Osmoregulacja i wydalanie u ryb
Układ wydalniczy ryb opiera się na nerkach, których podstawową jednostką jest nefron. W rozwoju ryb występują trzy typy nerek: przednercza (u zarodków), pranercza (u większości dorosłych) oraz śródnercza. Nerki filtrują krew, wytwarzając mocz pierwotny, który może być zagęszczany lub rozcieńczany, tworząc mocz ostateczny.
Główną funkcją nerek jest osmoregulacja - utrzymywanie stałego stężenia płynów ustrojowych. Jest to kluczowe, ponieważ ryby muszą radzić sobie z różnym zasoleniem wody. Ryby słodkowodne mają płyny ustrojowe hipertoniczne względem środowiska (stąd woda wnika do ich ciała), więc wydalają duże ilości rozcieńczonego moczu i aktywnie pobierają sole przez skrzela.
Ryby słonowodne mają przeciwny problem - ich płyny ustrojowe są hipotoniczne względem środowiska, więc tracą wodę. Dlatego piją morską wodę, wydalają małe ilości stężonego moczu i aktywnie usuwają nadmiar soli przez skrzela. Ryby chrzęstnoszkieletowe stosują jeszcze inną strategię - kumulują w tkankach mocznik, dzięki czemu ich płyny ustrojowe są prawie izotoniczne z wodą morską.
Pomyśl praktycznie: Kiedy widzisz złotą rybkę w akwarium, pamiętaj, że ona ciągle zmaga się z problemem napływającej do jej ciała wody - jej nerki pracują pełną parą, aby wydalać nadmiar płynów!