Budowa i funkcje RNA
Biologia na czasie 4 e-podręcznik szczegółowo opisuje strukturę i rolę kwasu rybonukleinowego RNA. RNA różni się od DNA obecnością rybozy zamiast deoksyrybozy oraz uracylu U zamiast tyminy T.
Wyróżniamy cztery główne typy nukleotydów RNA:
- Nukleotyd adeninowy
- Nukleotyd urydynowy
- Nukleotyd guaninowy
- Nukleotyd cytydynowy
Example: Sekwencję nukleotydów w łańcuchu RNA zapisuje się od końca 5', np. 5'-AUCGU-3'.
RNA występuje zazwyczaj w formie jednoniciowej, choć może tworzyć struktury drugorzędowe poprzez parowanie zasad w obrębie tej samej nici.
Podstawowe rodzaje RNA i ich funkcje:
-
mRNA matrycowyRNA:
Przenosi informację genetyczną z DNA do miejsca syntezy białek
Stanowi 4-5% komórkowego RNA
Składa się z 1000-2000 nukleotydów
-
rRNA rybosomowyRNA:
Główny składnik rybosomów
Pełni funkcję budulcową i katalityczną jakorybozymy
-
tRNA transportującyRNA:
Przenosi aminokwasy do rybosomów
Zawiera antykodon rozpoznający komplementarne nukleotydy w mRNA
Vocabulary: Antykodon to trzy nukleotydy w cząsteczce tRNA odpowiedzialne za rozpoznawanie kodonu w mRNA podczas syntezy białka.
Inne rodzaje RNA w organizmach eukariotycznych obejmują snRNA małyjądrowyRNA, miRNA mikroRNA i siRNA małyinterferującyRNA, które uczestniczą w regulacji ekspresji genów i obronie przed wirusami.
RNA występuje w różnych częściach komórki:
- W jądrze komórkowym syntezawszystkichrodzajoˊwRNA
- W cytozolu potransporciezjądra
- W organellach półautonomicznych mitochondriaichloroplasty
Highlight: RNA może stanowić materiał genetyczny wiroidów i niektórych wirusów, choć jest mniej stabilny niż DNA i łatwiej ulega degradacji.
Biologia na czasie 4 Zakres rozszerzony flipbook dostarcza szczegółowych informacji na temat budowy DNA, rodzajów RNA oraz ich funkcji w procesach komórkowych, co jest kluczowe dla zrozumienia podstaw biologii molekularnej.
