Podstawowa organizacja komórek
Komórki prokariotyczne i eukariotyczne różnią się znacząco pod względem budowy i złożoności. Komórki prokariotyczne, reprezentowane głównie przez bakterie, są mniejsze (1-10 μm) i prostsze w budowie. Nie posiadają one jądra komórkowego, a ich materiał genetyczny znajduje się bezpośrednio w cytoplazmie.
Highlight: Komórki prokariotyczne są bezjądrowe i mają wielkość 1-10 μm.
Z kolei komórki eukariotyczne, charakterystyczne dla zwierząt, roślin i grzybów, są większe (10-100 μm) i bardziej złożone. Posiadają one wyraźnie wyodrębnione jądro komórkowe otoczone błoną jądrową.
Vocabulary: Eukariotyczne - komórki posiadające jądro komórkowe otoczone błoną.
Wielkość komórek ma istotne znaczenie dla ich funkcjonowania. Większa objętość oznacza większą powierzchnię, co może utrudniać transport substancji do i z komórki. Dlatego kształt komórek jest często dostosowany tak, aby maksymalizować stosunek powierzchni do objętości.
Example: Kształty komórek mogą być kuliste, sześcienne lub wydłużone, jak w przypadku erytrocytów.
Strona przedstawia tabelę porównującą elementy budowy komórek prokariotycznych i eukariotycznych (zwierzęcych, roślinnych i grzybowych). Kluczowe struktury komórkowe obejmują:
- Ścianę komórkową (różnice w składzie)
- Błonę komórkową
- Jądro komórkowe
- Rybosomy (różnice w rozmiarze)
- Siateczkę śródplazmatyczną
- Aparat Golgiego
- Mitochondria
- Chloroplasty
- Lizosomy
- Peroksysomy
- Glioksysomy
- Wakuole
- Cytoszkielet
Definition: Siateczka śródplazmatyczna (retikulum endoplazmatyczne) - system błon wewnątrzkomórkowych pełniący funkcje transportowe i syntetyczne.
