Otwórz aplikację

Przedmioty

9626

18 wrz 2022

3 strony

Budowa i funkcje błon biologicznych - Jak działa błona komórkowa?

user profile picture

Maja

@majaw

Błony biologiczne to kluczowe struktury komórkowe pełniące wiele istotnych funkcji.... Pokaż więcej

Lekyja
Ternoct: Budowa i znaczenie błon biologicznych.
BŁONY BIOLOGICZNE - sa, zbudowane przede wszystkim z lipidów (fosfolipidy
tworzące du

Rodzaje transportu przez błony biologiczne

Transport przez błony biologiczne może odbywać się na dwa główne sposoby:

  1. Transport bierny pasywnypasywny - zachodzi zgodnie z różnicą stężeń, czyli ze środowiska o większym stężeniu substancji rozpuszczonych do środowiska o ich mniejszym stężeniu.
  2. Transport czynny aktywnyaktywny - odbywa się wbrew różnicy stężeń, czyli ze środowiska o mniejszym stężeniu substancji rozpuszczonych do środowiska o ich większym stężeniu.

Example: Przykładem transportu biernego jest osmoza, polegająca na przemieszczaniu się cząsteczek wody przez błonę.

Rodzaje dyfuzji to istotne mechanizmy transportu przez błony:

  1. Dyfuzja prosta - swobodne przenikanie substancji przez błonę biologiczną.
  2. Dyfuzja ułatwiona - zachodzi z udziałem transportujących białek błonowych, które ułatwiają przemieszczanie się cząsteczek.

Vocabulary:

  • Roztwór hipertoniczny - roztwór o stężeniu substancji wyższym niż w komórce
  • Roztwór hipotoniczny - roztwór o stężeniu substancji niższym niż w komórce
  • Roztwór izotoniczny - roztwór o równym stężeniu

Struktura błony biologicznej obejmuje dwuwarstwę lipidową, w której zanurzone są różne rodzaje białek. Na powierzchni znajdują się również cząsteczki cholesterolu oraz glikoproteiny i glikolipidy tworzące płaszcz węglowodanowy.

Lekyja
Ternoct: Budowa i znaczenie błon biologicznych.
BŁONY BIOLOGICZNE - sa, zbudowane przede wszystkim z lipidów (fosfolipidy
tworzące du

Funkcje białek błonowych

Białka błonowe pełnią szereg kluczowych funkcji w komórce:

  1. Działają jako enzymy, katalizując reakcje biochemiczne na powierzchni błony.
  2. Służą do przymocowania cytoszkieletu, zapewniając komórce strukturę i kształt.
  3. Funkcjonują jako receptory, odbierając sygnały z otoczenia i przekazując je do wnętrza komórki.
  4. Tworzą połączenia między komórkami, umożliwiając komunikację międzykomórkową.
  5. Uczestniczą w transporcie substancji, tworząc kanały i pompy błonowe.

Highlight: Glikoproteiny i glikolipidy na powierzchni błony komórkowej odgrywają ważną rolę w rozpoznawaniu komórek i ochronie przed uszkodzeniami.

Budowa błony komórkowej jest złożona i obejmuje różne elementy, takie jak dwuwarstwa lipidowa, białka integralne i peryferyjne, cholesterol oraz cząsteczki węglowodanów. Ta skomplikowana struktura umożliwia błonie pełnienie wielu istotnych funkcji, zapewniając prawidłowe funkcjonowanie komórki i jej interakcje z otoczeniem.

Definition: Cytoszkielet - wewnętrzna struktura komórki zbudowana z białek, odpowiedzialna za utrzymanie kształtu komórki i organizację jej wnętrza.

Lekyja
Ternoct: Budowa i znaczenie błon biologicznych.
BŁONY BIOLOGICZNE - sa, zbudowane przede wszystkim z lipidów (fosfolipidy
tworzące du

Budowa i znaczenie błon biologicznych

Błony biologiczne stanowią kluczowy element strukturalny komórek. Są zbudowane głównie z lipidów, tworzących dwuwarstwę, oraz białek. Fosfolipidy, będące głównym składnikiem błon, mają charakterystyczną budowę - ich hydrofobowe "ogony" skierowane są do wnętrza dwuwarstwy, a hydrofilowe "głowy" na zewnątrz, w stronę wodnych roztworów.

Vocabulary: Fosfolipidy - lipidy będące głównym budulcem błon biologicznych, posiadające hydrofilową "głowę" i hydrofobowe "ogony".

Białka błonowe mogą być związane z jedną warstwą lipidów lub przechodzić przez obie warstwy. Na powierzchni błony znajduje się również płaszcz węglowodanowy, który odgrywa istotną rolę w rozpoznawaniu komórek i ich ochronie.

Highlight: Dwuwarstwa lipidowa tworzy barierę oddzielającą wnętrze komórki od środowiska zewnętrznego.

Właściwości błon biologicznych obejmują:

  1. Selektywną przepuszczalność
  2. Asymetryczność
  3. Półpłynność

Funkcje błon biologicznych są niezwykle istotne dla prawidłowego funkcjonowania komórki:

  1. Tworzą barierę ochronną
  2. Pośredniczą w transporcie substancji między wnętrzem komórki a środowiskiem zewnętrznym
  3. Tworzą podziały wewnątrzkomórkowe, umożliwiając jednoczesne zachodzenie różnych procesów
  4. Odbierają sygnały wpływające na funkcjonowanie komórki

Definition: Selektywna przepuszczalność - zdolność błony do przepuszczania tylko niektórych substancji.



Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Zobacz, co mówią o nas nasi użytkownicy. Pokochali nas — pokochasz też i Ty.

4.9/5

App Store

4.8/5

Google Play

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.

Stefan S

użytkownik iOS

Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.

Samantha Klich

użytkownik Androida

Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.

Anna

użytkownik iOS

Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷

Patrycja

użytkowniczka iOS

Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.

Szymon

użytkownik Android

Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄​

Szymon

użytkownik iOS

Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!

Kuba T

użytkownik Androida

W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.

Kriss

użytkownik Androida

Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍

Gosia

użytkowniczka Android

Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)

Sara

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙

Krzysztof

użytkownik Android

Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.

Oliwia

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.

Stefan S

użytkownik iOS

Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.

Samantha Klich

użytkownik Androida

Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.

Anna

użytkownik iOS

Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷

Patrycja

użytkowniczka iOS

Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.

Szymon

użytkownik Android

Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄​

Szymon

użytkownik iOS

Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!

Kuba T

użytkownik Androida

W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.

Kriss

użytkownik Androida

Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍

Gosia

użytkowniczka Android

Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)

Sara

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙

Krzysztof

użytkownik Android

Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.

Oliwia

użytkowniczka iOS

 

Biologia

9626

18 wrz 2022

3 strony

Budowa i funkcje błon biologicznych - Jak działa błona komórkowa?

user profile picture

Maja

@majaw

Błony biologiczne to kluczowe struktury komórkowe pełniące wiele istotnych funkcji. Zbudowane głównie z fosfolipidów i białek, tworzą selektywnie przepuszczalną barierę oddzielającą wnętrze komórki od środowiska zewnętrznego.

Główne cechy błon biologicznych:

  • Selektywna przepuszczalność
  • Asymetryczność
  • Półpłynność

Najważniejsze funkcje błon:

  • Ochrona komórki
  • Kontrola... Pokaż więcej

Lekyja
Ternoct: Budowa i znaczenie błon biologicznych.
BŁONY BIOLOGICZNE - sa, zbudowane przede wszystkim z lipidów (fosfolipidy
tworzące du

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Rodzaje transportu przez błony biologiczne

Transport przez błony biologiczne może odbywać się na dwa główne sposoby:

  1. Transport bierny pasywnypasywny - zachodzi zgodnie z różnicą stężeń, czyli ze środowiska o większym stężeniu substancji rozpuszczonych do środowiska o ich mniejszym stężeniu.
  2. Transport czynny aktywnyaktywny - odbywa się wbrew różnicy stężeń, czyli ze środowiska o mniejszym stężeniu substancji rozpuszczonych do środowiska o ich większym stężeniu.

Example: Przykładem transportu biernego jest osmoza, polegająca na przemieszczaniu się cząsteczek wody przez błonę.

Rodzaje dyfuzji to istotne mechanizmy transportu przez błony:

  1. Dyfuzja prosta - swobodne przenikanie substancji przez błonę biologiczną.
  2. Dyfuzja ułatwiona - zachodzi z udziałem transportujących białek błonowych, które ułatwiają przemieszczanie się cząsteczek.

Vocabulary:

  • Roztwór hipertoniczny - roztwór o stężeniu substancji wyższym niż w komórce
  • Roztwór hipotoniczny - roztwór o stężeniu substancji niższym niż w komórce
  • Roztwór izotoniczny - roztwór o równym stężeniu

Struktura błony biologicznej obejmuje dwuwarstwę lipidową, w której zanurzone są różne rodzaje białek. Na powierzchni znajdują się również cząsteczki cholesterolu oraz glikoproteiny i glikolipidy tworzące płaszcz węglowodanowy.

Lekyja
Ternoct: Budowa i znaczenie błon biologicznych.
BŁONY BIOLOGICZNE - sa, zbudowane przede wszystkim z lipidów (fosfolipidy
tworzące du

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Funkcje białek błonowych

Białka błonowe pełnią szereg kluczowych funkcji w komórce:

  1. Działają jako enzymy, katalizując reakcje biochemiczne na powierzchni błony.
  2. Służą do przymocowania cytoszkieletu, zapewniając komórce strukturę i kształt.
  3. Funkcjonują jako receptory, odbierając sygnały z otoczenia i przekazując je do wnętrza komórki.
  4. Tworzą połączenia między komórkami, umożliwiając komunikację międzykomórkową.
  5. Uczestniczą w transporcie substancji, tworząc kanały i pompy błonowe.

Highlight: Glikoproteiny i glikolipidy na powierzchni błony komórkowej odgrywają ważną rolę w rozpoznawaniu komórek i ochronie przed uszkodzeniami.

Budowa błony komórkowej jest złożona i obejmuje różne elementy, takie jak dwuwarstwa lipidowa, białka integralne i peryferyjne, cholesterol oraz cząsteczki węglowodanów. Ta skomplikowana struktura umożliwia błonie pełnienie wielu istotnych funkcji, zapewniając prawidłowe funkcjonowanie komórki i jej interakcje z otoczeniem.

Definition: Cytoszkielet - wewnętrzna struktura komórki zbudowana z białek, odpowiedzialna za utrzymanie kształtu komórki i organizację jej wnętrza.

Lekyja
Ternoct: Budowa i znaczenie błon biologicznych.
BŁONY BIOLOGICZNE - sa, zbudowane przede wszystkim z lipidów (fosfolipidy
tworzące du

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Budowa i znaczenie błon biologicznych

Błony biologiczne stanowią kluczowy element strukturalny komórek. Są zbudowane głównie z lipidów, tworzących dwuwarstwę, oraz białek. Fosfolipidy, będące głównym składnikiem błon, mają charakterystyczną budowę - ich hydrofobowe "ogony" skierowane są do wnętrza dwuwarstwy, a hydrofilowe "głowy" na zewnątrz, w stronę wodnych roztworów.

Vocabulary: Fosfolipidy - lipidy będące głównym budulcem błon biologicznych, posiadające hydrofilową "głowę" i hydrofobowe "ogony".

Białka błonowe mogą być związane z jedną warstwą lipidów lub przechodzić przez obie warstwy. Na powierzchni błony znajduje się również płaszcz węglowodanowy, który odgrywa istotną rolę w rozpoznawaniu komórek i ich ochronie.

Highlight: Dwuwarstwa lipidowa tworzy barierę oddzielającą wnętrze komórki od środowiska zewnętrznego.

Właściwości błon biologicznych obejmują:

  1. Selektywną przepuszczalność
  2. Asymetryczność
  3. Półpłynność

Funkcje błon biologicznych są niezwykle istotne dla prawidłowego funkcjonowania komórki:

  1. Tworzą barierę ochronną
  2. Pośredniczą w transporcie substancji między wnętrzem komórki a środowiskiem zewnętrznym
  3. Tworzą podziały wewnątrzkomórkowe, umożliwiając jednoczesne zachodzenie różnych procesów
  4. Odbierają sygnały wpływające na funkcjonowanie komórki

Definition: Selektywna przepuszczalność - zdolność błony do przepuszczania tylko niektórych substancji.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Zobacz, co mówią o nas nasi użytkownicy. Pokochali nas — pokochasz też i Ty.

4.9/5

App Store

4.8/5

Google Play

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.

Stefan S

użytkownik iOS

Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.

Samantha Klich

użytkownik Androida

Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.

Anna

użytkownik iOS

Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷

Patrycja

użytkowniczka iOS

Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.

Szymon

użytkownik Android

Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄​

Szymon

użytkownik iOS

Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!

Kuba T

użytkownik Androida

W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.

Kriss

użytkownik Androida

Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍

Gosia

użytkowniczka Android

Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)

Sara

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙

Krzysztof

użytkownik Android

Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.

Oliwia

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.

Stefan S

użytkownik iOS

Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.

Samantha Klich

użytkownik Androida

Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.

Anna

użytkownik iOS

Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷

Patrycja

użytkowniczka iOS

Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.

Szymon

użytkownik Android

Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄​

Szymon

użytkownik iOS

Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!

Kuba T

użytkownik Androida

W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.

Kriss

użytkownik Androida

Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍

Gosia

użytkowniczka Android

Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)

Sara

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙

Krzysztof

użytkownik Android

Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.

Oliwia

użytkowniczka iOS