Polisacharydy o funkcji zapasowej i budulcowej

Polisacharydy właściwości zapasowe:

1. Glikogen - materiał zapasowy zwierząt i grzybów. U ludzi gromadzi się głównie w wątrobie i mięśniach. Reszty glukozy połączone są wiązaniem α-glikozydowym, tworząc łańcuch rozgałęziający się co około 8-12 reszt glukozowych.

2. Skrobia - materiał zapasowy roślin i niektórych protistów. Składa się z amylozy (około 20% masy skrobi) i amylopektyny (około 80% masy skrobi). Amyloza ma strukturę spiralną, a amylopektyna ma budowę podobną do glikogenu, ale rozgałęzienia łańcucha głównego tworzą się co około 25 reszt glukozowych.

Polisacharydy właściwości budulcowe:

1. Celuloza - główny składnik ściany komórkowej roślin i niektórych protistów. Charakteryzuje się występowaniem wiązań β-glikozydowych oraz wiązań wodorowych, które umożliwiają powstawanie mikrofibryli - grubszych włókien.

2. Chityna - główny składnik szkieletów zewnętrznych stawonogów oraz ściany komórkowej grzybów. Również zawiera wiązania β-glikozydowe.

Highlight: Polisacharydy w żywności pełnią różne funkcje - od zapasowych (skrobia w ziemniakach) po strukturalne (celuloza w warzywach).

Vocabulary: Mikrofibryle - cienkie włókna celulozowe tworzące strukturę ściany komórkowej roślin.

Sacharydy - podstawowe informacje

Sacharydy to związki organiczne zbudowane głównie z węgla, wodoru i tlenu. Niektóre zawierają również inne pierwiastki, jak azot. Podział sacharydów obejmuje trzy główne grupy: monosacharydy, oligosacharydy i polisacharydy.

Monosacharydy, czyli cukry proste, charakteryzują się słodkim smakiem i zawierają od 3 do 8 atomów węgla w cząsteczce. Dzielimy je na triozy, tetrozy, pentozy, heksozy itd. Każdy monosacharyd posiada kilka grup hydroksylowych (-OH) oraz jedną grupę karbonylową - aldehydową (-CHO) lub ketonową (-CO-).

Przykład: Ważne monosacharydy to glukoza (transport u zwierząt, niezbędna w oddychaniu komórkowym), fruktoza (źródło energii) i galaktoza (buduje laktozę i niektóre polisacharydy).

Highlight: Wiązania O-glikozydowe są kluczowe w łączeniu cukrów prostych. Wyróżniamy wiązania α-glikozydowe i β-glikozydowe, przy czym te drugie są niestrawne dla większości organizmów.

Vocabulary: Wiązanie O-glikozydowe - typ wiązania chemicznego łączącego cząsteczki cukrów prostych w bardziej złożone struktury.