Rodzaje naczyń krwionośnych
Tętnice to naczynia, które rozprowadzają krew z serca do tkanek. Mają elastyczne ściany i grubą warstwę mięśni gładkich, co pozwala im wytrzymać wysokie ciśnienie krwi. Najważniejszą tętnicą w układzie krwionośnym człowieka jest aorta, która wychodzi z lewej komory serca.
Żyły transportują krew z tkanek ciała z powrotem do serca. W przeciwieństwie do tętnic, ich ściany są cienkie i wiotkie, ponieważ płynie przez nie krew pod małym ciśnieniem. Charakterystyczną cechą żył są zastawki, które uniemożliwiają cofanie się krwi - to ważne, szczególnie w kończynach dolnych, gdzie krew musi płynąć przeciwko sile grawitacji.
Naczynia włosowate tworzą gęste sieci, w których zachodzi wymiana substancji między krwią a tkankami. Ich jednowarstwowa budowa to doskonałe przystosowanie do sprawnej wymiany składników. Najsilniej rozwiniętą sieć naczyń włosowatych mają narządy o dużej aktywności metabolicznej, jak wątroba czy nerki.
Ciekawostka: W organizmie człowieka występują różne rodzaje sieci naczyń włosowatych! Oprócz typowej sieci (między tętniczką a żyłką), istnieją też sieci dziwne tętniczo-tętnicze (np. w nerkach) oraz żylno-żylne (np. w wątrobie).
Szczególnym przypadkiem połączenia naczyń jest układ wrotny, który tworzą sieci naczyń włosowatych połączonych większym naczyniem. Przykładem jest żyła wrotna, która łączy naczynia włosowate jelit i wątroby. Dzięki temu substancje wchłonięte w jelitach trafiają najpierw do wątroby, gdzie mogą zostać przetworzone.