Fenole - otrzymywanie i właściwości
Fenole to związki aromatyczne zawierające grupę -OH bezpośrednio przyłączoną do pierścienia benzenowego. Można je otrzymać przez reakcję chlorobenzenu z NaOH lub przez rozkład fenolanu sodu kwasem solnym.
W przeciwieństwie do alkoholi, fenole wykazują właściwości kwasowe - w roztworze wodnym ulegają dysocjacji, tworząc aniony fenoksydowe i jony H⁺. Reagują z metalami aktywnymi (Na), tlenkami metali (Na₂O) oraz z zasadami (NaOH), tworząc fenolany.
Fenole wchodzą w liczne reakcje charakterystyczne, np. estryfikację, nitrowanie, sulfonowanie i bromowanie. W reakcji nitrowania mogą powstawać mono-, di- lub trinitrofenole, zależnie od warunków. Szczególnie interesujące jest bromowanie fenoli, które zachodzi bardzo łatwo, nawet bez katalizatora.
🔬 Zastosowanie praktyczne: Fenol jest używany jako środek dezynfekujący, a jego pochodne znajdują zastosowanie w produkcji leków, barwników i tworzyw sztucznych. Fenol reaguje z FeCl₃, dając fioletowe zabarwienie - to ważna próba analityczna.