Jądro komórkowe i cytozol
Jądro komórkowe to centrum dowodzenia każdej komórki. Otacza je otoczka jądrowa składająca się z dwóch błon, które oddzielają wnętrze jądra od cytozolu. W otoczce znajdują się pory jądrowe - białkowe kompleksy odpowiedzialne za transport substancji między jądrem a cytozolem.
Wewnątrz jądra znajduje się chromatyna zbudowana z DNA, która tworzy chromosomy. Jest ona zanurzona w kariolimfie - płynie zawierającym enzymy i RNA. W jądrze znajduje się także jąderko, gdzie zachodzi synteza rRNA i łączenie go z białkami w podjednostki rybosomów, które następnie są transportowane do cytozolu.
DNA w jądrze jest niezwykle upakowane - cząsteczka DNA w najbardziej skondensowanej formie chromosomu zmniejsza swoją długość około 9 tysięcy razy! Odbywa się to poprzez owijanie DNA wokół białek histonowych, tworząc nukleosomy, które następnie skręcają się w struktury wyższego rzędu.
💡 Ciekawostka: Gdyby DNA z jednej ludzkiej komórki rozciągnąć w linii prostej, miałoby długość około 2 metrów! Dzięki upakowaniu w jądrze zajmuje tylko mikroskopijną przestrzeń.
Cytozol to wodny, koloidalny roztwór wypełniający wnętrze komórki poza organellami. Zawiera białka rozpuszczalne oraz nierozpuszczalne białka włókienkowe, które tworzą cytoszkielet - wewnętrzny stelaż komórki.