Grupy krwi i dziedziczenie wielogenowe
Grupy krwi to klasyczny przykład alleli wielokrotnych i kodominacji. W układzie AB0 występują trzy allele: I^A, I^B i i. Allele I^A i I^B są dominujące nad i, ale są kodominujące względem siebie.
Grupy krwi określane są przez obecność antygenów na powierzchni krwinek:
- Grupa A: antygen A genotypyIAIAlubIAi
- Grupa B: antygen B genotypyIBIBlubIBi
- Grupa AB: antygeny A i B genotypIAIB
- Grupa 0: brak antygenów (genotyp ii)
Wiele cech jest warunkowanych przez więcej niż jeden gen, co nazywamy dziedziczeniem wielogenowym. Wyróżniamy dwa główne rodzaje:
Geny kumulatywne sumują swoje działania, wpływając na jedną cechę. Odpowiadają za cechy ilościowe jak wzrost, masa ciała czy barwa skóry. Im więcej alleli dominujących, tym silniej wyrażona jest dana cecha.
⚠️ Pamiętaj, że w przypadku genów dopełniających się stosunek fenotypowy 9:7 w krzyżówce AaBb × AaBb różni się od klasycznego stosunku 9:3:3:1 dla niezależnego dziedziczenia!
Geny dopełniające się współpracują ze sobą przy wykształceniu jednej cechy. Cecha pojawia się tylko wtedy, gdy oba geny mają przynajmniej jeden allel dominujący. Stąd stosunek fenotypów 9:7 w krzyżówce AaBb × AaBb.