Przedmioty
Kariera
Język polski
Biologia
Chemia
Geografia
Historia
Gazy i ich mieszaniny
Budowa atomu a układ okresowy pierwiastków chemicznych
Węglowodory
Reakcje chemiczne w roztworach wodnych
Stechiometria
Efekty energetyczne i szybkość reakcji chemicznych
Układ okresowy pierwiastków chemicznych
Systematyka związków nieorganicznych
Pochodne węglowodorów
Świat substancji
Kwasy
Sole
Roztwory
Reakcje utleniania-redukcji. elektrochemia
Łączenie się atomów
Pokaż wszystkie tematy
69
1
kariosza
20.12.2022
Biologia
gospodarka wodna roślin
Woda pełni kluczową rolę w życiu roślin, uczestnicząc w procesach transportu, fotosyntezy i regulacji temperatury. Rośliny wykształciły złożone mechanizmy pobierania i transportu wody, wykorzystując zjawisko osmozy i specjalne struktury komórkowe.
20.12.2022
3168
Woda to podstawa życia roślin, pełniąca wiele kluczowych funkcji. Jest rozpuszczalnikiem dla substancji odżywczych, substratem w fotosyntezie i środowiskiem zachodzenia reakcji biochemicznych. Dzięki wysokiemu ciepłu właściwemu i parowaniu chroni rośliny przed przegrzaniem.
Osmoza to kluczowy proces w gospodarce wodnej roślin. Polega na wyrównaniu stężeń w dwóch roztworach, gdy woda przemieszcza się przez błonę półprzepuszczalną z roztworu hipotoniznego (o niższym stężeniu) do hipertonicznego (o wyższym stężeniu). Ten mechanizm umożliwia pobieranie wody z gleby, gdy stężenie roztworu w glebie jest niższe niż stężenie płynów w korzeniu.
Droga wody w roślinie przebiega etapami: pobieranie z gleby przez korzeń, transport poziomy do drewna, pionowy transport przez łodygę do liści, transport poziomy w liściu i dostarczenie do komórek asymilacyjnych i aparatów szparkowych. Transport ten jest napędzany przez różnicę stężeń i transpirację - parowanie wody przez aparaty szparkowe.
Ciekawostka: Roślina może transportować wodę na wysokość nawet kilkudziesięciu metrów, pokonując siłę grawitacji dzięki zjawisku transpiracji i właściwościom naczyń ksylemu!
W roślinach występują trzy główne mechanizmy transportu poziomego wody. Transport apoplastyczny odbywa się wzdłuż ścian komórkowych i przestrzeni międzykomórkowych (tzw. apoplast). Jest on blokowany przez pasemka Caspary'ego - nieprzepuszczalne bariery zbudowane z ligniny i suberyny, które zapobiegają cofaniu się wody z drewna do kory pierwotnej.
Gdy woda napotyka pasemko Caspary'ego, musi zmienić drogę transportu i wnika do protoplastów (części komórki bez ściany komórkowej). Wtedy rozpoczyna się transport symplastyczny, który zachodzi przez połączone protoplasty sąsiadujących komórek. Woda przekracza błonę komórkową tylko raz, a dalej przemieszcza się przez plazmodesmy - specjalne kanały łączące sąsiadujące komórki.
Transport transmembranowy to trzeci mechanizm, podczas którego woda wielokrotnie przekracza błony komórkowe przechodząc z komórki do komórki. Przenikanie przez błony komórkowe odbywa się na drodze osmozy lub przez specjalne kanały wodne zwane akwaporynami.
Ważne: Plazmodesmy to niezwykłe struktury, które umożliwiają roślinom tworzenie systemu połączonych protoplastów (symplastu), dzięki czemu mogą efektywnie transportować nie tylko wodę, ale i substancje odżywcze między komórkami!
Ruch wody w roślinie zachodzi dzięki różnicy potencjału wody (Ψw). Jest to zdolność komórki do pobierania lub oddawania wody, którą można wyrazić wzorem: Ψw = Ψs + Ψp, gdzie Ψs to potencjał osmotyczny, a Ψp to potencjał turgorowy.
Potencjał wody zależy głównie od potencjału osmotycznego, czyli potencjału substancji rozpuszczonej. Gdy substancja przyłącza cząsteczki wody, zmniejsza się liczba wolnych cząsteczek, które mogą przemieścić się przez błonę półprzepuszczalną. Potencjał czystej wody jest najwyższy (0), a im wyższe stężenie roztworu, tym niższy potencjał wody.
Istotną rolę odgrywa również ciśnienie osmotyczne [π] – siła, z jaką cząsteczki substancji przyciągają wolne cząsteczki wody przez błonę półprzepuszczalną. Efektem działania tych sił jest turgor – stan napięcia ściany komórkowej będący skutkiem ciśnienia hydrostatycznego wewnątrz komórki.
Warto wiedzieć: Turgor ma kluczowe znaczenie dla utrzymania sztywności roślin zielnych! Kiedy roślina więdnie, traci turgor, a jej komórki stają się wiotkie. To dlatego podlewanie przywraca jej jędrność i pokrój.
301
9861
2
Korzeń - organ podziemny rośliny
Notatka korzeń pierwotny i wtórny
32
1567
2
Różnorodność bezkręgowców
Płazińce
79
2247
2/3
Gąbki
zgodne z podręcznikiem nowej ery❤️
255
7142
2
Bakterie i archeowce
Bakterie i archeowce , klasa 2 , zakres rozszerzony
11
989
2
Uklad moczowy
Notatka dotyczy układu moczowego
6
260
2
Metabolizm
cykle i szlaki metaboliczne, anabolizm i katabolizm
Średnia ocena aplikacji
Uczniowie korzystają z Knowunity
W rankingach aplikacji edukacyjnych w 17 krajach
Uczniowie, którzy przesłali notatki
Użytkownik iOS
Filip, użytkownik iOS
Zuzia, użytkownik iOS
Woda pełni kluczową rolę w życiu roślin, uczestnicząc w procesach transportu, fotosyntezy i regulacji temperatury. Rośliny wykształciły złożone mechanizmy pobierania i transportu wody, wykorzystując zjawisko osmozy i specjalne struktury komórkowe.
Dostęp do wszystkich materiałów
Popraw swoje oceny
Dołącz do milionów studentów
Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.
Woda to podstawa życia roślin, pełniąca wiele kluczowych funkcji. Jest rozpuszczalnikiem dla substancji odżywczych, substratem w fotosyntezie i środowiskiem zachodzenia reakcji biochemicznych. Dzięki wysokiemu ciepłu właściwemu i parowaniu chroni rośliny przed przegrzaniem.
Osmoza to kluczowy proces w gospodarce wodnej roślin. Polega na wyrównaniu stężeń w dwóch roztworach, gdy woda przemieszcza się przez błonę półprzepuszczalną z roztworu hipotoniznego (o niższym stężeniu) do hipertonicznego (o wyższym stężeniu). Ten mechanizm umożliwia pobieranie wody z gleby, gdy stężenie roztworu w glebie jest niższe niż stężenie płynów w korzeniu.
Droga wody w roślinie przebiega etapami: pobieranie z gleby przez korzeń, transport poziomy do drewna, pionowy transport przez łodygę do liści, transport poziomy w liściu i dostarczenie do komórek asymilacyjnych i aparatów szparkowych. Transport ten jest napędzany przez różnicę stężeń i transpirację - parowanie wody przez aparaty szparkowe.
Ciekawostka: Roślina może transportować wodę na wysokość nawet kilkudziesięciu metrów, pokonując siłę grawitacji dzięki zjawisku transpiracji i właściwościom naczyń ksylemu!
Dostęp do wszystkich materiałów
Popraw swoje oceny
Dołącz do milionów studentów
Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.
W roślinach występują trzy główne mechanizmy transportu poziomego wody. Transport apoplastyczny odbywa się wzdłuż ścian komórkowych i przestrzeni międzykomórkowych (tzw. apoplast). Jest on blokowany przez pasemka Caspary'ego - nieprzepuszczalne bariery zbudowane z ligniny i suberyny, które zapobiegają cofaniu się wody z drewna do kory pierwotnej.
Gdy woda napotyka pasemko Caspary'ego, musi zmienić drogę transportu i wnika do protoplastów (części komórki bez ściany komórkowej). Wtedy rozpoczyna się transport symplastyczny, który zachodzi przez połączone protoplasty sąsiadujących komórek. Woda przekracza błonę komórkową tylko raz, a dalej przemieszcza się przez plazmodesmy - specjalne kanały łączące sąsiadujące komórki.
Transport transmembranowy to trzeci mechanizm, podczas którego woda wielokrotnie przekracza błony komórkowe przechodząc z komórki do komórki. Przenikanie przez błony komórkowe odbywa się na drodze osmozy lub przez specjalne kanały wodne zwane akwaporynami.
Ważne: Plazmodesmy to niezwykłe struktury, które umożliwiają roślinom tworzenie systemu połączonych protoplastów (symplastu), dzięki czemu mogą efektywnie transportować nie tylko wodę, ale i substancje odżywcze między komórkami!
Dostęp do wszystkich materiałów
Popraw swoje oceny
Dołącz do milionów studentów
Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.
Ruch wody w roślinie zachodzi dzięki różnicy potencjału wody (Ψw). Jest to zdolność komórki do pobierania lub oddawania wody, którą można wyrazić wzorem: Ψw = Ψs + Ψp, gdzie Ψs to potencjał osmotyczny, a Ψp to potencjał turgorowy.
Potencjał wody zależy głównie od potencjału osmotycznego, czyli potencjału substancji rozpuszczonej. Gdy substancja przyłącza cząsteczki wody, zmniejsza się liczba wolnych cząsteczek, które mogą przemieścić się przez błonę półprzepuszczalną. Potencjał czystej wody jest najwyższy (0), a im wyższe stężenie roztworu, tym niższy potencjał wody.
Istotną rolę odgrywa również ciśnienie osmotyczne [π] – siła, z jaką cząsteczki substancji przyciągają wolne cząsteczki wody przez błonę półprzepuszczalną. Efektem działania tych sił jest turgor – stan napięcia ściany komórkowej będący skutkiem ciśnienia hydrostatycznego wewnątrz komórki.
Warto wiedzieć: Turgor ma kluczowe znaczenie dla utrzymania sztywności roślin zielnych! Kiedy roślina więdnie, traci turgor, a jej komórki stają się wiotkie. To dlatego podlewanie przywraca jej jędrność i pokrój.
Dostęp do wszystkich materiałów
Popraw swoje oceny
Dołącz do milionów studentów
Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.
Transport daleki wody między organami rośliny może odbywać się na dwa sposoby. Transport bierny jest uwarunkowany transpiracją – gdy woda paruje z liści, tworzy się podciśnienie, które zasysa wodę z dolnych części rośliny. Transport czynny natomiast zależy od parcia korzeniowego, którego przejawem jest gutacja – wydzielanie kropel wody przez specjalne struktury zwane hydatodami.
Rośliny kontrolują gospodarkę wodną głównie poprzez regulację transpiracji. Wyróżniamy trzy rodzaje transpiracji: kutykularna (przez zewnętrzną powierzchnię liścia pokrytą kutykulą), szparkowa (przez aparaty szparkowe) i przetchlinkowa (przez przetchlinki u roślin pokrytych korkiem). Gutacja zachodzi w warunkach niekorzystnych dla transpiracji, np. przy wysokiej wilgotności powietrza.
Bilans wodny to różnica między poborem a stratą wody w roślinie. W okresach intensywnego wzrostu, np. podczas kwitnienia, zapotrzebowanie na wodę wzrasta. Nawet przy obecności wody w glebie roślina może cierpieć na suszę fizjologiczną, gdy woda jest niedostępna z powodu zakwaszenia gleby, jej zamrożenia lub zasolenia.
Wskazówka: Obserwując rośliny domowe, możesz dostrzec efekty zaburzeń gospodarki wodnej: zwiędnięte liście wskazują na niedobór wody, żółknięcie liści może świadczyć o nadmiarze wody, a krople na końcach liści o gutacji!
Nasz asystent AI jest specjalnie dostosowany do potrzeb uczniów. W oparciu o miliony treści, które mamy na platformie, możemy udzielać uczniom naprawdę znaczących i trafnych odpowiedzi. Ale nie chodzi tylko o odpowiedzi, towarzysz prowadzi również uczniów przez codzienne wyzwania związane z nauką, ze spersonalizowanymi planami nauki, quizami lub treściami na czacie i 100% personalizacją opartą na umiejętnościach i rozwoju uczniów.
Aplikację możesz pobrać z Google Play i Apple Store.
Tak, masz całkowicie darmowy dostęp do wszystkich notatek w aplikacji, możesz w każdej chwili rozmawiać z Ekspertami lub ich obserwować. Możesz użyć punktów, aby odblokować pewne funkcje w aplikacji, które również możesz otrzymać za darmo. Dodatkowo oferujemy usługę Knowunity Premium, która pozwala na odblokowanie większej liczby funkcji.
App Store
Google Play
Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.
Stefan S
użytkownik iOS
Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.
Samantha Klich
użytkownik Androida
Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.
Anna
użytkownik iOS
Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷
Patrycja
użytkowniczka iOS
Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.
Szymon
użytkownik Android
Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄
Szymon
użytkownik iOS
Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!
Kuba T
użytkownik Androida
W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.
Kriss
użytkownik Androida
Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍
Gosia
użytkowniczka Android
Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)
Sara
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙
Krzysztof
użytkownik Android
Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.
Oliwia
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.
Stefan S
użytkownik iOS
Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.
Samantha Klich
użytkownik Androida
Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.
Anna
użytkownik iOS
Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷
Patrycja
użytkowniczka iOS
Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.
Szymon
użytkownik Android
Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄
Szymon
użytkownik iOS
Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!
Kuba T
użytkownik Androida
W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.
Kriss
użytkownik Androida
Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍
Gosia
użytkowniczka Android
Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)
Sara
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙
Krzysztof
użytkownik Android
Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.
Oliwia
użytkowniczka iOS
