Faza G2 cyklu komórkowego

Faza G2, podobnie jak G1, pochodzi od słowa GROW (rosnąć). W tej fazie:

1. Komórka rośnie jeszcze trochę w przygotowaniu do mitozy
2. Następuje nasilenie syntezy białek bez udziału histonów
3. Zachodzi podział organelli półautonomicznych (mitochondriów i plastydów)
4. Synteza białek wrzeciona kariokinetycznego (podziałowego)
5. Synteza tubuliny

Highlight: Faza G2 jest ostatnim etapem przygotowawczym przed podziałem komórki.

W fazie G2 występuje punkt kontrolny sprawdzający:

• Czy DNA jest zdrowe, poprawne i nieuszkodzone?
• Czy replikacja DNA została ukończona i przebiegła poprawnie?
• Czy komórka rośnie wystarczająco dobrze i ma zasoby potrzebne do kontynuacji cyklu?

Faza G0 cyklu komórkowego

Faza G0 to opcjonalna faza spoczynkowa, nazywana "wyjściem z cyklu".

Definition: Faza G0 to stan, w którym komórka nie przygotowuje się do podziału, ale może się różnicować w komórkę określonego typu.

Komórki w fazie G0 mogą wrócić do cyklu, np. w wyniku działania hormonów.

Faza M cyklu komórkowego

Faza M to proces obejmujący mitozę (podział jądra komórkowego) i cytokinezę (podział cytoplazmy). Nazwa pochodzi od słowa Mitoza lub Mejoza.

Mitoza to podział jądra komórkowego na dwie identyczne genetycznie komórki potomne (kariokineza). Składa się z czterech głównych etapów:

1. Profaza (od "pierwsza/początek")
   • Chromosomy kondensują się i stają się widoczne
   • Każdy chromosom zbudowany jest z dwóch chromatyd
   • Zanikają jąderko i otoczka jądrowa
   • Powstaje wrzeciono podziałowe zbudowane z mikrotubul

Vocabulary: Centromer - miejsce na chromosomie, do którego przyczepiają się włókna wrzeciona podziałowego.

2. Metafaza (od ang. MIDDLE - środek)

   • Chromosomy są maksymalnie skondensowane
   • Ustawiają się w płaszczyźnie równikowej komórki, tworząc płytkę metafazową
   • Brak jądra komórkowego

3. Anafaza (od ang. AWAY - daleko, oddalać się)

   • Następuje podział centromerów
   • Chromosomy rozdzielają się na dwie chromatydy (teraz nazywane chromosomami potomnymi)
   • Chromosomy potomne oddalają się do przeciwległych biegunów komórki

4. Telofaza (od ang. TWO - dwa)

   • Chromosomy potomne ulegają dekondensacji
   • Tworzą się otoczki jądrowe i jąderka
   • Zanika wrzeciono podziałowe
   • Na przeciwległych biegunach komórki tworzą się dwa jądra potomne

Highlight: Mitoza zapewnia równy podział materiału genetycznego między komórki potomne.

Cytokineza

Cytokineza to podział cytoplazmy i organelli pomiędzy dwie nowo powstałe komórki.

• W komórkach zwierzęcych proces ten zaczyna się już w anafazie
• W komórkach roślinnych cytokineza rozpoczyna się w telofazie

Example: W komórkach zwierzęcych cytokineza zachodzi dzięki pierścieniowi kurczliwemu, natomiast w komórkach roślinnych tworzy się specjalna struktura zwana wrzecionem cytokinetycznym.

Cytokineza kończy proces podziału komórki, prowadząc do powstania dwóch odrębnych komórek potomnych.

Highlight: Prawidłowy przebieg cyklu komórkowego, w tym mitozy i cytokinezy, jest kluczowy dla wzrostu i rozwoju organizmów oraz utrzymania homeostazy tkanek.