Charakterystyka roślin pierwotnie wodnych
Rośliny pierwotnie wodne to grupa organizmów autotroficznych obejmująca glaukocystofity, krasnorosty i zielenice. Występują one w zbiornikach wody słodkiej i słonej oraz w wilgotnych miejscach. Przeprowadzają fotosyntezę oksygeniczną, wykorzystując chlorofil w procesie fotosyntezy.
Highlight: Chloroplasty roślin pierwotnie wodnych powstały na drodze endosymbiozy pierwotnej.
Rośliny te charakteryzują się budową komórkową podobną do protistów roślinopodobnych. Posiadają chloroplasty z dwiema błonami, ścianę komórkową zbudowaną z celulozy, duże wakuole, a jako materiał zapasowy gromadzą skrobię.
Vocabulary: Endosymbioza pierwotna - proces, w którym prokariotyczne komórki sinic zostały wchłonięte przez heterotroficzne komórki eukariotyczne, dając początek chloroplastom.
Formy morfologiczne roślin pierwotnie wodnych są bardzo zróżnicowane:
- Jednokomórkowe kokoidalne (np. Chlorella)
- Jednokomórkowe wiciowce (np. zawłotnia)
- Kolonie otoczone galaretowatą otoczką (np. gwiazdoszek)
- Kolonie połączone ścianami zrośniętych komórek (np. toczek)
- Plecha nitkowata (np. żabirośl)
- Plecha komórczakowa (np. pędzlaki)
- Plecha nibytkankowa (np. krasnorosty Asparagopsis i Corallina)
Example: Chlorella to przykład jednokomórkowej rośliny kokoidalnej o sztywnej ścianie komórkowej i braku organelli ruchu.
Glaukocystofity to niewielka grupa organizmów jednokomórkowych lub kolonijnych występujących w zbiornikach wodnych. Ich chloroplasty są podobne do komórek sinic, posiadając dwie błony i tylakoidy z chlorofilem oraz niebieskimi i czerwonymi fikobilinami.
Definition: Fikobiliny - barwniki pomocnicze występujące w chloroplastach glaukocystofitów i krasnorostów, charakterystyczne dla sinic.
Krasnorosty występują głównie w przybrzeżnych strefach ciepłych wód morskich, ale także w wodach słodkich. Tworzą wielokomórkowe plechy nibytkankowe przytwierdzone chwytnikami do podłoża. Ich charakterystyczne czerwone zabarwienie pochodzi od fikobilin.
Zielenice są najbardziej zróżnicowaną grupą, występującą w środowiskach wodnych i lądowych, a nawet na śniegu i lodzie. Mogą być jednokomórkowe, kolonijne lub wielokomórkowe. W ich chloroplastach znajduje się chlorofil a i b, a ściana komórkowa zbudowana jest z celulozy.
Quote: "Liczne zielenice wchodzą w związki symbiotyczne z grzybami współtworząc porosty."
Teoria endosymbiozy wyjaśnia pochodzenie chloroplastów roślin. Zgodnie z nią, chloroplasty powstały w wyniku endosymbiozy pierwotnej, gdy heterotroficzne komórki eukariotyczne sfagocytowały prokariotyczne komórki sinic.
Highlight: Teoria endosymbiozy tłumaczy, dlaczego chloroplasty roślin posiadają dwie błony - dwie pochodzą od komórki sinic, a trzecia, zewnętrzna błona fagosomalna, z czasem zanikła.
Rozmnażanie się roślin pierwotnie wodnych charakteryzuje się przemianą faz jądrowych połączoną z przemianą pokoleń. Występuje naprzemienne następowanie po sobie pokolenia gametofitu (rozmnażającego się za pomocą gamet) oraz sporofitu (rozmnażającego się za pomocą zarodników). Zarodniki, będące mejosporami, kiełkują w gametofity, ale nie odtwarzają składu genetycznego rodzica.
Vocabulary: Mejoza pośrednia - typ mejozy prowadzącej do powstawania zarodników u roślin pierwotnie wodnych.
