Dziedziczenie genów - sprzężone vs niesprzężone
Geny mogą być dziedziczone na dwa sposoby, w zależności od tego, gdzie się znajdują. Geny niesprzężone leżą na różnych chromosomach (lub bardzo daleko od siebie) i dziedziczą się niezależnie - zgodnie z prawami Mendla.
W przypadku genów niesprzężonych (np. AaBb × AaBb) otrzymujemy klasyczny stosunek fenotypów 9:3:3:1. Powstają cztery rodzaje gamet: AB, Ab, aB, ab, które łączą się losowo.
Geny sprzężone zachowują się inaczej. Gdy krzyżujemy AB/ab × AB/ab, powstają głównie dwa typy gamet: AB i ab. Stosunek fenotypów to 3:1, nie 9:3:3:1 jak u Mendla.
Crossing-over to proces, który "miesza karty" - pozwala genom sprzężonym się rozdzielić i tworzy nowe kombinacje. Dzięki temu zwiększa się różnorodność genetyczna, co jest korzystne dla przetrwania gatunku.
💡 Wskazówka: Jeśli widzisz stosunek 9:3:3:1 - to geny niesprzężone. Jeśli 3:1 - to geny sprzężone!