Otwórz aplikację

Przedmioty

Biologia

1 gru 2025

3125

6 strony

Biologia ryb rozszerzona: budowa i funkcjonowanie

user profile picture

patrycjaa @patvka

Ryby to fascynująca grupa wodnych kręgowców, które przystosowały się do życia w różnorodnych środowiskach. Są zmiennocieplne, oddychają skrzelami... Pokaż więcej

# pierwotnie wodne
# zmiennocieplne
płetwy brzuszne
piersiowe, ogonowa
grzebietowa, odbytowa
# ryby
silnie umięśniony
ogon
wrzecionowaty
hsz

Budowa ciała i pokrycie zewnętrzne ryb

Ryby mają różne kształty i rozmiary, ale większość z nich ma wrzecionowate, bocznie spłaszczone ciało, które zmniejsza opór wody. Ich ciało dzieli się na głowę, tułów i ogon, z charakterystycznymi elementami na każdej części.

Na głowie znajdziesz oczy, otwory węchowe, otwór gębowy i szczeliny skrzelowe. Tułów ryby wyposażony jest w płetwy parzyste piersiowe (odpowiedzialne za równowagę i zmianę kierunku) oraz brzuszne (utrzymujące pozycję ciała). Nieparzyste płetwy to grzbietowa, odbytowa i ogonowa - ta ostatnia jest głównym narządem napędowym.

Ciało ryb pokrywa skóra z gruczołami śluzowymi, które wydzielają śluz zmniejszający tarcie podczas pływania. Skóra zawiera też komórki barwnikowe, które dają rybom charakterystyczne ubarwienie i mogą się zmieniać pod wpływem różnych czynników. U większości ryb skóra wytwarza łuski, które zapewniają ochronę.

Ciekawostka Silnie umięśniony ogon ryby nie tylko napędza zwierzę do przodu, ale również pełni funkcję steru. To dzięki niemu ryby mogą wykonywać precyzyjne manewry w wodzie!

# pierwotnie wodne
# zmiennocieplne
płetwy brzuszne
piersiowe, ogonowa
grzebietowa, odbytowa
# ryby
silnie umięśniony
ogon
wrzecionowaty
hsz

Rodzaje ryb i ich szkielet

Wśród ryb wyróżniamy chrzęstnoszkieletowe i kostnoszkieletowe. Spodouste (rekiny i płaszczki) to przykłady ryb chrzęstnoszkieletowych - mają otwory węchowe i gębowe po spodniej stronie ciała. Rekiny mają wydłużone ciało, a płaszczki są spłaszczone grzbietobrzusznie. Do chrzęstnoszkieletowych należą też zrosłogłowe, np. chimera zwyczajna.

Ryby kostnoszkieletowe dzielą się na mięśniopłetwe i promieniopłetwe. Mięśniopłetwe (tylko 8 gatunków współcześnie) mają płetwy wsparte na szeregu połączonych kości. Co ciekawe, to właśnie od nich wywodzą się kręgowce lądowe! Promieniopłetwe stanowią większość dzisiejszych ryb.

Szkielet ryb składa się z szkieletu osiowego (czaszka, kręgosłup, żebra), obręczy barkowej i miednicowej oraz szkieletu płetw. W trzewioczaszce znajdują się szczęki i żuchwa, które powstały z przekształconej trzeciej pary łuków skrzelowych. Kręgosłup rozwija się wokół struny grzbietowej i dzieli się na odcinek tułowiowy (z żebrami) i ogonowy (bez żeber).

Warto zapamiętać Ości ryb nie są elementem kręgosłupa - to skostniałe ścięgna w mięśniach! Ta informacja może być przydatna podczas jedzenia ryb.

# pierwotnie wodne
# zmiennocieplne
płetwy brzuszne
piersiowe, ogonowa
grzebietowa, odbytowa
# ryby
silnie umięśniony
ogon
wrzecionowaty
hsz

Układy wewnętrzne ryb - część I

Układ pokarmowy ryb jest przystosowany do różnych diet - większość to drapieżniki lub wszystkożercy. W jamie gębowej znajdują się zęby służące do chwytania pokarmu, które są wymieniane przez całe życie. Dalej pokarm trafia przez przełyk do żołądka i jelita, gdzie jest trawiony przy udziale enzymów z wątroby i trzustki.

Układ oddechowy bazuje na skrzelach, które umożliwiają wymianę gazową. Skrzela składają się z łuków skrzelowych z listkami i blaszkami skrzelowymi. Woda obmywa skrzela i wypływa szczelinami skrzelowymi. Ciekawostką są ryby dwudyszne, które wykształciły płuca pozwalające na oddychanie powietrzem - to one dały początek płucom kręgowców lądowych.

Promieniopłetwe często mają pęcherz pławny - worek z gazem działający jak narząd hydrostatyczny. Pozwala im regulować głębokość zanurzenia i utrzymywać się w wodzie bez wysiłku. Pęcherze pławne mogą być zamknięte (bez połączenia z jelitem) lub otwarte (z jedną lub dwiema komorami, połączone z przełykiem).

Pomyśl o tym Ryby chrzęstnoszkieletowe nie mają pęcherza pławnego i muszą ciągle pływać, żeby nie opaść na dno. Dlatego rekiny nigdy nie "śpią" w tradycyjnym rozumieniu - zawsze są w ruchu!

# pierwotnie wodne
# zmiennocieplne
płetwy brzuszne
piersiowe, ogonowa
grzebietowa, odbytowa
# ryby
silnie umięśniony
ogon
wrzecionowaty
hsz

Układy wewnętrzne ryb - część II

Układ krwionośny ryb jest zamknięty, a serce zbudowane z kilku połączonych pęcherzyków zatoki żylnej, przedsionka, komory i stożka tętniczego. Krew płynie jednokierunkowo dzięki zastawkom. Ciekawostką jest to, że przez serce ryb przepływa tylko krew odtlenowana, która następnie trafia do skrzeli, a dopiero potem, już utleniona, rozprowadzana jest po organizmie.

Mózg ryby składa się z pięciu części ułożonych liniowo. Najlepiej rozwinięte są te obszary, które odpowiadają za główne zmysły danego gatunku - u ryb posługujących się węchem dobrze rozwinięte jest kresomózgowie, a u tych polegających na wzroku - śródmózgowie.

Ryby mają wyspecjalizowane narządy zmysłów. Najważniejsza jest linia naboczna - system receptorów wyczuwających najdrobniejsze ruchy wody. Oczy ryb mają kulistą soczewkę i dwa rodzaje komórek receptorowych pręciki (rozróżnianie kształtów) i czopki (widzenie barwne). Narządem słuchu i równowagi jest ucho wewnętrzne z błędnikiem. Niektóre ryby mają nawet narządy elektryczne!

To fascynujące Ryby mogą "słyszeć" ciałem! U niektórych gatunków pęcherz pławny łączy się z błędnikiem przez aparat Webera (szereg kości), przekazując drgania dźwiękowe do ucha wewnętrznego.

# pierwotnie wodne
# zmiennocieplne
płetwy brzuszne
piersiowe, ogonowa
grzebietowa, odbytowa
# ryby
silnie umięśniony
ogon
wrzecionowaty
hsz

Osmoregulacja i wydalanie u ryb

Układ wydalniczy ryb opiera się na nerkach, których podstawową jednostką jest nefron. W rozwoju ryb występują trzy typy nerek przednercza (u zarodków), pranercza (u większości dorosłych) oraz śródnercza. Nerki filtrują krew, wytwarzając mocz pierwotny, który może być zagęszczany lub rozcieńczany, tworząc mocz ostateczny.

Główną funkcją nerek jest osmoregulacja - utrzymywanie stałego stężenia płynów ustrojowych. Jest to kluczowe, ponieważ ryby muszą radzić sobie z różnym zasoleniem wody. Ryby słodkowodne mają płyny ustrojowe hipertoniczne względem środowiska (stąd woda wnika do ich ciała), więc wydalają duże ilości rozcieńczonego moczu i aktywnie pobierają sole przez skrzela.

Ryby słonowodne mają przeciwny problem - ich płyny ustrojowe są hipotoniczne względem środowiska, więc tracą wodę. Dlatego piją morską wodę, wydalają małe ilości stężonego moczu i aktywnie usuwają nadmiar soli przez skrzela. Ryby chrzęstnoszkieletowe stosują jeszcze inną strategię - kumulują w tkankach mocznik, dzięki czemu ich płyny ustrojowe są prawie izotoniczne z wodą morską.

Pomyśl praktycznie Kiedy widzisz złotą rybkę w akwarium, pamiętaj, że ona ciągle zmaga się z problemem napływającej do jej ciała wody - jej nerki pracują pełną parą, aby wydalać nadmiar płynów!

# pierwotnie wodne
# zmiennocieplne
płetwy brzuszne
piersiowe, ogonowa
grzebietowa, odbytowa
# ryby
silnie umięśniony
ogon
wrzecionowaty
hsz

Rozmnażanie i rozwój ryb

Większość ryb jest rozdzielnopłciowa z widocznym dymorfizmem płciowym - różnicami w barwie, kształcie i wielkości między samcami i samicami. Szczególnie wyraźne stają się one podczas tarła, gdy samce przywdziewają atrakcyjne szaty godowe.

U ryb kostnoszkieletowych przeważa zapłodnienie zewnętrzne - samica składa ikrę do wody, gdzie zapładniają ją samce. Liczba jaj może wahać się od kilku do setek milionów! Z jaj wylęgają się larwy odżywiające się żółtkiem, które rozwijają się w narybek. U chrzęstnoszkieletowych (i niektórych kostnoszkieletowych) występuje zapłodnienie wewnętrzne, a gatunki te mogą być jajorodne lub żyworodne.

Fascynującym zjawiskiem są migracje rozrodcze. Ryby anadromiczne (np. łosoś atlantycki) rodzą się w rzekach, dorastają w morzu i wracają na tarło do miejsc urodzenia. Z kolei ryby katadromiczne (np. węgorz europejski) robią odwrotnie - rodzą się w morzu, dorastają w rzekach, a na tarło wracają do morza.

Wyobraź sobie Węgorz europejski potrafi przepłynąć ponad 5000 km, aby dotrzeć z europejskich rzek do Morza Sargassowego na tarło. To jak podróż z Polski do Indii - i to bez GPS-a!

Myśleliśmy, że nigdy nie zapytasz...

Czym jest Towarzysz AI z Knowunity?

Nasz asystent AI jest specjalnie dostosowany do potrzeb uczniów. W oparciu o miliony treści, które mamy na platformie, możemy udzielać uczniom naprawdę znaczących i trafnych odpowiedzi. Ale nie chodzi tylko o odpowiedzi, towarzysz prowadzi również uczniów przez codzienne wyzwania związane z nauką, ze spersonalizowanymi planami nauki, quizami lub treściami na czacie i 100% personalizacją opartą na umiejętnościach i rozwoju uczniów.

Gdzie mogę pobrać aplikację Knowunity?

Aplikację możesz pobrać z Google Play i Apple Store.

Czy aplikacja Knowunity naprawdę jest darmowa?

Tak, masz całkowicie darmowy dostęp do wszystkich notatek w aplikacji, możesz w każdej chwili rozmawiać z Ekspertami lub ich obserwować. Możesz użyć punktów, aby odblokować pewne funkcje w aplikacji, które również możesz otrzymać za darmo. Dodatkowo oferujemy usługę Knowunity Premium, która pozwala na odblokowanie większej liczby funkcji.

84

Inteligentne Narzędzia NOWE

Przekształć te notatki w: ✓ 50+ Pytań Testowych ✓ Interaktywne Fiszki ✓ Pełny Egzamin Próbny ✓ Plany Eseju

Egzamin Próbny
Quiz
Fiszki
Esej

Podobne notatki

Budowa i Funkcje Korzeni

Zrozumienie budowy i funkcji korzeni w roślinach. Notatka omawia modyfikacje korzeni, ich struktury oraz rolę w pobieraniu wody i składników odżywczych. Idealna do przygotowania do matury z biologii.

BiologiaBiologia
2

Właściwości Wody w Biologii

Zrozumienie kluczowych właściwości wody, takich jak adhezja, kohezja, ciepło właściwe oraz ich znaczenie w biologii. Dowiedz się, jak woda wpływa na osmoregulację, transport substancji i termoregulację w organizmach. Idealne dla uczniów przygotowujących się do matury rozszerzonej z biologii.

BiologiaBiologia
4

Budowa i Homeostaza Organizmu

Zrozumienie hierarchicznej budowy organizmu człowieka oraz mechanizmów homeostatycznych. Obejmuje komórki, tkanki, narządy i układy narządów, a także kluczowe parametry życiowe i ich regulację. Idealne dla uczniów przygotowujących się do egzaminów z biologii.

BiologiaBiologia
2

Anatomia Układu Moczowego

Zrozumienie budowy układu moczowego, w tym funkcji nerek, cyklu mocznikowego oraz procesów filtracji, resorpcji i sekrecji. Dowiedz się, jak powstaje mocz ostateczny oraz jakie są jego cechy. Idealne dla studentów medycyny i biologii.

BiologiaBiologia
4

Funkcje Wakuoli Roślinnej

Zgłębiaj funkcje wakuoli roślinnej, w tym ich rolę w osmoregulacji, utrzymywaniu turgoru oraz magazynowaniu substancji. Dowiedz się o składzie soku komórkowego, w tym o osmotycznie czynnych substancjach, takich jak glukoza i fruktoza. Idealne dla uczniów liceum na poziomie rozszerzonym.

BiologiaBiologia
8

Budowa i funkcje łodygi

Szczegółowe omówienie budowy i funkcji łodygi roślin, w tym struktury anatomicznej, przewodzenia wody i substancji odżywczych. Materiał zawiera kluczowe informacje o pędach, ich rodzajach oraz funkcjach w ekosystemie. Idealne dla studentów biologii i botaniki.

BiologiaBiologia
1

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Zobacz, co mówią o nas nasi użytkownicy. Pokochali nas — pokochasz też i Ty.

4.9/5

App Store

4.8/5

Google Play

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.

Stefan S

użytkownik iOS

Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.

Samantha Klich

użytkownik Androida

Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.

Anna

użytkownik iOS

Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷

Patrycja

użytkowniczka iOS

Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.

Szymon

użytkownik Android

Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄​

Szymon

użytkownik iOS

Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!

Kuba T

użytkownik Androida

W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.

Kriss

użytkownik Androida

Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍

Gosia

użytkowniczka Android

Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)

Sara

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙

Krzysztof

użytkownik Android

Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.

Oliwia

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.

Stefan S

użytkownik iOS

Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.

Samantha Klich

użytkownik Androida

Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.

Anna

użytkownik iOS

Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷

Patrycja

użytkowniczka iOS

Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.

Szymon

użytkownik Android

Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄​

Szymon

użytkownik iOS

Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!

Kuba T

użytkownik Androida

W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.

Kriss

użytkownik Androida

Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍

Gosia

użytkowniczka Android

Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)

Sara

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙

Krzysztof

użytkownik Android

Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.

Oliwia

użytkowniczka iOS

 

Biologia

3125

1 gru 2025

6 strony

Biologia ryb rozszerzona: budowa i funkcjonowanie

user profile picture

patrycjaa

@patvka

Ryby to fascynująca grupa wodnych kręgowców, które przystosowały się do życia w różnorodnych środowiskach. Są zmiennocieplne, oddychają skrzelami i poruszają się za pomocą płetw. Ich budowa ciała i układy wewnętrzne są doskonale przystosowane do życia w wodzie.

# pierwotnie wodne
# zmiennocieplne
płetwy brzuszne
piersiowe, ogonowa
grzebietowa, odbytowa
# ryby
silnie umięśniony
ogon
wrzecionowaty
hsz

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Budowa ciała i pokrycie zewnętrzne ryb

Ryby mają różne kształty i rozmiary, ale większość z nich ma wrzecionowate, bocznie spłaszczone ciało, które zmniejsza opór wody. Ich ciało dzieli się na głowę, tułów i ogon, z charakterystycznymi elementami na każdej części.

Na głowie znajdziesz oczy, otwory węchowe, otwór gębowy i szczeliny skrzelowe. Tułów ryby wyposażony jest w płetwy parzyste: piersiowe (odpowiedzialne za równowagę i zmianę kierunku) oraz brzuszne (utrzymujące pozycję ciała). Nieparzyste płetwy to grzbietowa, odbytowa i ogonowa - ta ostatnia jest głównym narządem napędowym.

Ciało ryb pokrywa skóra z gruczołami śluzowymi, które wydzielają śluz zmniejszający tarcie podczas pływania. Skóra zawiera też komórki barwnikowe, które dają rybom charakterystyczne ubarwienie i mogą się zmieniać pod wpływem różnych czynników. U większości ryb skóra wytwarza łuski, które zapewniają ochronę.

Ciekawostka: Silnie umięśniony ogon ryby nie tylko napędza zwierzę do przodu, ale również pełni funkcję steru. To dzięki niemu ryby mogą wykonywać precyzyjne manewry w wodzie!

# pierwotnie wodne
# zmiennocieplne
płetwy brzuszne
piersiowe, ogonowa
grzebietowa, odbytowa
# ryby
silnie umięśniony
ogon
wrzecionowaty
hsz

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Rodzaje ryb i ich szkielet

Wśród ryb wyróżniamy chrzęstnoszkieletowe i kostnoszkieletowe. Spodouste (rekiny i płaszczki) to przykłady ryb chrzęstnoszkieletowych - mają otwory węchowe i gębowe po spodniej stronie ciała. Rekiny mają wydłużone ciało, a płaszczki są spłaszczone grzbietobrzusznie. Do chrzęstnoszkieletowych należą też zrosłogłowe, np. chimera zwyczajna.

Ryby kostnoszkieletowe dzielą się na mięśniopłetwe i promieniopłetwe. Mięśniopłetwe (tylko 8 gatunków współcześnie) mają płetwy wsparte na szeregu połączonych kości. Co ciekawe, to właśnie od nich wywodzą się kręgowce lądowe! Promieniopłetwe stanowią większość dzisiejszych ryb.

Szkielet ryb składa się z szkieletu osiowego (czaszka, kręgosłup, żebra), obręczy barkowej i miednicowej oraz szkieletu płetw. W trzewioczaszce znajdują się szczęki i żuchwa, które powstały z przekształconej trzeciej pary łuków skrzelowych. Kręgosłup rozwija się wokół struny grzbietowej i dzieli się na odcinek tułowiowy (z żebrami) i ogonowy (bez żeber).

Warto zapamiętać: Ości ryb nie są elementem kręgosłupa - to skostniałe ścięgna w mięśniach! Ta informacja może być przydatna podczas jedzenia ryb.

# pierwotnie wodne
# zmiennocieplne
płetwy brzuszne
piersiowe, ogonowa
grzebietowa, odbytowa
# ryby
silnie umięśniony
ogon
wrzecionowaty
hsz

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Układy wewnętrzne ryb - część I

Układ pokarmowy ryb jest przystosowany do różnych diet - większość to drapieżniki lub wszystkożercy. W jamie gębowej znajdują się zęby służące do chwytania pokarmu, które są wymieniane przez całe życie. Dalej pokarm trafia przez przełyk do żołądka i jelita, gdzie jest trawiony przy udziale enzymów z wątroby i trzustki.

Układ oddechowy bazuje na skrzelach, które umożliwiają wymianę gazową. Skrzela składają się z łuków skrzelowych z listkami i blaszkami skrzelowymi. Woda obmywa skrzela i wypływa szczelinami skrzelowymi. Ciekawostką są ryby dwudyszne, które wykształciły płuca pozwalające na oddychanie powietrzem - to one dały początek płucom kręgowców lądowych.

Promieniopłetwe często mają pęcherz pławny - worek z gazem działający jak narząd hydrostatyczny. Pozwala im regulować głębokość zanurzenia i utrzymywać się w wodzie bez wysiłku. Pęcherze pławne mogą być zamknięte (bez połączenia z jelitem) lub otwarte (z jedną lub dwiema komorami, połączone z przełykiem).

Pomyśl o tym: Ryby chrzęstnoszkieletowe nie mają pęcherza pławnego i muszą ciągle pływać, żeby nie opaść na dno. Dlatego rekiny nigdy nie "śpią" w tradycyjnym rozumieniu - zawsze są w ruchu!

# pierwotnie wodne
# zmiennocieplne
płetwy brzuszne
piersiowe, ogonowa
grzebietowa, odbytowa
# ryby
silnie umięśniony
ogon
wrzecionowaty
hsz

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Układy wewnętrzne ryb - część II

Układ krwionośny ryb jest zamknięty, a serce zbudowane z kilku połączonych pęcherzyków: zatoki żylnej, przedsionka, komory i stożka tętniczego. Krew płynie jednokierunkowo dzięki zastawkom. Ciekawostką jest to, że przez serce ryb przepływa tylko krew odtlenowana, która następnie trafia do skrzeli, a dopiero potem, już utleniona, rozprowadzana jest po organizmie.

Mózg ryby składa się z pięciu części ułożonych liniowo. Najlepiej rozwinięte są te obszary, które odpowiadają za główne zmysły danego gatunku - u ryb posługujących się węchem dobrze rozwinięte jest kresomózgowie, a u tych polegających na wzroku - śródmózgowie.

Ryby mają wyspecjalizowane narządy zmysłów. Najważniejsza jest linia naboczna - system receptorów wyczuwających najdrobniejsze ruchy wody. Oczy ryb mają kulistą soczewkę i dwa rodzaje komórek receptorowych: pręciki (rozróżnianie kształtów) i czopki (widzenie barwne). Narządem słuchu i równowagi jest ucho wewnętrzne z błędnikiem. Niektóre ryby mają nawet narządy elektryczne!

To fascynujące: Ryby mogą "słyszeć" ciałem! U niektórych gatunków pęcherz pławny łączy się z błędnikiem przez aparat Webera (szereg kości), przekazując drgania dźwiękowe do ucha wewnętrznego.

# pierwotnie wodne
# zmiennocieplne
płetwy brzuszne
piersiowe, ogonowa
grzebietowa, odbytowa
# ryby
silnie umięśniony
ogon
wrzecionowaty
hsz

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Osmoregulacja i wydalanie u ryb

Układ wydalniczy ryb opiera się na nerkach, których podstawową jednostką jest nefron. W rozwoju ryb występują trzy typy nerek: przednercza (u zarodków), pranercza (u większości dorosłych) oraz śródnercza. Nerki filtrują krew, wytwarzając mocz pierwotny, który może być zagęszczany lub rozcieńczany, tworząc mocz ostateczny.

Główną funkcją nerek jest osmoregulacja - utrzymywanie stałego stężenia płynów ustrojowych. Jest to kluczowe, ponieważ ryby muszą radzić sobie z różnym zasoleniem wody. Ryby słodkowodne mają płyny ustrojowe hipertoniczne względem środowiska (stąd woda wnika do ich ciała), więc wydalają duże ilości rozcieńczonego moczu i aktywnie pobierają sole przez skrzela.

Ryby słonowodne mają przeciwny problem - ich płyny ustrojowe są hipotoniczne względem środowiska, więc tracą wodę. Dlatego piją morską wodę, wydalają małe ilości stężonego moczu i aktywnie usuwają nadmiar soli przez skrzela. Ryby chrzęstnoszkieletowe stosują jeszcze inną strategię - kumulują w tkankach mocznik, dzięki czemu ich płyny ustrojowe są prawie izotoniczne z wodą morską.

Pomyśl praktycznie: Kiedy widzisz złotą rybkę w akwarium, pamiętaj, że ona ciągle zmaga się z problemem napływającej do jej ciała wody - jej nerki pracują pełną parą, aby wydalać nadmiar płynów!

# pierwotnie wodne
# zmiennocieplne
płetwy brzuszne
piersiowe, ogonowa
grzebietowa, odbytowa
# ryby
silnie umięśniony
ogon
wrzecionowaty
hsz

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Rozmnażanie i rozwój ryb

Większość ryb jest rozdzielnopłciowa z widocznym dymorfizmem płciowym - różnicami w barwie, kształcie i wielkości między samcami i samicami. Szczególnie wyraźne stają się one podczas tarła, gdy samce przywdziewają atrakcyjne szaty godowe.

U ryb kostnoszkieletowych przeważa zapłodnienie zewnętrzne - samica składa ikrę do wody, gdzie zapładniają ją samce. Liczba jaj może wahać się od kilku do setek milionów! Z jaj wylęgają się larwy odżywiające się żółtkiem, które rozwijają się w narybek. U chrzęstnoszkieletowych (i niektórych kostnoszkieletowych) występuje zapłodnienie wewnętrzne, a gatunki te mogą być jajorodne lub żyworodne.

Fascynującym zjawiskiem są migracje rozrodcze. Ryby anadromiczne (np. łosoś atlantycki) rodzą się w rzekach, dorastają w morzu i wracają na tarło do miejsc urodzenia. Z kolei ryby katadromiczne (np. węgorz europejski) robią odwrotnie - rodzą się w morzu, dorastają w rzekach, a na tarło wracają do morza.

Wyobraź sobie: Węgorz europejski potrafi przepłynąć ponad 5000 km, aby dotrzeć z europejskich rzek do Morza Sargassowego na tarło. To jak podróż z Polski do Indii - i to bez GPS-a!

Myśleliśmy, że nigdy nie zapytasz...

Czym jest Towarzysz AI z Knowunity?

Nasz asystent AI jest specjalnie dostosowany do potrzeb uczniów. W oparciu o miliony treści, które mamy na platformie, możemy udzielać uczniom naprawdę znaczących i trafnych odpowiedzi. Ale nie chodzi tylko o odpowiedzi, towarzysz prowadzi również uczniów przez codzienne wyzwania związane z nauką, ze spersonalizowanymi planami nauki, quizami lub treściami na czacie i 100% personalizacją opartą na umiejętnościach i rozwoju uczniów.

Gdzie mogę pobrać aplikację Knowunity?

Aplikację możesz pobrać z Google Play i Apple Store.

Czy aplikacja Knowunity naprawdę jest darmowa?

Tak, masz całkowicie darmowy dostęp do wszystkich notatek w aplikacji, możesz w każdej chwili rozmawiać z Ekspertami lub ich obserwować. Możesz użyć punktów, aby odblokować pewne funkcje w aplikacji, które również możesz otrzymać za darmo. Dodatkowo oferujemy usługę Knowunity Premium, która pozwala na odblokowanie większej liczby funkcji.

84

Inteligentne Narzędzia NOWE

Przekształć te notatki w: ✓ 50+ Pytań Testowych ✓ Interaktywne Fiszki ✓ Pełny Egzamin Próbny ✓ Plany Eseju

Egzamin Próbny
Quiz
Fiszki
Esej

Podobne notatki

Budowa i Funkcje Korzeni

Zrozumienie budowy i funkcji korzeni w roślinach. Notatka omawia modyfikacje korzeni, ich struktury oraz rolę w pobieraniu wody i składników odżywczych. Idealna do przygotowania do matury z biologii.

BiologiaBiologia
2

Właściwości Wody w Biologii

Zrozumienie kluczowych właściwości wody, takich jak adhezja, kohezja, ciepło właściwe oraz ich znaczenie w biologii. Dowiedz się, jak woda wpływa na osmoregulację, transport substancji i termoregulację w organizmach. Idealne dla uczniów przygotowujących się do matury rozszerzonej z biologii.

BiologiaBiologia
4

Budowa i Homeostaza Organizmu

Zrozumienie hierarchicznej budowy organizmu człowieka oraz mechanizmów homeostatycznych. Obejmuje komórki, tkanki, narządy i układy narządów, a także kluczowe parametry życiowe i ich regulację. Idealne dla uczniów przygotowujących się do egzaminów z biologii.

BiologiaBiologia
2

Anatomia Układu Moczowego

Zrozumienie budowy układu moczowego, w tym funkcji nerek, cyklu mocznikowego oraz procesów filtracji, resorpcji i sekrecji. Dowiedz się, jak powstaje mocz ostateczny oraz jakie są jego cechy. Idealne dla studentów medycyny i biologii.

BiologiaBiologia
4

Funkcje Wakuoli Roślinnej

Zgłębiaj funkcje wakuoli roślinnej, w tym ich rolę w osmoregulacji, utrzymywaniu turgoru oraz magazynowaniu substancji. Dowiedz się o składzie soku komórkowego, w tym o osmotycznie czynnych substancjach, takich jak glukoza i fruktoza. Idealne dla uczniów liceum na poziomie rozszerzonym.

BiologiaBiologia
8

Budowa i funkcje łodygi

Szczegółowe omówienie budowy i funkcji łodygi roślin, w tym struktury anatomicznej, przewodzenia wody i substancji odżywczych. Materiał zawiera kluczowe informacje o pędach, ich rodzajach oraz funkcjach w ekosystemie. Idealne dla studentów biologii i botaniki.

BiologiaBiologia
1

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Zobacz, co mówią o nas nasi użytkownicy. Pokochali nas — pokochasz też i Ty.

4.9/5

App Store

4.8/5

Google Play

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.

Stefan S

użytkownik iOS

Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.

Samantha Klich

użytkownik Androida

Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.

Anna

użytkownik iOS

Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷

Patrycja

użytkowniczka iOS

Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.

Szymon

użytkownik Android

Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄​

Szymon

użytkownik iOS

Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!

Kuba T

użytkownik Androida

W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.

Kriss

użytkownik Androida

Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍

Gosia

użytkowniczka Android

Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)

Sara

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙

Krzysztof

użytkownik Android

Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.

Oliwia

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.

Stefan S

użytkownik iOS

Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.

Samantha Klich

użytkownik Androida

Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.

Anna

użytkownik iOS

Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷

Patrycja

użytkowniczka iOS

Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.

Szymon

użytkownik Android

Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄​

Szymon

użytkownik iOS

Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!

Kuba T

użytkownik Androida

W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.

Kriss

użytkownik Androida

Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍

Gosia

użytkowniczka Android

Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)

Sara

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙

Krzysztof

użytkownik Android

Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.

Oliwia

użytkowniczka iOS