odbywa się według ściśle określonej procedury trzech kroków. Najpierw Prezydent wskazuje kandydata na premiera, który musi uzyskać wotum zaufania od Sejmu. Jeśli się to nie uda, inicjatywę przejmuje parlament. W trzecim kroku, gdy poprzednie próby zawiodły, kandydat musi zdobyć tylko zwykłą większość głosów.
W systemie wielopartyjnym, który funkcjonuje w Polsce, zwycięstwo wyborcze jednej partii często nie wystarcza do samodzielnego rządzenia. Gdy partia zdobywa mniej niż połowę miejsc w parlamencie, może utworzyć rząd koalicyjny lub zdecydować się na rząd mniejszościowy. Partie tworzące rząd koalicyjny muszą negocjować wspólny program polityczny.
Warto wiedzieć! Kohabitacja to sytuacja, gdy prezydent musi współpracować z premierem pochodzącym z przeciwnego obozu politycznego. W Polsce taka sytuacja zdarzała się już kilkakrotnie!