Odczyn roztworu - skala pH
Odczyn roztworu mówi nam, czy w płynie występuje nadmiar kationów wodoru (H⁺), anionów wodorotlenkowych (OH⁻), czy może ich stężenia są równe. To od tego zależy, czy substancja jest kwasem, zasadą czy ma odczyn obojętny.
Roztwory dzielimy na trzy główne typy: kwasowe (gdy H⁺ > OH⁻), obojętne gdyH+=OH− oraz zasadowe (gdy H⁺ < OH⁻). W przyrodzie i laboratoriach spotykamy wszystkie te typy odczynów - od soków żołądkowych (silnie kwasowe) po środki czystości (często zasadowe).
Nawet czysta woda ulega niewielkiej dysocjacji elektrolitycznej, czyli rozpadowi na jony: H₂O ⇄ H⁺ + OH⁻. Proces ten zachodzi jednak w bardzo małym stopniu, dlatego woda ma odczyn obojętny.
Ciekawostka: Znasz już reakcję ksantoproteinową? To reakcja białek ze stężonym kwasem azotowym (V), podczas której białka barwią się na żółto. Możesz ją zauważyć, gdy na skórę przypadkowo kapnie ci kwas azotowy - powstają charakterystyczne żółte plamy.
Najprostszym sposobem określenia odczynu jest skala pH, która ma wartości od 0 do 14. Gdy pH wynosi 0-6, roztwór jest kwasowy, przy pH 7 - obojętny, a przy pH 8-14 - zasadowy. Im niższa wartość pH, tym silniejszy kwas, a im wyższa - tym silniejsza zasada!