Ryby - przystosowania do życia w wodzie

Przystosowanie ryb do życia w wodzie obejmuje szereg cech anatomicznych i fizjologicznych. Ryby charakteryzują się symetrią dwuboczną i obecnością struny grzbietowej. Są organizmami zmiennocieplnymi, co oznacza, że ich temperatura ciała zależy od temperatury otoczenia.

W budowie zewnętrznej ryb wyróżniamy płetwy parzyste (piersiowe i brzuszne) oraz nieparzyste (ogonową, odbytową i grzbietową). Ich ciało pokryte jest śluzem i łuskami, co ułatwia poruszanie się w wodzie. Kształt ciała ryb jest opływowy, często spłaszczony bocznie lub grzbieto-brzusznie.

Vocabulary: Organizm zmiennocieplny - organizm, którego temperatura zależy od temperatury otoczenia, potrafi on ją w pewnym zakresie regulować.

Przystosowanie ryb do życia w wodzie w budowie wewnętrznej obejmuje obecność pęcherza pławnego, który umożliwia im unoszenie się na różnych głębokościach. Układ krwionośny ryb jest zamknięty, a krew krąży jednokierunkowo. Serce ryb składa się z jednej komory i jednego przedsionka.

Highlight: Linia naboczna to narząd zmysłu, dzięki któremu ryby mogą odbierać ruch wody.

Rozmnażanie ryb odbywa się zazwyczaj poprzez tarło, podczas którego samice składają ikrę, a samce ją zapładniają. Większość gatunków ryb nie opiekuje się swoim potomstwem.

Definition: Tarło - czas rozrodu ryb, w czasie którego samice składają ikrę, a samce ją zapładniają.

Wartości odżywcze ryb są znaczące. Mięso ryb zawiera dużo tłuszczów nienasyconych oraz witaminę D. Z wątroby ryb produkuje się tran, a ikra niektórych gatunków (kawior) jest uważana za przysmak.

Gady - pierwsze w pełni lądowe kręgowce

Gady to zmiennocieplne zwierzęta lądowe, których rozwój nie jest uzależniony od środowiska wodnego. Są to pierwsze w historii ewolucji owodniowce, co oznacza, że ich rozwój embrionalny odbywa się w błonie płodowej zwanej owodnią.

Vocabulary: Owodnia - błona płodowa otaczająca płód szczelnym workiem i wypełniona płynem, dzięki czemu zabezpiecza przed wysychaniem i izoluje od środowiska zewnętrznego.

Gady i płazy przykłady różnią się znacząco. Podczas gdy płazy mają wilgotną, przepuszczalną skórę, gady posiadają suchą, nieprzepuszczalną skórę pokrytą łuskami lub tarczkami. To przystosowanie pozwala im na życie w suchych środowiskach lądowych.

Gady dzielą się na kilka głównych grup:

1. Jaszczurki - zwykle roślinożerne lub mięsożerne, bardzo zwinne
2. Węże - drapieżniki pozbawione kończyn
3. Żółwie - charakteryzujące się pancerzem, żyjące zarówno na lądzie jak i w wodzie
4. Krokodyle - duże drapieżniki żyjące w pobliżu wód

Highlight: Gady, podobnie jak płazy, są zmiennocieplne. Oznacza to, że ich aktywność jest ściśle związana z temperaturą otoczenia. W chłodniejszych klimatach gady zapadają w stan hibernacji, gdy temperatura spada.

Wymień płazy i gady występujące w Polsce:

• Płazy: żaby, ropuchy, traszki, salamandry
• Gady: jaszczurki (np. jaszczurka zwinka, padalec), węże (np. zaskroniec, żmija zygzakowata), żółw błotny

Zarówno płazy, jak i gady odgrywają ważną rolę w ekosystemach jako drapieżniki kontrolujące populacje owadów i innych małych zwierząt. W Polsce wszystkie gatunki płazów i większość gadów objęte są ochroną prawną.