Układ okresowy i budowa elektronowa
Układ okresowy składa się z okresów (rzędy poziome) i grup (kolumny pionowe). Pierwiastki są ułożone według rosnącej liczby atomowej i podzielone na bloki konfiguracyjne: blok s grupy1−2plushel, blok p grupy13−18bezhelu, blok d grupy3−12 oraz blok f (lantanowce i aktynowce).
Właściwości pierwiastków w tym samym okresie różnią się od siebie, ale pierwiastki w tej samej grupie mają podobne cechy. Liczba powłok elektronowych zależy od numeru okresu, a liczba elektronów walencyjnych związana jest z ostatnią cyfrą numeru grupy (np. grupa 13 ma 3 elektrony walencyjne).
Budowa elektronowa pierwiastka zależy od jego położenia w układzie. Zapisując konfigurację elektronową, poruszamy się przez kolejne okresy, np. dla 1. okresu to 1s2, dla 2. okresu 1s22s22p6, itd. Możemy też stosować skrócony zapis, używając symbolu poprzedniego gazu szlachetnego.
Ciekawostka: Układ okresowy to jak mapa skarbów dla chemików! Pomaga przewidzieć, jak pierwiastki będą się zachowywać, nawet zanim przeprowadzisz jakikolwiek eksperyment.