Ścianę ciała nicieni tworzy wór powłokowo-mięśniowy, którego zewnętrzną warstwę stanowi wielowarstwowy i nierozciągliwy oskórek. Oskórek zbudowany jest z białek podobnych do kolagenu i elastyny, chroni ciało nicieni przed niekorzystnymi warunkami środowiska zewnętrznego i podlega procesowi linienia.

Pod oskórkiem znajduje się jednowarstwowy nabłonek zwany hipodermą, który tworzy zazwyczaj cztery wałki hipodermalne biegnące wzdłuż ciała. Nicienie mają słabo wykształcone mięśnie, co wynika z wysokiego ciśnienia wypełniającego je płynu. Pod hipodermą leży pojedyncza warstwa mięśni o podłużnym układzie włókien.

Słownictwo: Linienie to proces zrzucania oskórka, po którym następuje wzrost ciała zwierzęcia.

Układ pokarmowy nicieni jest drożny i ma postać ciągnącego się wzdłuż ciała przewodu, który rozpoczyna się otworem gębowym, a kończy otworem odbytowym. Składa się z trzech głównych odcinków:

1. Jelito przednie - wyściełane oskórkiem, rozpoczyna się otworem gębowym otoczonym wargami z receptorami dotyku. W jamie gębowej znajdują się struktury służące do pobierania pokarmu, takie jak ząbki, listewki lub sztyleciki.
2. Jelito środkowe - odpowiada za wchłanianie produktów trawienia, a jego nabłonek wytwarza mikrokosmki zwiększające powierzchnię chłonną.
3. Jelito końcowe - krótki, końcowy odcinek przewodu pokarmowego zakończony odbytem.

Wyróżnienie: U nicieni nie występują ruchy perystaltyczne, a przesuwanie się treści pokarmowej zachodzi w wyniku pobierania następnej porcji pożywienia.

Nicienie nie posiadają wyspecjalizowanego układu oddechowego. U gatunków pasożytniczych pozyskiwanie energii zachodzi w wyniku fermentacji, natomiast nicienie wolno żyjące oddychają tlenowo całą powierzchnią ciała. Jest to możliwe dzięki korzystnemu stosunkowi powierzchni ciała do jego objętości.

Nicienie nie mają również układu krwionośnego. Transport składników odżywczych i produktów przemiany materii odbywa się za pośrednictwem płynu wypełniającego jamę ciała.

Układ nerwowy nicieni składa się z pierścienia okołogardzielowego, zawierającego kilka par zwojów nerwowych. Od pierścienia odchodzą krótkie nerwy ku przodowi ciała oraz długie pnie nerwowe ku tyłowi. Dwa grubsze pnie nerwowe biegną w wałkach hipodermalnych i łączą się ze sobą spoidłami poprzecznymi.

Słownictwo: Spoidła poprzeczne to struktury łączące pnie nerwowe, mające kształt cienkich półpierścieni opasujących ciało na przemian z prawej i lewej strony.

Układ wydalniczy nicieni u większości gatunków ma kształt litery H i składa się z dwóch kanałów wydalniczych ciągnących się wzdłuż ciała w bocznych wałkach hipodermalnych oraz łukowato wygiętego przewodu poprzecznego.

Narządy zmysłów nicieni obejmują:

a) Mechanoreceptory - niewielkie brodawki czuciowe znajdujące się głównie wokół otworu gębowego. b) Chemoreceptory - często w kształcie szczecinek. c) Fotoreceptory - skupione w formie oczek, występujące tylko u niektórych gatunków.

Wyróżnienie: Dymorfizm płciowy u nicieni jest wyraźnie widoczny, co ułatwia rozróżnienie płci i badanie rozmnażania nicieni.

Układ wydalniczy nicieni ma charakterystyczny kształt litery H i składa się z kilku specjalistycznych struktur.

Definition: Komórki fagocytarne to wyspecjalizowane komórki zatrzymujące i gromadzące nierozpuszczalne produkty przemiany materii.

Highlight: Rozmnażanie nicieni odbywa się wyłącznie płciowo, z wyraźnym dymorfizmem płciowym.

Nicienie to zwierzęta o obłym, nieczłonowanym ciele, które występują w różnorodnych środowiskach, takich jak dna mórz, głębiny oceaniczne, wody słodkie, gleba $gdzie stanowią najliczniejszą grupę bezkręgowców$, gorące źródła i wysokie góry. Budowa nicieni charakteryzuje się wydłużonym i zwężonym na obu końcach ciałem, dwuboczną symetrią, brakiem członowania i odnóży oraz niewielkimi rozmiarami $od 0,3 mm do kilkudziesięciu cm$.

Przykład: Placentonema gigantissima, pasożyt kaszalotów, osiąga długość około 8 metrów.

Nicienie należą do trójwarstwowców i posiadają pseudocelomę - pierwotną jamę ciała wypełnioną płynem pod dużym ciśnieniem, która pełni funkcje właściwe dla układu krwionośnego i stanowi szkielet hydrauliczny $hydroszkielet$.

Definicja: Pseudoceloma to pierwotna jama ciała wypełniona płynem, która zapewnia transport substancji odżywczych i metabolitów oraz nadaje ciału sztywność i sprężystość.