Oligosacharydy - Cukry Złożone

Oligosacharydy to cukry składające się z dwóch do kilku jednostek monosaccharydowych połączonych wiązaniami O-glikozydowymi. Najważniejsze disacharydy to maltoza, sacharoza i laktoza.

Definicja: Wiązanie O-glikozydowe to mostek tlenowy łączący dwie cząsteczki cukru.

Maltoza (glukoza-glukoza) występuje w zbożach, sacharoza (glukoza-fruktoza) to powszechny cukier stołowy, a laktoza (glukoza-galaktoza) jest cukrem mlekowym. Każdy z tych disacharydów ma unikalne właściwości i funkcje biologiczne.

Przykład: Laktoza jest trudniej rozkładana przez organizmy, co może prowadzić do nietolerancji laktozy u niektórych osób.

Oligosacharydy o dłuższych łańcuchach często łączą się z białkami (glikoproteiny) lub lipidami (glikolipidy), tworząc ważne składniki błon komórkowych.

Highlight: Glikoproteiny i glikolipidy odgrywają kluczową rolę w komunikacji międzykomórkowej i rozpoznawaniu molekularnym.

Polisacharydy - Wielocukry o Złożonych Funkcjach

Polisacharydy, znane również jako wielocukry, to długie łańcuchy monosacharydów połączonych wiązaniami glikozydowymi. W przeciwieństwie do mono- i oligosacharydów, polisacharydy nie wykazują aktywności osmotycznej i są nierozpuszczalne w wodzie.

Definicja: Polisacharydy to polimery cukrowe pełniące funkcje zapasowe lub strukturalne w organizmach.

Wyróżniamy dwa główne typy polisacharydów:

1. Zapasowe: skrobia (u roślin) i glikogen (u zwierząt i grzybów)
2. Budulcowe: celuloza (ściany komórkowe roślin) i chityna (szkielety zewnętrzne stawonogów)

Przykład: Skrobia składa się z dwóch frakcji: amylozy (20%) i amylopektyny (80%), różniących się strukturą i właściwościami.

Skrobia i glikogen są łatwo rozkładane przez enzymy, stanowiąc szybkie źródło energii. Celuloza, ze względu na swoją strukturę, jest trudna do strawienia dla większości zwierząt, ale pełni ważną rolę w diecie jako błonnik.

Highlight: Zrozumienie budowy i funkcji sacharydów jest kluczowe w biologii, biochemii i dietetyce.