Rozpady promieniotwórcze
Promieniotwórczość to samoistna przemiana nietrwałych izotopów. Podczas tego procesu emitowane są cząstki elementarne lub lekkie jądra, a powstaje inny izotop, często innego pierwiastka. To właśnie dzięki temu zjawisku możemy wykorzystywać energię jądrową!
Rozpady promieniotwórcze dzielimy na naturalne (α, β, γ) oraz sztuczne (β⁺, wychwyt K i inne). Każdy rodzaj cząstek ma swoje oznaczenie: proton (¹₁p), neutron (¹₀n), cząstka α (⁴₂α), cząstka β⁻ (⁰₋₁β) i cząstka β⁺ (⁰₊₁β).
W przemianie α jądro atomu wyrzuca cząstkę α jądrohelu−4 złożoną z dwóch protonów i dwóch neutronów. Przemianie tej ulegają pierwiastki, które mają zbyt dużo protonów w jądrach. Reakcję tę zapisujemy równaniem: ᴬₖX → ᴬ⁻⁴ₖ₋₂Y + ⁴₂He.
💡 Ważne: Kiedy zapiszesz równanie przemiany jądrowej, zawsze sprawdź, czy liczby masowe i ładunki się zgadzają po obu stronach równania - to jak bilansowanie równania chemicznego!