Jest to sposób zorganizowania społeczności, który umożliwia jej członkom decydowanie o własnych i ważnych dla nich sprawach samodzielnie lub za pośrednictwem wybranych przez siebie organów 

• samorząd terytorialny                  • samorządy specjalne                   • inne samorządy 

To samorząd, który tworzą mieszkańcy danego obszaru: gminy, powiatu, województwa 

• samorządy zawodowe (np. lekarskie, adwokackie)                  • samorządy gospodarcze (np. rolników, rzemieślników) 

Jakie są przykłady samorządów specjalnych? 

Samorząd: działkowców, mieszkańców osiedla, uczniów danej szkoły (samorząd uczniowski) 

Jest to przekazanie przez organy państwa części uprawnień i odpowiedzialności wspólnotom mieszkańców - samorządom

Czym jest decentralizacja władzy publicznej? 

Lokalne wspólnoty mieszkańców najlepiej znają swoje potrzeby, a także potrzeby mieszkających blisko nich obywateli 

Jakie są zalety decentralizacji władzy publicznej? 

W Polsce obowiązuje trójstopniowy podział terytorialny (administracyjny) na: gminy, powiaty i województwa 

Jaki jest podział terytorialny (administracyjny) Polski? 

Samorząd gminny:                         • organ stanowiący - rada gminy/miasta                                  • organ wykonawczy - wójt/burmistrz/prezydent miasta 

Jakie są organy stanowiące i wykonawcze samorządu gminnego? 

• gminy miejskie (obejmują samo miasto)                                           • gminy miejsko-wiejskie (obejmują miasto i okoliczne wsie)                                             • gminy wiejskie (obejmują kilka lub kilkanaście wsi) 

• gmina wiejska: rada gminy i wójt                                                • gmina miejsko-wiejska: rada miasta i burmistrz                          • gmina miejska: rada miasta i prezydent miasta 

Jakie są organy samorządu gminnego, w zależności od rodzaju gminy? 

W radzie gminy/miasta zasiada od 15 do 45 radnych - ich liczba zależy od ilości mieszkańców gminy (wyjątkiem jest rada miasta stołecznego Warszawy, która liczy 60 radnych) 

Na czele rady gminy/miasta stoi przewodniczący (wybierany wspólnie przez radnych) 

• zadania własne - mające na celu zaspokojenie potrzeb mieszkańców (np. zaopatrzenie w gaz, energię, ogrzewanie, wywóz śmieci, prowadzenie szkół podstawowych i przedszkoli)                                   • zadania zlecone - wykonywane w imieniu państwa (np. przeprowadzenie wyborów samorządowych, wydawanie ważnych dokumentów, dowodów osobistych) 

Na co dzielimy zadania gminy (i ich przykłady)? 

• uchwalanie budżetu gminy i kontrolowanie wydatków               • określanie zasad korzystania z gminnych obiektów                   • kontrolowanie działań wójta/burmistrza/prezydenta miasta       • podejmowanie uchwał w kwestii wysokości podatków i opłat lokalnych 

• zarządzanie gminą i jej majątkiem                                      • kierowanie urzędem gminy/miasta                                             • realizowanie budżetu gminy       • przygotowywanie projektów uchwał podejmowanych przez radę gminy/miasta                        • wprowadzanie w życie opracowanych przez radę gminy/miasta uchwał 

Jakie są zadania wójta/burmistrza/prezydenta? 

Ile lat musi mieć osoba, która chce ubiegać się o urząd radnego? 

Ile lat musi mieć osoba, która chce ubiegać się o urząd wójta/burmistrza/prezydenta miasta? 

To głosowanie, w którym obywatele wybierają swoich przedstawicieli do władz gminy, powiatu i województwa 

Obywatel Polski, który ukończył 18 lat (jest pełnoletni) 

Kto ma prawo do głosowania w wyborach samorządowych? 

W jaki sposób można odwołać organy samorządu? 

Jest to głosowanie, w którym mieszkańcy bezpośrednio decydują o sposobie rozstrzygnięcia ważnej dla nich sprawy (np. odwołania organu samorządowego) 

• musi być przeprowadzone na wniosek do najmniej 10% mieszkańców danego obszaru      • aby odwołać dany organ, musi wziąć w nim udział co najmniej 3/5 liczby mieszkańców, którzy brali udział w wyborze tego organu 

Jakie warunki muszą być spełnione, aby referendum zostałe uznane za ważne? 

To środki wydzielone z budżetu gminy (miasta), o których wykorzystaniu decydują sami mieszkańcy. Zgłaszają oni propozycje inwestycji i projektów, a następnie w głosowaniu rozstrzygają które z nich zostaną zrealizowane 

1. Władze gminy określają zasady prac nad budżetem i kwotę, o której podziale zadecydują mieszkańcy                 2. Mieszkańcy zgłaszają swoje propozycje inwestycji i projektów (pod każdą z nich musi się podpisać określona liczba osób)                                 3. Władze gminy sprawdzają czy zgłoszone propozycje są zgodne z określonymi wymaganiami, a następnie prezentują je społeczności          4. Mieszkańcy w głosowaniu decydują, które z propozycji zostaną zrealizowane 

Jak wygląda proces uchwalania budżetu obywatelskiego? 

Wypełnia on obowiązki przekraczające możliwości finansowe i organizacyjne gminy (dotyczące większego obszaru i liczniejszego grona obywateli) 

• finansowanie szkolnictwa średniego                                       • utrzymywanie dróg powiatowych                                  • ochrona środowiska, praw konsumenta                                • przeciwdziałanie bezrobociu      • prowadzenie szpital powiatowych i rejonowych, domów opieki społecznej            • zapewnienie porządku i bezpieczeństwa na terenie powiatu 

Samorząd powiatowy:                  • organ stanowiący: rada powiatu                                           • organ wykonawczy: zarząd powiatu   

Jakie są organy samorządu powiatowego? 

W radzie powiatu zasiada od 15 do 29 radnych (wybranych przez mieszkańców) 

• podejmuje uchwały określające zasady funkcjonowania powiatu              • uchwalenie powiatowego budżetu                                         • wybiera zarząd powiatu (i ma prawo go odwołać)                       • kontroluje pracę zarządu powiatu 

• wykonuje uchwały podjęte przez radę powiatu                      • realizuje budżet                         • przygotowuje projekty uchwał  • wykonuje zadania zlecone przez administrację rządową          • zatrudnia pracowników starostwa powiatowego 

Zarząd powiatu składa się z kilku osób, na którego czele stoi starosta 

Z ilu osób składa się zarząd powiatu i kto stoi na jego czele? 

Kto pomaga zarządowi powiatu w obowiązkach? 

Jest to największa jednostka podziału terytorialnego Polski 

Stolicą województwa jest zazwyczaj najbardziej rozwinięte miasto regionu 

Jakie miasto jest stolicą województwa? 

Samorząd wojewódzki:                 • organ stanowiący: sejmik wojewódzki                                  • organ wykonawczy: zarząd województwa 

Jakie są organy samorządu wojewódzkiego? 

Ilu radnych zasiada w sejmiku wojewódzkim? 

Pięć osób na czele z marszałkiem województwa 

Ile osób jest w zarządzie województwa (i kto stoi na czele)? 

Kto pomaga zarządowi województwa w obowiązkach? 

• opracowanie strategii rozwoju województwa                               • prowadzenie szpitali specjalistycznych i wojewódzkich                             • utrzymywanie dróg wojewódzkich                             • finansowanie szkolnictwa wyższego oraz wojewódzkich obiektów                                       • rozdzielanie środków unijnych 

Jest to przedstawiciel Rady Ministrów, który działa w każdym województwie niezależnie od organów samorządowych 

Jest to strona internetowa, którą musi posiadać każdy urząd w Polsce. Znajdują się tam informacje dotyczące organizacji i działalności urzędu, zasad obsługi klienta oraz sposobów załatwiania spraw 

Czym jest Biuletyn Informacji Publicznej (BiP)? 

Jest to platforma elektroniczna, która umożliwia załatwianie spraw urzędowych przez internet (np. złożenie wniosku o wydanie dowodu osobistego) 

Jest to elektroniczny identyfikator, który służy do potwierdzania tożsamości w kontaktach z urzędami 

Polski

Fiszki do działu Społeczność lokalna i regionalna - Wos klasa 8 (na podstawie podręcznika Dziś i jutro z Nowej Ery) Ps. Miłej nauki - dacie radę💗

Wos klasa 8 - Społeczność lokalna i regionalna

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

4.9+

17 M

#1

950 K+

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.

Wos klasa 8 - Społeczność lokalna i regionalna

Fiszki