Różnorodność i klasyfikacja ryb

Systematyka ryb obejmuje trzy główne grupy: ryby chrzęstnoszkieletowe, promieniopłetwe i mięśniopłetwe.

Ryby chrzęstnoszkieletowe dzielą się na spodouste (rekiny i płaszczki) oraz zrosłogłowe (chimeropodobne). Charakteryzują się szkieletem zbudowanym z chrząstki, głową ukształtowaną w rostrum, płetwami brzusznymi przekształconymi w narząd kopulacyjny u samców, szczelinami skrzelowymi bez pokryw oraz łuskami plakoidalnymi. Nie posiadają pęcherza pławnego.

Ryby promieniopłetwe stanowią największą grupę ryb o kostnym szkielecie. Mają płetwy wsparte na długich, kostnych promieniach, szczeliny skrzelowe pokryte pokrywami oraz łuski cykloidalne lub ktenoidalne. Posiadają pęcherz pławny regulujący głębokość zanurzenia.

Ryby mięśniopłetwe obejmują ryby dwudyszne i latimerie. Charakteryzują się płetwami wspartymi na szeregu połączonych kości oraz obecnością płuc. Od tej grupy wywodzą się wszystkie kręgowce lądowe.

Example: Przykłady ryb chrzęstnoszkieletowych to rekin i płaszczka, a ryb promieniopłetwych - łosoś i dorsz.

Definition: Pęcherz pławny - narząd hydrostatyczny u ryb kostnoszkieletowych, regulujący głębokość zanurzenia w wodzie.

Układ pokarmowy i oddechowy ryb

Opis ryby nie byłby kompletny bez omówienia jej układu pokarmowego i oddechowego.

Układ pokarmowy ryb składa się z:

1. Jamy gębowej - bez gruczołów ślinowych
2. Przełyku
3. Żołądka
4. Jelita cienkiego
5. Jelita grubego

Układ oddechowy ryb opiera się na skrzelach, które znajdują się w jamach skrzelowych. Skrzela składają się z łuku skrzelowego i listków skrzelowych. Wymiana gazowa zachodzi, gdy woda przepływa przez skrzela.

U ryb chrzęstnoszkieletowych szczeliny skrzelowe mają odrębne ujścia, a u niektórych gatunków występuje tryskawka - pierwsza szczelina skrzelowa służąca do pobierania czystej wody.

Ryby kostnoszkieletowe mają szczeliny skrzelowe pokryte pokrywami skrzelowymi, które wspomagają proces oddychania.

Highlight: Ryby dwudyszne posiadają zarówno skrzela, jak i płuca, co pozwala im na oddychanie powietrzem atmosferycznym.

Vocabulary: Tryskawka - zmodyfikowana pierwsza szczelina skrzelowa u niektórych ryb chrzęstnoszkieletowych, służąca do pobierania czystej wody.

Ogólna charakterystyka ryb

Budowa ryby jest doskonale przystosowana do życia w środowisku wodnym. Ciało ryby składa się z trzech głównych części: głowy, tułowia i ogona. Głowa zawiera oczy, parzyste otwory węchowe, otwór gębowy oraz szczeliny skrzelowe z wieczkami. Na tułowiu znajdują się płetwy parzyste (piersiowe i brzuszne) oraz nieparzyste (grzbietowa, odbytowa i ogonowa). Ogon stanowi główną siłę napędową ryby.

Pokrycie ciała ryby stanowi skóra, składająca się z nabłonka i skóry właściwej. W naskórku znajdują się gruczoły śluzowe, wytwarzające śluz zmniejszający tarcie podczas pływania, oraz komórki barwnikowe odpowiedzialne za ubarwienie ochronne. Skóra właściwa wytwarza łuski, które mogą być plakoidalne, ganoidalne, cykloidalne lub ktenoidalne.

Highlight: Opływowy, wrzecionowaty kształt ciała ryby umożliwia łatwe pokonywanie oporu wody podczas pływania.

Vocabulary: Łuski - twarde płytki pokrywające ciało ryby, stanowiące ochronę i ułatwiające poruszanie się w wodzie.