Dziedziczenie wielogenowe
Geny dopełniające się (komplementarne) to różne geny współdziałające ze sobą, które są dziedziczone zgodnie z II prawem Mendla. Ciekawe jest to, że allel dominujący jednego genu może się nie ujawnić, jeśli brakuje allelu dominującego drugiego genu. Przypomina to chemiczną reakcję łańcuchową, gdzie każdy etap jest niezbędny.
Świetnym przykładem jest czerwona barwa kwiatów u groszku pachnącego. W tym przypadku potrzebne są dwa dominujące allele (A i B) - jeden koduje enzym przekształcający bezbarwny związek wyjściowy w związek pośredni, a drugi enzym przekształcający związek pośredni w barwnik. Jeśli brakuje choćby jednego z dominujących alleli, kwiaty pozostają bezbarwne. W krzyżówce AABB × aabb stosunek fenotypowy w pokoleniu F₂ wynosi 9:7 (kolorowe:bezbarwne).
Epistaza to zjawisko, gdy jeden gen (epistatyczny) maskuje działanie innego genu (hipostatycznego). W epistazie dominującej, jak przy dziedziczeniu barwy sierści u gryzoni, gen C warunkuje wytworzenie barwnika, a gen A odpowiada za ubarwienie agouti. Genotyp cc daje białą sierść niezależnie od drugiego genu, bo barwnik w ogóle nie jest syntetyzowany.
💡 Ciekawostka: Fenotyp bombajski u ludzi to przykład epistazy recesywnej - osoby takie mają grupę krwi O mimo posiadania alleli dla antygenów A lub B, ponieważ recesywne allele hh blokują syntezę tych antygenów!
Geny kumulatywne (addytywne, poligeny) wspólnie odpowiadają za jedną cechę, a ich efekty się sumują. To one najczęściej kontrolują cechy ilościowe, jak kolor skóry człowieka - im więcej alleli dominujących, tym ciemniejszy odcień skóry.