Mięczaki budowa układu nerwowego różni się w zależności od grupy. U prymitywnych form, jak chitony, występuje obrączka okołogardłowa z pniami nerwowymi. U ślimaków pojawiają się zwoje nerwowe na pniach. Najbardziej zaawansowany układ nerwowy mają głowonogi, u których doszło do centralizacji zwojów w mózg osłonięty chrząstką czaszki mózgowej.

Definition: Zwoje nerwowe - skupiska ciał komórek nerwowych, pełniące funkcję ośrodków nerwowych u bezkręgowców.

Narządy zmysłów mięczaków obejmują receptory dotykowe, statocysty odpowiedzialne za orientację przestrzenną oraz oczy. Głowonogi budowa oczu jest najbardziej zaawansowana, przypominająca budową oko kręgowców.

Highlight: Głowonogi posiadają najbardziej rozwinięty układ nerwowy wśród mięczaków, z mózgiem osłoniętym chrząstką czaszki mózgowej.

Układ wydalniczy mięczaków opiera się na nerkach, które są przekształconymi metanefrydiami. Produkty przemiany materii odprowadzane są do jamy płaszczowej. U form wodnych wydalany jest głównie amoniak i mocznik, a u lądowych - kwas moczowy.

Rozmnażanie mięczaków może być rozdzielnopłciowe lub obojnacze. U form lądowych zapłodnienie jest wewnętrzne, a u morskich - zewnętrzne. Rozwój może być prosty lub złożony, z obecnością stadiów larwalnych.

Vocabulary: Metanefrydia - narządy wydalnicze bezkręgowców, pełniące funkcję podobną do nerek kręgowców.

Najpopularniejsze mięczaki to ślimaki, małże i głowonogi. Każda z tych grup ma charakterystyczną budowę i przystosowania do trybu życia.

Ślimaki posiadają wyraźnie wyodrębnioną głowę, worek trzewiowy i umięśnioną nogę. Większość ma pojedynczą muszlę, do której mogą się wciągać. Mięczaki przykłady ślimaków to winniczek czy ślimak ogrodowy.

Example: Winniczek $Helix pomatia$ to popularny ślimak lądowy, często spotykany w ogrodach i lasach.

Małże mają ciało zamknięte w dwuklapowej muszli. Charakteryzują się redukcją głowy i specjalizacją w filtrowaniu wody. Posiadają dwa syfony - wpustowy i wyrzutowy - służące do przepływu wody przez jamę płaszczową.

Vocabulary: Syfony - rurkowate struktury u małży służące do przepływu wody przez jamę płaszczową.

Głowonogi to najbardziej zaawansowane ewolucyjnie mięczaki. Mają dobrze rozwiniętą głowę z ramionami wyposażonymi w przyssawki. Większość form współczesnych nie posiada zewnętrznej muszli.

Highlight: Głowonogi, takie jak ośmiornice czy kałamarnice, posiadają najbardziej rozwinięty układ nerwowy i narządy zmysłów wśród mięczaków.

Znaczenie mięczaków w przyrodzie jest ogromne. Pełnią ważne role ekologiczne jako filtratory wody, reducenci materii organicznej czy pokarm dla innych zwierząt. Wiele gatunków ma także znaczenie gospodarcze jako źródło pożywienia dla człowieka czy surowiec do produkcji ozdób.

Quote: "Mięczaki stanowią drugą co do liczebności grupę zwierząt na Ziemi, ustępując jedynie stawonogom."

Mięczaki notatka końcowa: Ta grupa zwierząt fascynuje naukowców swoją różnorodnością i zdolnościami adaptacyjnymi. Od prostych form, jak chitony, po wysoce inteligentne głowonogi, mięczaki demonstrują niezwykłą plastyczność ewolucyjną i ekologiczną.

Mięczaki prezentacja rozpoczyna się od omówienia ich cech ogólnych. Mięczaki charakteryzują się symetrią dwuboczną oraz miękkim ciałem bez segmentów. Posiadają płaszcz i jamę płaszczową, która u większości gatunków wytwarza muszlę.

Ciało mięczaków pokryte jest jednowarstwowym nabłonkiem z licznymi gruczołami. Muszla, stanowiąca szkielet zewnętrzny, zbudowana jest głównie z węglanu wapnia i konchioliny.

Układ pokarmowy mięczaków składa się z jelita przedniego, środkowego i tylnego. U głowonogów występują silne rogowe szczęki. Charakterystycznym narządem jest tarka służąca do rozdrabniania pokarmu.

Vocabulary: Tarka - narząd w jamie gębowej mięczaków służący do rozdrabniania pokarmu.

Highlight: Mięczaki posiadają płaszcz i jamę płaszczową, która u większości gatunków wytwarza muszlę jako szkielet zewnętrzny.

Układ oddechowy pierwotnie wodnych mięczaków opiera się na skrzelach w jamie płaszczowej. U form lądowych i wtórnie wodnych wykształciła się unaczyniona jama płucna. Wymiana gazowa odbywa się na zasadzie prądów przeciwbieżnych.

Układ krwionośny mięczaków jest otwarty i składa się z serca, naczyń krwionośnych oraz zatok. Krew przepływa przez skrzela, gdzie ulega natlenowaniu, a następnie wraca do serca i jest rozprowadzana po organizmie.

Example: Przykładem złożoności układu krwionośnego mięczaków jest obecność małego i dużego obiegu krwi, podobnie jak u kręgowców.