Otwórz aplikację

Przedmioty

Podstawy dominacji i dziedziczenia genów

3

0

user profile picture

szuruburu

16.11.2025

Biologia

Dominacja i dziedziczenie genów

660

16 lis 2025

1 strona

Podstawy dominacji i dziedziczenia genów

user profile picture

szuruburu

@szuruburu

Genetics może wydawać się skomplikowana, ale tak naprawdę to logiczny... Pokaż więcej

D
dominacja peína
heterozygoty major taki sam
fenotyp jak: homozygoty dominujące.
▷
stojunki
L₂
L>
8
AA
883
dominacji
Aa
geny dopeiniające s

Stosunki dominacji i dziedziczenie wielogenowe

Dominacja pełna to najbardziej znany typ dziedziczenia - heterozygoty (Aa) wyglądają dokładnie tak samo jak homozygoty dominujące (AA). To znaczy, że jeden allel dominujący całkowicie "przykrywa" allel recesywny.

Przy dominacji niepełnej heterozygoty mają fenotyp pośredni między obiema homozygotami. Wyobraź sobie, że krzyżujesz czerwone kwiaty z białymi - potomstwo będzie różowe!

Kodominacja jest jeszcze bardziej fascynująca - w heterozygotach ujawniają się oba allele jednocześnie. Najlepszym przykładem są grupy krwi MN, gdzie osoby MN mają oba antygeny na powierzchni erytrocytów.

Dziedziczenie wielogenowe oznacza, że jedna cecha zależy od wielu genów. Geny mogą się dopełniać, działać kumulatywnie, lub jeden może maskować drugi (epistaza). To dlatego wzrost czy kolor skóry mają tak wiele odcieni!

💡 Pamiętaj: Większość cech u ludzi jest kontrolowana przez wiele genów jednocześnie - to dlatego jesteśmy tak różnorodni!

Chromosomowa teoria dziedziczenia

Geny na chromosomach są ułożone liniowo jak koraliki na sznurku, każdy w określonym miejscu zwanym locus. To fundamentalna zasada genetyki, która wyjaśnia, dlaczego dziedziczenie jest tak uporządkowane.

Geny niesprzężone znajdują się na różnych chromosomach i dziedziczą się zgodnie z prawami Mendla. Jeśli masz genotyp AaBb, to allele A i B mogą trafić do różnych gamet bez problemu.

Geny sprzężone to para trudna do rozdzielenia - znajdują się na tym samym chromosomie i zwykle przechodzą do gamet razem. To łamie klasyczne prawa Mendla! Ale natura ma sposób na mieszanie genów.

Crossing over może rozdzielić nawet sprzężone allele podczas mejoz. Dzięki temu powstają rekombinanty - nowe kombinacje genów, które zwiększają różnorodność genetyczną potomstwa.

💡 Ciekawostka: Im bliżej siebie znajdują się geny na chromosomie, tym rzadziej zachodzi między nimi crossing over!



Myśleliśmy, że nigdy nie zapytasz...

Czym jest Towarzysz AI z Knowunity?

Nasz asystent AI jest specjalnie dostosowany do potrzeb uczniów. W oparciu o miliony treści, które mamy na platformie, możemy udzielać uczniom naprawdę znaczących i trafnych odpowiedzi. Ale nie chodzi tylko o odpowiedzi, towarzysz prowadzi również uczniów przez codzienne wyzwania związane z nauką, ze spersonalizowanymi planami nauki, quizami lub treściami na czacie i 100% personalizacją opartą na umiejętnościach i rozwoju uczniów.

Gdzie mogę pobrać aplikację Knowunity?

Aplikację możesz pobrać z Google Play i Apple Store.

Czy aplikacja Knowunity naprawdę jest darmowa?

Tak, masz całkowicie darmowy dostęp do wszystkich notatek w aplikacji, możesz w każdej chwili rozmawiać z Ekspertami lub ich obserwować. Możesz użyć punktów, aby odblokować pewne funkcje w aplikacji, które również możesz otrzymać za darmo. Dodatkowo oferujemy usługę Knowunity Premium, która pozwala na odblokowanie większej liczby funkcji.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Zobacz, co mówią o nas nasi użytkownicy. Pokochali nas — pokochasz też i Ty.

4.9/5

App Store

4.8/5

Google Play

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.

Stefan S

użytkownik iOS

Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.

Samantha Klich

użytkownik Androida

Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.

Anna

użytkownik iOS

Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷

Patrycja

użytkowniczka iOS

Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.

Szymon

użytkownik Android

Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄​

Szymon

użytkownik iOS

Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!

Kuba T

użytkownik Androida

W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.

Kriss

użytkownik Androida

Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍

Gosia

użytkowniczka Android

Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)

Sara

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙

Krzysztof

użytkownik Android

Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.

Oliwia

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.

Stefan S

użytkownik iOS

Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.

Samantha Klich

użytkownik Androida

Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.

Anna

użytkownik iOS

Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷

Patrycja

użytkowniczka iOS

Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.

Szymon

użytkownik Android

Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄​

Szymon

użytkownik iOS

Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!

Kuba T

użytkownik Androida

W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.

Kriss

użytkownik Androida

Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍

Gosia

użytkowniczka Android

Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)

Sara

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙

Krzysztof

użytkownik Android

Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.

Oliwia

użytkowniczka iOS

 

Biologia

660

16 lis 2025

1 strona

Podstawy dominacji i dziedziczenia genów

user profile picture

szuruburu

@szuruburu

Genetics może wydawać się skomplikowana, ale tak naprawdę to logiczny system rządzący tym, jak cechy są przekazywane z rodziców na potomstwo. Poznamy różne typy dominacji, wielogenowe dziedziczenie i chromosomową teorię dziedziczenia.

D
dominacja peína
heterozygoty major taki sam
fenotyp jak: homozygoty dominujące.
▷
stojunki
L₂
L>
8
AA
883
dominacji
Aa
geny dopeiniające s

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Stosunki dominacji i dziedziczenie wielogenowe

Dominacja pełna to najbardziej znany typ dziedziczenia - heterozygoty (Aa) wyglądają dokładnie tak samo jak homozygoty dominujące (AA). To znaczy, że jeden allel dominujący całkowicie "przykrywa" allel recesywny.

Przy dominacji niepełnej heterozygoty mają fenotyp pośredni między obiema homozygotami. Wyobraź sobie, że krzyżujesz czerwone kwiaty z białymi - potomstwo będzie różowe!

Kodominacja jest jeszcze bardziej fascynująca - w heterozygotach ujawniają się oba allele jednocześnie. Najlepszym przykładem są grupy krwi MN, gdzie osoby MN mają oba antygeny na powierzchni erytrocytów.

Dziedziczenie wielogenowe oznacza, że jedna cecha zależy od wielu genów. Geny mogą się dopełniać, działać kumulatywnie, lub jeden może maskować drugi (epistaza). To dlatego wzrost czy kolor skóry mają tak wiele odcieni!

💡 Pamiętaj: Większość cech u ludzi jest kontrolowana przez wiele genów jednocześnie - to dlatego jesteśmy tak różnorodni!

Chromosomowa teoria dziedziczenia

Geny na chromosomach są ułożone liniowo jak koraliki na sznurku, każdy w określonym miejscu zwanym locus. To fundamentalna zasada genetyki, która wyjaśnia, dlaczego dziedziczenie jest tak uporządkowane.

Geny niesprzężone znajdują się na różnych chromosomach i dziedziczą się zgodnie z prawami Mendla. Jeśli masz genotyp AaBb, to allele A i B mogą trafić do różnych gamet bez problemu.

Geny sprzężone to para trudna do rozdzielenia - znajdują się na tym samym chromosomie i zwykle przechodzą do gamet razem. To łamie klasyczne prawa Mendla! Ale natura ma sposób na mieszanie genów.

Crossing over może rozdzielić nawet sprzężone allele podczas mejoz. Dzięki temu powstają rekombinanty - nowe kombinacje genów, które zwiększają różnorodność genetyczną potomstwa.

💡 Ciekawostka: Im bliżej siebie znajdują się geny na chromosomie, tym rzadziej zachodzi między nimi crossing over!

Myśleliśmy, że nigdy nie zapytasz...

Czym jest Towarzysz AI z Knowunity?

Nasz asystent AI jest specjalnie dostosowany do potrzeb uczniów. W oparciu o miliony treści, które mamy na platformie, możemy udzielać uczniom naprawdę znaczących i trafnych odpowiedzi. Ale nie chodzi tylko o odpowiedzi, towarzysz prowadzi również uczniów przez codzienne wyzwania związane z nauką, ze spersonalizowanymi planami nauki, quizami lub treściami na czacie i 100% personalizacją opartą na umiejętnościach i rozwoju uczniów.

Gdzie mogę pobrać aplikację Knowunity?

Aplikację możesz pobrać z Google Play i Apple Store.

Czy aplikacja Knowunity naprawdę jest darmowa?

Tak, masz całkowicie darmowy dostęp do wszystkich notatek w aplikacji, możesz w każdej chwili rozmawiać z Ekspertami lub ich obserwować. Możesz użyć punktów, aby odblokować pewne funkcje w aplikacji, które również możesz otrzymać za darmo. Dodatkowo oferujemy usługę Knowunity Premium, która pozwala na odblokowanie większej liczby funkcji.

3

Inteligentne Narzędzia NOWE

Przekształć te notatki w: ✓ 50+ Pytań Testowych ✓ Interaktywne Fiszki ✓ Pełny Egzamin Próbny ✓ Plany Eseju

Egzamin Próbny
Quiz
Fiszki
Esej

Podobne notatki

Wielogenowe Dziedziczenie

Zrozumienie dziedziczenia wielogenowego, epistazy oraz genów kumulatywnych. Analiza zjawisk takich jak epistaza dominująca i recesywna oraz ich wpływ na fenotypy. Materiał oparty na 'Biologia na czasie 4'.

BiologiaBiologia
4

Dziedziczenie grup krwi

Zrozumienie dziedziczenia grup krwi w układzie ABO oraz mechanizmów dominacji i kodominacji. Materiał omawia allele wielokrotne, ich wpływ na fenotypy oraz przykłady dziedziczenia monogenowego. Idealne dla studentów biologii i genetyki.

BiologiaBiologia
4

Prawo Mendla: Genotyp i Fenotyp

Zgłębiaj zasady I i II prawa Mendla, w tym segregację cech i niezależne dziedziczenie. Dowiedz się o genotypach, fenotypach, homozygotach i heterozygotach. Idealne dla uczniów biologii rozszerzonej. Materiał zawiera kluczowe definicje i przykłady.

BiologiaBiologia
4

Dziedziczenie Mendla

Odkryj zasady dziedziczenia genów według Mendla, w tym I i II prawo Mendla, krzyżówki testowe oraz pojęcia homozygoty i heterozygoty. Materiał przeznaczony dla uczniów biologii na poziomie podstawowym.

BiologiaBiologia
3

Wielogenowe Dziedziczenie Genów

Odkryj zasady dziedziczenia wielogenowego, w tym geny dopełniające się, epistatyczne i hipostatyczne. Zrozum, jak geny kumulatywne wpływają na cechy ilościowe, takie jak wzrost i masa organizmu. Ta notatka zawiera kluczowe informacje na temat krzyżówek genetycznych oraz przykładów dziedziczenia, idealna dla studentów biologii i genetyki.

BiologiaBiologia
4

Dziedziczenie Monogeniczne

Zgłębiaj zasady dziedziczenia monogenicznego, w tym prawo Mendla, dominację alleli oraz chromosomalną teorię dziedziczenia. Dowiedz się, jak geny wpływają na fenotypy organizmów oraz jakie są różnice między heterozygotami a homozygotami. Idealne dla uczniów przygotowujących się do egzaminów z biologii.

BiologiaBiologia
1

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Zobacz, co mówią o nas nasi użytkownicy. Pokochali nas — pokochasz też i Ty.

4.9/5

App Store

4.8/5

Google Play

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.

Stefan S

użytkownik iOS

Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.

Samantha Klich

użytkownik Androida

Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.

Anna

użytkownik iOS

Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷

Patrycja

użytkowniczka iOS

Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.

Szymon

użytkownik Android

Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄​

Szymon

użytkownik iOS

Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!

Kuba T

użytkownik Androida

W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.

Kriss

użytkownik Androida

Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍

Gosia

użytkowniczka Android

Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)

Sara

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙

Krzysztof

użytkownik Android

Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.

Oliwia

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.

Stefan S

użytkownik iOS

Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.

Samantha Klich

użytkownik Androida

Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.

Anna

użytkownik iOS

Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷

Patrycja

użytkowniczka iOS

Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.

Szymon

użytkownik Android

Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄​

Szymon

użytkownik iOS

Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!

Kuba T

użytkownik Androida

W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.

Kriss

użytkownik Androida

Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍

Gosia

użytkowniczka Android

Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)

Sara

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙

Krzysztof

użytkownik Android

Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.

Oliwia

użytkowniczka iOS