kwasy nukleinowe i replikacja DNA

Alternatywny zapis:

komplementarne (skład nukleotydow w jednym łańcuchu wyznacza skład nukleotydów W drugim) ? 7 IC ↳ reguta Chargaffa mówi, że ilość adeniny w cząsteczce DNA jest równa ilości tyminy, a ilość cyłożyny równa jest ilości guaniny, ↳ nici tworzące DNA sa antyrównoległe →koniec 5 jednej nici znajduje się w miejscu gdzie położony jest koniec 3¹ drugiej nici. Należy o tym pamiętać przy dopisywaniu Tańcucha komplementarnego, ponieważ nukleotydy zapisuje się w sekwencji od 5¹ do 3¹. REPLIKACJA DNA zachodzi W trzech etapach: * etap →inicjacja - przyłączenie specjalnych białek do DNA inicjagi replikacji rozplecenie podwójnej helisy DNA na niewielkim odcinku; W wyniku tego powstaje oczko replikacyjne, którego boki przypominają kształtem litere Y replikacyjnymi; w ich obszarze do i sa nazywane widełkami DNA dostarcza się kolejne białka + w komórkach prokariotycznych jest tylko jedno miejsce inicjacji replikagi, w komorkach eukariotycznych jest ich wiele ,miejsce inicjacji replikay 0 ED Nidetki replikacyjne w tzw. miejscach 0 oczko replikacyjne * etap 11 → elongacja - po rozpoczęciu replikacji zaczynają działać enzymy - helikazy, które rozrywają wiązania wodorowe, dzięki czemu następuje rozplecenie nici DNA wokół oczka replikacyjnego widełki replikacyjne i białka biorące udział w replikagi przesuwaja sie w dwóch przeciwnych kierunkach, dlatego replikacja jest dwukierunkowa tworzenie nowych mich DNA odpowiada za to enaym polimeraza DNA, która przyłącza wolne mukleotydy zaczynając od startera - krótkiego odcinka RNA (za jego wytworzenie odpowiada enzym - prymaza) w kierunku tworzenie nowych nici odbywa się zawsze od 5¹ do 3¹; nici DNA sa antyrównoległe, zatem może być syntetyzowana jedna danym momencie nic wiodąca; synteza drugiej nici (nici opóźnionej) odbywa się w kierunku przeciwnym do kierunku przesuwania się widetek replikacyjnych synteza nici opóźnionej roxpoczyna się 5' 3 w mic - startu i powstaje x połączenia fragmentów Okazaki (krótkich odcinków); sa one Taczone za pomocą enzymu - ligary elongacja trwa do czasu skopiowania całej cząsteczki DNA ← fragment Okazaki kierunek replikaci DNA w wielu miejscach nić wiodąca → 3¹ -5¹ *etap III → terminaga powielanie kończy się w chwili powstania dwóch cząsteczek potomnych - w komórce prokariotycznej miejsce zakończenia replikayi jest wyznaczone przez specjalne sekwencje, tew. sekwencje terminacyjne czasteczki DNA powstałe w wyniku replikayi są krótsze niż cząsteczka macierzysta, dlatego ich końce sa dobudowane 2 pomoca enzymu - telomerazy, który dobudowuje nukleotydy DNA do końca matrycy nici opóźnionej; W wyniku działania tego enzymu na końcach chromosomów powstają sekwencje telomerowe (telomery), czyli wielokrotnie powtórzone kilkunukleotydowe odcinki DNA o tej samej sekwencji. ↳s replikacja DNA jest semikonserwatywna → jedna z nici w nowopowstałych cząsteczkach jest nicia cząsteczki macierzystej, do której została dobudowana nowa, komplementarna mic. ↳ replikacja DNA podlega ścisłej regulacji: * zachodzi tylko raz przed każdym podziałem komórkowym * jest zatrzymywana w warunkach niekorzystnych dla komórki. ZNACZENIE DNA ↳ jest nośnikiem informayi genetycznej, odpowiadającym za dziedziczenie (zawiera informację na temat liczby, rodzaju i kolejności aminokwasów budujących białka) cech J! rna BUDOWA RNA ↳RNA tak samo, jak DNA składa się z RODZAJE I FUNKCJE RNA W skład których wchodzą: * reszta kwasu fosforowego (V) * cukier pięciowe głowy (pentoza) → ryboza * zasada azotowa (adenina, uracyl, cytozyna, guanina) ↳ RNA występuje w postaci jednego Tańcucha polinukleotydowego (w niektórych miejscach mogą powstawać fragmenty dwuniciowe poprzez tworzenie się wiazań wodorowych między komplementarnymi xasadami, np. gdy mić bardzo się skręci). RNA kodujący 4-5% całości mRNA RODZAJE RNA ↳ RNA informacyjny - mRNA * RNA 4 typów nukleotydów, RNA niekodujący 95-96% catości ARNA →→inne rodzaje miRNA SnRNARNA przenosi informację gemetyczną zawarta w DNA z miejsca jej przechowywania do miejsca syntezy białek, gdzie Taczy się z rybosomami i służy jako matryca do wytwarzania białek 4 ↳ RNA rybosomowy - rRNA * występuje w komórce w największej ilości; jest składnikiem rybosomów, niektóre cząsteczki pełnią funkcję budulcowa, inne funkcje katalityczna - są rybozymami IL ↳ RNA transportujący - tRNA * przenosi aminokwasy do rybosomów; występuje w postaci niewielkich cząsteczek zbudowanych z 74-90 nukleotydów; pojedyncza cząsteczka tRNA rozpoznaje, wiąże i dostarcza do rybosomu tylko jeden rodzaj aminokwasu . 5 3¹ I -wiązanie wodorowe • antykodon (tray mikleotydy, które mają rozpornać trzy komplementarne nukleotydy na nici mRNA w trakcie syntezy "biatka) ↳ w komórkach eukariotycznych RNA znajduje się w jądrze komórkowym, cytoplazmie, w komorkach prokariotycznych występuje w cytoplazmie (ale może też stanowić podstawowy materiał genetyczny np. и miektorych логизою).